دوره 29، شماره 2 - ( 6-1402 )
دوره 29 شماره 2 صفحات 198-184 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mohammadi Ostani M, Akbari A, Azargoon M. Performance Evaluation of Public Library Managers in Qom by 360-degree Feedback Method. Research on Information Science and Public Libraries 2023; 29 (2) :184-198
URL: http://publij.ir/article-1-2433-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2433-fa.html
محمدی استانی مرتضی، اکبری علی، آذرگون مریم. ارزیابی عملکرد مسئولین کتابخانههای عمومی شهر قم با استفاده از روش بازخورد 360 درجه. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1402; 29 (2) :184-198
، Maryam.azargoon2020@gmail.com
چکیده: (1470 مشاهده)
هدف: بازخورد 360درجه یکی از روش‌‌های ارزیابی است که به‌دلیل استفاده از چند منبع برای ارزیابی افراد، ارزیابی کامل و دقیقی از مهارت‌ها، توانایی‌‌ها، شایستگی‌‌ها، و عملکرد ارزیابی‌شونده ارائه می‌دهد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی شهر قم با استفاده از روش بازخورد 360درجه است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که از روش پیمایشی-تحلیلی برای ارزیابی عملکرد مسئولان کتابخانه‌ها در هشت شاخص (مهارتهای مدیریتی، تصمیم‌گیری، نوآوری و تغییر، ارتباط و تعامل، رهبری، مهارتهای تخصصی، مهارتهای رفتاری و کار تیمی) از روش بازخورد 360درجه استفاده کرده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مسئولان کتابخانه (12 نفر)، کتابداران (42 نفر) و مسئولان مافوق (2 نفر) در کتابخانههای عمومی شهر قم است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامۀ براون (با اندکی اصلاحات) در طیف پنج‌درجه‌‌ای لیکرت (از هرگز تا همیشه) با 64 گویه است که روایی صوری آن توسط اساتید متخصص تأیید شد و میزان پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ 97/0 به دست آمد. ارزیابی عملکرد مدیران توسط سه گروه خودارزیابی مدیران، کتابداران و مسئولان مافوق مدیران کتابخانه در ادارۀ کل کتابخانههای عمومی استان قم صورت گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های ناپارامتریک نرم‌افزار آماری SPSSV.26 استفاده شد.
یافته‌‌ها: نتایج نشان داد که تمام شاخصهای عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی شهر قم در وضعیتی مطلوبی قرار دارد و بین خودارزیابی مسئولان کتابخانه و کتابداران و مسئولان مافوق- جز شاخص «رهبری»- تفاوتی معنادار وجود ندارد. شاخصهای «مهارتهای مدیریتی»، «تعامل و ارتباط»، و «کار تیمی» در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند. شاخص «تصمیم‌گیری» نیز با توجه به میانگین رتبۀ آن دارای کمترین اهمیت از دید پاسخ‌دهندگان است و میان شاخصهای عملکرد مسئولان کتابخانه هم‌بستگی بالا و معناداری وجود دارد. همچنین، میان نظرات پاسخ‌گویان بر مبنای متغیرهای جمعیت‌شناختی سن، جنسیت، میزان تحصیلات، رشتۀ تحصیلی و سابقۀ کار تفاوتی معنادار وجود ندارد.
اصالت/ارزش: تاکنون، پژوهشی دربارۀ ارزیابی عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی با این روش صورت نگرفته است. روش بازخورد 360درجه میتواند الگویی مناسب برای تصمیم‌گیری دربارۀ عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی به‌صورت گروهی و انتخاب آن‌ها باشد. لزوم توجه و تفویض اختیار در شاخص‌هایی نظیر «تشویق و نوآوری»، «رهبری» و «تصمیم‌گیری» با توجه به یافته‌های پژوهش در ارزیابی عملکرد مسئولان از موارد موردتأکید است. همچنین، تدوین و ابلاغ شاخصهای ارزیابی عملکرد به کتابداران و مدیران کتابخانههای عمومی به‌منظور دستیابی به شناخت بهتر از این شاخص‌‌ها و بهبود کیفیت عملکرد آن‌ها میتواند مفید واقع شود.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که از روش پیمایشی-تحلیلی برای ارزیابی عملکرد مسئولان کتابخانه‌ها در هشت شاخص (مهارتهای مدیریتی، تصمیم‌گیری، نوآوری و تغییر، ارتباط و تعامل، رهبری، مهارتهای تخصصی، مهارتهای رفتاری و کار تیمی) از روش بازخورد 360درجه استفاده کرده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مسئولان کتابخانه (12 نفر)، کتابداران (42 نفر) و مسئولان مافوق (2 نفر) در کتابخانههای عمومی شهر قم است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامۀ براون (با اندکی اصلاحات) در طیف پنج‌درجه‌‌ای لیکرت (از هرگز تا همیشه) با 64 گویه است که روایی صوری آن توسط اساتید متخصص تأیید شد و میزان پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ 97/0 به دست آمد. ارزیابی عملکرد مدیران توسط سه گروه خودارزیابی مدیران، کتابداران و مسئولان مافوق مدیران کتابخانه در ادارۀ کل کتابخانههای عمومی استان قم صورت گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های ناپارامتریک نرم‌افزار آماری SPSSV.26 استفاده شد.
یافته‌‌ها: نتایج نشان داد که تمام شاخصهای عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی شهر قم در وضعیتی مطلوبی قرار دارد و بین خودارزیابی مسئولان کتابخانه و کتابداران و مسئولان مافوق- جز شاخص «رهبری»- تفاوتی معنادار وجود ندارد. شاخصهای «مهارتهای مدیریتی»، «تعامل و ارتباط»، و «کار تیمی» در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند. شاخص «تصمیم‌گیری» نیز با توجه به میانگین رتبۀ آن دارای کمترین اهمیت از دید پاسخ‌دهندگان است و میان شاخصهای عملکرد مسئولان کتابخانه هم‌بستگی بالا و معناداری وجود دارد. همچنین، میان نظرات پاسخ‌گویان بر مبنای متغیرهای جمعیت‌شناختی سن، جنسیت، میزان تحصیلات، رشتۀ تحصیلی و سابقۀ کار تفاوتی معنادار وجود ندارد.
اصالت/ارزش: تاکنون، پژوهشی دربارۀ ارزیابی عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی با این روش صورت نگرفته است. روش بازخورد 360درجه میتواند الگویی مناسب برای تصمیم‌گیری دربارۀ عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی به‌صورت گروهی و انتخاب آن‌ها باشد. لزوم توجه و تفویض اختیار در شاخص‌هایی نظیر «تشویق و نوآوری»، «رهبری» و «تصمیم‌گیری» با توجه به یافته‌های پژوهش در ارزیابی عملکرد مسئولان از موارد موردتأکید است. همچنین، تدوین و ابلاغ شاخصهای ارزیابی عملکرد به کتابداران و مدیران کتابخانههای عمومی به‌منظور دستیابی به شناخت بهتر از این شاخص‌‌ها و بهبود کیفیت عملکرد آن‌ها میتواند مفید واقع شود.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
مطالعات مديريتي
دریافت: 1401/8/17 | پذیرش: 1401/11/10 | انتشار: 1402/6/10
دریافت: 1401/8/17 | پذیرش: 1401/11/10 | انتشار: 1402/6/10
فهرست منابع
1. اسماعیلی، سمیرا؛ اسدی، سعید؛ و شرفی، علی (1401). شناسایی مؤلفه‌های انتصاب مدیران کتابخانه‌ها. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانههای عمومی، 28(1)، 32-49.
2. اسماعیلی، سمیرا؛ اسدی، سعید؛ و نورمحمدی، حمزه‌علی (1397). اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر انتصاب مدیران کتابخانههای دانشگاهی براساس فرایند تحلیل شبکه. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 52(2)، 13-32.
3. بیرانوند، علی؛ و نیک‌کار، ملیحه (1391). کتابخانههای عمومی و توسعۀ فرهنگی. تهران: چاپار.
4. تاج‌الدینی، اورانوس؛ ایرانمنش، سپیده؛ و سادات موسوی، علی (1395). استفاده از روش بازخورد 360درجه برای ارزیابی عملکرد کتابداران دانشگاهی. مدیریت اطلاعات و دانش‌شناسی، 3(4)، 21-32.
5. جونز، جان ای. و برلی، ویلیام (1379). بازخورد 360درجه: راهبردها، رهیافت‌ها و شیوه‌هایی برای ارتقای مدیران (اسماعیل اصغرپور و غلامرضا طالقانی، مترجمان). تهران: شرکت ساپکو. (نشر اثر اصلی 1996)
6. خادمی‌زاده، شهناز؛ یاری، صادق؛ و قنادی‌نژاد، فرزانه (1397). ارزیابی عملکرد کتابداران کتابخانههای دانشگاهی به روشِ 360درجه (نمونه‌پژوهی: کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شهید چمران اهواز). مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 29(4)، 157-170.
7. دائی، عذرا؛ ایمانی طیبی، سونا؛ مجیری، شهین؛ موسوی‌فر، سید سعید؛ و سلیمانی، محمدرضا (1400). ارزیابی عملکرد کتابداران شاغل در کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به روشِ بازخورد 360درجه. مدیریت اطلاعات سلامت، 18(2)، 66-72.
8. درویشی، پروین (1400). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر ارزیابی عملکرد کارکنان و سرمایۀ اجتماعی با نقش میانجی پویش محیطی در شرکت توزیع نیروی برق استان خوزستان. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 5(73)، 183-206.
9. فرج‌پهلو، عبدالحسین؛ نوشین‌فرد، فاطمه؛ و حسن‌زاده، مریم (1391). ارزیابی عملکرد کتابداران به روشِ 360 درجه: مطالعۀ موردی کتابخانههای عمومی استان گیلان. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانههای عمومی، 18(4)، 407-426.
10. گرانت، آدام ام. (1396). نوآفرینی (رضا رایان‌راد و محمدعلی شفیعا، مترجمان). تهران: آریانا قلم. (نشر اثر اصلی 2016)
11. مرکز آمار ایران (1400). نتایج آمارگیری از فرهنگ رفتاری خانوار سال 1399. تهران: مرکز آمار ایران، دفتر ریاست روابط عمومی و همکاری‌های بین‌الملل.
12. موسوی‌فر، سیدسعید؛ طهماسبی لیمونی، صفیه؛ و دائی، عذرا (1395). ارزیابی عملکرد کتابداران کتابخانههای عمومی استان مازندران با استفاده از روش بازخورد 360درجه و ارائۀ الگو. بازیابی دانش و نظام‌های معنایی، 3(6)، 120-140.
Alexander, D. M. (2006). How do 360 degree performance reviews affect employee attitudes, effectiveness and performance? Seminar research paper series, paper 8, 1-11.
13. Benson, D. S., & DeSanto, D. L. (2016). The 360 feedback model for library instructors: Observing, teaching, reflecting, adapting. C & RL News, 77(9), 448-451. [DOI:10.5860/crln.77.9.9554]
14. Biranvand, A., & Nikkar, M. (2012). Public libraries and cultural development. Tehran: Chpar Press.
15. Garza, M. C. (2000). 360 performance evaluations: An assessment of the attitudes of human resource directors in the state of Texas [Unpublished master's thesis]. Texas State University- San Marcos.
16. Inayah, N. A., Sulistyo, B., & Yogaswara, B. (2022). Designing employee performance appraisal using 360 degrees feedback and analytical hierarchy process (AHP) methods at DP3P2KB of lebak regency, Banten province. E-Proceedings of Engineering, 9(1), 31-35.
17. Kanaslan, E. K. and Iyem, C. (2016). Is 360 degree feedback appraisal an effective way of performance evaluation? International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 6(5), 172-182. [DOI:10.6007/IJARBSS/v6-i5/2124]
18. Kofi, Y. C., & Opare-Adzobu, J. A. (2012, July). Performance appraisal for senior staff at the University of Cape Coast library [Paper presentation]. The 8th seminar of CULD on the academic and research librarian in the 21st century, China.
19. Kopsidas, O. (2021). The 360-degree feedback model as a tool of total quality management. Economics world, 9(1), 1-11. [DOI:10.17265/2328-7144/2021.01.001]
20. Lampty, R. B., & Agyen-Gyasi, K. (2012, July). Performance appraisal as an effective management tool in the state-owned university libraries in Ghana. Paper presented at the 8th seminar of GULD on the academic and research librarian in the 21st century, Ghana.
21. Lithakong, K E. (2014). Evaluating the effectiveness of a 360-degree performance appraisal and feedback in a selected steel organization. [Unpublished master's thesis]. North-West University, Potchefstroom, South Africa.
22. Olusadum, N. J., & Leo, M. I. (2021). 360-degree feedback appraisal system and employee productivity of deposit Moneybanks in Imo state, Nigeria. Global Journal of Human Resource Management, 9(2), 60-72.
23. Sureda, E., Chacon-Moscoso, S., Sanduvete-Chaves, S., & Sese, A. (2021). A training intervention through a 360 multisource feedback model. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18, 9137, 1-12. [DOI:10.3390/ijerph18179137] [PMID] []
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
