پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) ، rasuli9@gmail.com
چکیده: (۳۵۸ مشاهده)
چکیده
هدف: کتابخانه‌های عمومی، دیر یا زود، باید سراغ ابزارها و فناوری‌های هوش مصنوعی بروند و از قابلیت‌های این روند تازه بهره‌برداری کنند، تا بتوانند همچنان نقش فعالی در جامعه داشته باشند. این پژوهش به منظور شناسایی و معرفی کلیدی‌ترین کارکردهای هوش مصنوعی در کتابخانه‌های عمومی انجام شده است.
روش‌شناسی: برای دستیابی به هدف پژوهش از روش مرور نظام‌مند بهره‌برداری شده است. پس از کاوش پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی، 42 اثر مرتبط با موضوع این پژوهش شناسایی شدند. این آثار مطالعه و کلیدی‌ترین کارکردهای هوش مصنوعی در کتابخانه‌های عمومی از تمام‌متن آنها استخراج شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که کتابخانه‌های عمومی می‌توانند در شش حوزه مختلف از پتانسیل‌های هوش مصنوعی بهره ببرند. در حوزه مدیریت مجموعه، هوش مصنوعی می‌تواند به شناسایی نیازهای کاربران و بهینه‌سازی چرخه عمر منابع کمک کند. در زمینه سازماندهی اطلاعات، هوش مصنوعی می‌تواند به اختصاص اصطلاحات نمایه‌ای، تهیه خلاصه‌ها، و دیجیتال‌سازی آثار کمک کند. در حوزه بازیابی اطلاعات، این فناوری‌ها می‌توانند به جستجوی چندرسانه‌ای، کاوش اطلاعات ناهمگون و چندزبانه کمک کنند. همچنین در بخش خدمات کاربران، هوش مصنوعی می‌تواند از طریق مشاوره اطلاعاتی، ربات‌های دستیار، و تحلیل احساسات، تجربه کاربری را بهبود بخشد. در حوزه فضا و تجهیزات کتابخانه، هوش مصنوعی می‌تواند به فراهم‌سازی فضایی دلنشین‌تر برای کاربران کمک کند. در حوزه مدیریت و نگهداری نیز هوش مصنوعی می‌تواند به مدیر کمک کند تا از منابع در دسترسش به بهترین شکل استفاده کند. روی هم، 66 کارکرد گوناگون برای هوش مصنوعی در کتابخانه‌های عمومی شناسایی شدند.
نتیجه‌گیری: برخی مقایسه هوش مصنوعی با برق را به عنوان یک تحول کلیدی بیان می‌کنند که تمامی جوانب زندگی بشر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای تداوم حیات کتابخانه‌های عمومی و همراهی با شهرهای هوشمند، این نهادها باید از هوش مصنوعی بهره‌برداری کنند تا کارایی و جذب کاربران افزایش یابد و خدمات شخصی‌سازی شوند. این امر با چالش‌هایی نظیر هزینه‌ها، حریم خصوصی و آمادگی کتابخانه‌ها مواجه است، اما تأثیرات مثبت آن بر کیفیت، عدالت، و نوآوری خدمات کتابخانه‌ها مشهود خواهد بود.
هدف: کتابخانه‌های عمومی، دیر یا زود، باید سراغ ابزارها و فناوری‌های هوش مصنوعی بروند و از قابلیت‌های این روند تازه بهره‌برداری کنند، تا بتوانند همچنان نقش فعالی در جامعه داشته باشند. این پژوهش به منظور شناسایی و معرفی کلیدی‌ترین کارکردهای هوش مصنوعی در کتابخانه‌های عمومی انجام شده است.
روش‌شناسی: برای دستیابی به هدف پژوهش از روش مرور نظام‌مند بهره‌برداری شده است. پس از کاوش پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی، 42 اثر مرتبط با موضوع این پژوهش شناسایی شدند. این آثار مطالعه و کلیدی‌ترین کارکردهای هوش مصنوعی در کتابخانه‌های عمومی از تمام‌متن آنها استخراج شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که کتابخانه‌های عمومی می‌توانند در شش حوزه مختلف از پتانسیل‌های هوش مصنوعی بهره ببرند. در حوزه مدیریت مجموعه، هوش مصنوعی می‌تواند به شناسایی نیازهای کاربران و بهینه‌سازی چرخه عمر منابع کمک کند. در زمینه سازماندهی اطلاعات، هوش مصنوعی می‌تواند به اختصاص اصطلاحات نمایه‌ای، تهیه خلاصه‌ها، و دیجیتال‌سازی آثار کمک کند. در حوزه بازیابی اطلاعات، این فناوری‌ها می‌توانند به جستجوی چندرسانه‌ای، کاوش اطلاعات ناهمگون و چندزبانه کمک کنند. همچنین در بخش خدمات کاربران، هوش مصنوعی می‌تواند از طریق مشاوره اطلاعاتی، ربات‌های دستیار، و تحلیل احساسات، تجربه کاربری را بهبود بخشد. در حوزه فضا و تجهیزات کتابخانه، هوش مصنوعی می‌تواند به فراهم‌سازی فضایی دلنشین‌تر برای کاربران کمک کند. در حوزه مدیریت و نگهداری نیز هوش مصنوعی می‌تواند به مدیر کمک کند تا از منابع در دسترسش به بهترین شکل استفاده کند. روی هم، 66 کارکرد گوناگون برای هوش مصنوعی در کتابخانه‌های عمومی شناسایی شدند.
نتیجه‌گیری: برخی مقایسه هوش مصنوعی با برق را به عنوان یک تحول کلیدی بیان می‌کنند که تمامی جوانب زندگی بشر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای تداوم حیات کتابخانه‌های عمومی و همراهی با شهرهای هوشمند، این نهادها باید از هوش مصنوعی بهره‌برداری کنند تا کارایی و جذب کاربران افزایش یابد و خدمات شخصی‌سازی شوند. این امر با چالش‌هایی نظیر هزینه‌ها، حریم خصوصی و آمادگی کتابخانه‌ها مواجه است، اما تأثیرات مثبت آن بر کیفیت، عدالت، و نوآوری خدمات کتابخانه‌ها مشهود خواهد بود.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
