، hashematapour@gmail.com
چکیده: (266 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر قصد دارد به کشف نیازهای اطلاعاتی و انتظارات جامعه آذری ساکن در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان از کتابخانههای عمومی بپردازد.
روش: این پژوهش با رویکرد کمّی و به روش پیمایش با ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته انجام شد. جامعه پژوهش شامل کتابداران، کاربران و غیرکاربران کتابخانههای عمومی در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان بوده که به شیوه نمونهگیری تصادفی ساده و خوشهای انتخاب شدند. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه از سوی متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی و علوم اجتماعی تایید شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از روش آزمون- بازآزمون استفاده شد.بازه زمانی انجام پژوهش سال 1399-1400 بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها و پاسخ به سوالات پژوهش از آمارههای فراوانی، میانگین، آزمون خی دو و کروسکال والیس استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی مهمترین منبع کسب اطلاعات در گروه کاربران و نیز در گروه غیرکاربران استانهای مورد مطالعه هستند. موضوعات مورد علاقه که شرکتکنندگان انتظار دارند کتابخانههای عمومی منابعی فراهم کنند به ترتیب روانشناسی، مهارتهای زندگی و آموزش زبان هستند. شرکتکنندگان ترجیح میدهند که منابع اطلاعاتی غیردرسی و سرگرمی به دو زبان فارسی و ترکی آذری باشد. در زمینه شناسایی نیازهای آموزشی یافتههای پژوهش نشان داد که آموزش مهارتهای عمومی زندگی مهمترین نیاز آموزشی شناسایی‌شده توسط جامعه مورد مطالعه است. از دیدگاه کاربران، داستان سرایی به زبان ملی؛ از دیدگاه غیر کاربران، ارائه اطلاعات کاریابی؛ و از دیدگاه کتابداران، برگزاری برنامههای فرهنگی- هنری از مهمترین نیازهای فرهنگی- اجتماعی کتابخانههای عمومی استانهای مورد مطالعه محسوب میشود.
اصالت/ارزش: جامعه مورد مطالعه طیف وسیعی از نیازهای اطلاعاتی، آموزشی، اجتماعی-فرهنگی و خدماتی دارند. آنها بر لزوم توجه بیشتر به منابع مربوط به فرهنگ و زبان جامعه آذری تأکید داشتند.کتابخانههای عمومی باید خدمات و منابع متناسب با نیازها و انتظارات خاص جامعه آذری را طراحی و ارائه کنند. بدین طریق هم به حفظ میراث و فرهنگ اقوام کمک خواهند کرد و موجبات مراجعه و استفاده بیشتر از کتابخانههای عمومی را در استانهای مورد مطالعه فراهم خواهند کرد.
های عمومی در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان بوده که به شیوه نمونهگیری تصادفی ساده و خوشهای انتخاب شدند. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه از سوی متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی و علوم اجتماعی تایید شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از روش آزمون- بازآزمون استفاده شد.بازه زمانی انجام پژوهش سال 1399-1400 بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها و پاسخ به سوالات پژوهش از آمارههای فراوانی، میانگین، آزمون خی دو و کروسکال والیس استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی مهمترین منبع کسب اطلاعات در گروه کاربران و نیز در گروه غیرکاربران استانهای مورد مطالعه هستند. موضوعات مورد علاقه که شرکتکنندگان انتظار دارند کتابخانههای عمومی منابعی فراهم کنند به ترتیب روانشناسی، مهارتهای زندگی و آموزش زبان هستند. شرکتکنندگان ترجیح میدهند که منابع اطلاعاتی غیردرسی و سرگرمی به دو زبان فارسی و ترکی آذری باشد. در زمینه شناسایی نیازهای آموزشی یافتههای پژوهش نشان داد که آموزش مهارتهای عمومی زندگی مهمترین نیاز آموزشی شناسایی‌شده توسط جامعه مورد مطالعه است. از دیدگاه کاربران، داستان سرایی به زبان ملی؛ از دیدگاه غیر کاربران، ارائه اطلاعات کاریابی؛ و از دیدگاه کتابداران، برگزاری برنامههای فرهنگی- هنری از مهمترین نیازهای فرهنگی- اجتماعی کتابخانههای عمومی استان های مورد مطالعه محسوب میشود.
اصالت/ارزش: جامعه مورد مطالعه طیف وسیعی از نیازهای اطلاعاتی، آموزشی، اجتماعی-فرهنگی و خدماتی دارند. آنها بر لزوم توجه بیشتر به منابع مربوط به فرهنگ و زبان جامعه آذری تأکید داشتند.کتابخانههای عمومی باید خدمات و منابع متناسب با نیازها و انتظارات خاص جامعه آذری را طراحی و ارائه کنند. بدین طریق هم به حفظ میراث و فرهنگ اقوام کمک خواهند کرد و موجبات مراجعه و استفاده بیشتر از کتابخانههای عمومی را در استانهای مورد مطالعه فراهم خواهند کرد.
روش: این پژوهش با رویکرد کمّی و به روش پیمایش با ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته انجام شد. جامعه پژوهش شامل کتابداران، کاربران و غیرکاربران کتابخانههای عمومی در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان بوده که به شیوه نمونهگیری تصادفی ساده و خوشهای انتخاب شدند. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه از سوی متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی و علوم اجتماعی تایید شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از روش آزمون- بازآزمون استفاده شد.بازه زمانی انجام پژوهش سال 1399-1400 بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها و پاسخ به سوالات پژوهش از آمارههای فراوانی، میانگین، آزمون خی دو و کروسکال والیس استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی مهمترین منبع کسب اطلاعات در گروه کاربران و نیز در گروه غیرکاربران استانهای مورد مطالعه هستند. موضوعات مورد علاقه که شرکتکنندگان انتظار دارند کتابخانههای عمومی منابعی فراهم کنند به ترتیب روانشناسی، مهارتهای زندگی و آموزش زبان هستند. شرکتکنندگان ترجیح میدهند که منابع اطلاعاتی غیردرسی و سرگرمی به دو زبان فارسی و ترکی آذری باشد. در زمینه شناسایی نیازهای آموزشی یافتههای پژوهش نشان داد که آموزش مهارتهای عمومی زندگی مهمترین نیاز آموزشی شناسایی‌شده توسط جامعه مورد مطالعه است. از دیدگاه کاربران، داستان سرایی به زبان ملی؛ از دیدگاه غیر کاربران، ارائه اطلاعات کاریابی؛ و از دیدگاه کتابداران، برگزاری برنامههای فرهنگی- هنری از مهمترین نیازهای فرهنگی- اجتماعی کتابخانههای عمومی استانهای مورد مطالعه محسوب میشود.
اصالت/ارزش: جامعه مورد مطالعه طیف وسیعی از نیازهای اطلاعاتی، آموزشی، اجتماعی-فرهنگی و خدماتی دارند. آنها بر لزوم توجه بیشتر به منابع مربوط به فرهنگ و زبان جامعه آذری تأکید داشتند.کتابخانههای عمومی باید خدمات و منابع متناسب با نیازها و انتظارات خاص جامعه آذری را طراحی و ارائه کنند. بدین طریق هم به حفظ میراث و فرهنگ اقوام کمک خواهند کرد و موجبات مراجعه و استفاده بیشتر از کتابخانههای عمومی را در استانهای مورد مطالعه فراهم خواهند کرد.
های عمومی در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان بوده که به شیوه نمونهگیری تصادفی ساده و خوشهای انتخاب شدند. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه از سوی متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی و علوم اجتماعی تایید شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از روش آزمون- بازآزمون استفاده شد.بازه زمانی انجام پژوهش سال 1399-1400 بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها و پاسخ به سوالات پژوهش از آمارههای فراوانی، میانگین، آزمون خی دو و کروسکال والیس استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی مهمترین منبع کسب اطلاعات در گروه کاربران و نیز در گروه غیرکاربران استانهای مورد مطالعه هستند. موضوعات مورد علاقه که شرکتکنندگان انتظار دارند کتابخانههای عمومی منابعی فراهم کنند به ترتیب روانشناسی، مهارتهای زندگی و آموزش زبان هستند. شرکتکنندگان ترجیح میدهند که منابع اطلاعاتی غیردرسی و سرگرمی به دو زبان فارسی و ترکی آذری باشد. در زمینه شناسایی نیازهای آموزشی یافتههای پژوهش نشان داد که آموزش مهارتهای عمومی زندگی مهمترین نیاز آموزشی شناسایی‌شده توسط جامعه مورد مطالعه است. از دیدگاه کاربران، داستان سرایی به زبان ملی؛ از دیدگاه غیر کاربران، ارائه اطلاعات کاریابی؛ و از دیدگاه کتابداران، برگزاری برنامههای فرهنگی- هنری از مهمترین نیازهای فرهنگی- اجتماعی کتابخانههای عمومی استان های مورد مطالعه محسوب میشود.
اصالت/ارزش: جامعه مورد مطالعه طیف وسیعی از نیازهای اطلاعاتی، آموزشی، اجتماعی-فرهنگی و خدماتی دارند. آنها بر لزوم توجه بیشتر به منابع مربوط به فرهنگ و زبان جامعه آذری تأکید داشتند.کتابخانههای عمومی باید خدمات و منابع متناسب با نیازها و انتظارات خاص جامعه آذری را طراحی و ارائه کنند. بدین طریق هم به حفظ میراث و فرهنگ اقوام کمک خواهند کرد و موجبات مراجعه و استفاده بیشتر از کتابخانههای عمومی را در استانهای مورد مطالعه فراهم خواهند کرد.
واژه‌های کلیدی: ارزیابی، نیاز اطلاعاتی، نیازهای خدماتی-آموزشی، نیازهای فرهنگی- اجتماعی، جامعه آذری، کتابخانههای عمومی.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
خدمات کتابخانه‌ای برای گروه‌های خاص
دریافت: 1402/3/26 | پذیرش: 1402/7/16
دریافت: 1402/3/26 | پذیرش: 1402/7/16
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
