دوره 25، شماره 3 - ( 9-1398 )
دوره 25 شماره 3 صفحات 403-375 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rahmani M, Fahimnia F. A Study of the Services Risks of the Libraries Affiliated with Iran Public Libraries Foundation. Research on Information Science and Public Libraries 2019; 25 (3) :375-403
URL: http://publij.ir/article-1-2042-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2042-fa.html
رحمانی مهدی، فهیم‌نیا فاطمه. مطالعۀ مخاطره‌های پیشِ روی خدمات کتابخانه‌های تحت پوشش نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1398; 25 (3) :375-403
دانشگاه تهران ، Fahimni@ut.ac.ir
چکیده: (4299 مشاهده)
هدف: هدف از پژوهش حاضر مطالعه، شناسایی و ارزیابی مخاطره‌های خدمات کتابخانه‌های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و ارائۀ راهکار بر اساس تئوری مدرن پرتفوی است.
روش: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ روش گردآوری داده‌ها از نوع پژوهش‌های کیفی است که با روش فراترکیب انجام شده است. در پژوهش حاضر، برای دستیابی به هدف پژوهش و شناسایی مخاطره‌های پیشِ روی کتابخانه‌ها به جستجوی نظام‌مند در پایگاه‌های اطلاعاتی ساینس‌دایرکت، امرالد، نورمگز، مگ‌ایران، سیویلیکا، پایگاه علوم انسانی و پایگاه مجلات دانشگاه تهران پرداخته شد. در این پژوهش، روش هفت‌مرحله‌ای سندلوسکی و باروسو (2007) و در مرحلۀ بعد، برای تعیین ضریب اهمیت و اولویت هریک از مفاهیم کشف‌شده از روش کمی آنتروپی شانون استفاده شد. همچنین، در پژوهش حاضر به‌منظور تعیین روایی فراترکیب از ابزار ارزیابی حیاتی گلین استفاده شد. نحوۀ به‌کارگیری این ابزار در پژوهش حاضر در بخش کنترل کیفیت ارائه می‌شود. در این پژوهش، کلیۀ مقاله‌های مرتبط مطالعه و هرکدام از مخاطره‌های پیشِ روی خدمات کتابخانه‌های عمومی شناسایی و کدگذاری شدند. برای تعیین پایایی از روش توافق بین دو کدگذار استفاده شد و برای محاسبۀ ضریب توافق دو کدگذار از ضریب کاپا استفاده شد.
یافته‌ها: منابع استخراجی درنهایت مورد ارزیابی قرار گرفتند و تعداد 52 مخاطره در نُه دستۀ ارزش وجودی کتابخانه، مجموعه‌سازی، فناوری اطلاعات، مسائل مربوط به منابع انسانی، قوانین و مقررات، مدیریت، مسائل مالی، ارزیابی و دسترسی به اطلاعات تقسیم‌بندی شده‌اند. نتایج نشان داد که مؤلفۀ تحولات اجتماعی-اقتصادی و درنتیجه، نیازهای همیشه در حال تغییر مشتریان و تأمین نیازهای اطلاعاتی مشتریان منجر به ناتوانی کتابخانه در تأمین حداکثری نیازهای اطلاعاتی مشتریان خواهد شد. همچنین، این مؤلفه بیش از سایر مؤلفه‌ها مورد توجه قرار گرفته بود.
اصالت/ارزش: کتابخانه‌ها در مسیر ارائۀ خدمات خود همواره با مخاطره‌هایی مواجه هستند که شناسایی و مدیریت این مخاطره‌ها به حل بسیاری از مشکلات و معضلات پیشِ روی کتابخانه‌های عمومی کمک خواهد کرد. بنابراین، پژوهش حاضر در برنامه‌ریزی و تعیین خط‌مشی کتابخانه‌های عمومی کشور در آینده می‌تواند تاثیر شگرفی داشته باشد.
روش: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ روش گردآوری داده‌ها از نوع پژوهش‌های کیفی است که با روش فراترکیب انجام شده است. در پژوهش حاضر، برای دستیابی به هدف پژوهش و شناسایی مخاطره‌های پیشِ روی کتابخانه‌ها به جستجوی نظام‌مند در پایگاه‌های اطلاعاتی ساینس‌دایرکت، امرالد، نورمگز، مگ‌ایران، سیویلیکا، پایگاه علوم انسانی و پایگاه مجلات دانشگاه تهران پرداخته شد. در این پژوهش، روش هفت‌مرحله‌ای سندلوسکی و باروسو (2007) و در مرحلۀ بعد، برای تعیین ضریب اهمیت و اولویت هریک از مفاهیم کشف‌شده از روش کمی آنتروپی شانون استفاده شد. همچنین، در پژوهش حاضر به‌منظور تعیین روایی فراترکیب از ابزار ارزیابی حیاتی گلین استفاده شد. نحوۀ به‌کارگیری این ابزار در پژوهش حاضر در بخش کنترل کیفیت ارائه می‌شود. در این پژوهش، کلیۀ مقاله‌های مرتبط مطالعه و هرکدام از مخاطره‌های پیشِ روی خدمات کتابخانه‌های عمومی شناسایی و کدگذاری شدند. برای تعیین پایایی از روش توافق بین دو کدگذار استفاده شد و برای محاسبۀ ضریب توافق دو کدگذار از ضریب کاپا استفاده شد.
یافته‌ها: منابع استخراجی درنهایت مورد ارزیابی قرار گرفتند و تعداد 52 مخاطره در نُه دستۀ ارزش وجودی کتابخانه، مجموعه‌سازی، فناوری اطلاعات، مسائل مربوط به منابع انسانی، قوانین و مقررات، مدیریت، مسائل مالی، ارزیابی و دسترسی به اطلاعات تقسیم‌بندی شده‌اند. نتایج نشان داد که مؤلفۀ تحولات اجتماعی-اقتصادی و درنتیجه، نیازهای همیشه در حال تغییر مشتریان و تأمین نیازهای اطلاعاتی مشتریان منجر به ناتوانی کتابخانه در تأمین حداکثری نیازهای اطلاعاتی مشتریان خواهد شد. همچنین، این مؤلفه بیش از سایر مؤلفه‌ها مورد توجه قرار گرفته بود.
اصالت/ارزش: کتابخانه‌ها در مسیر ارائۀ خدمات خود همواره با مخاطره‌هایی مواجه هستند که شناسایی و مدیریت این مخاطره‌ها به حل بسیاری از مشکلات و معضلات پیشِ روی کتابخانه‌های عمومی کمک خواهد کرد. بنابراین، پژوهش حاضر در برنامه‌ریزی و تعیین خط‌مشی کتابخانه‌های عمومی کشور در آینده می‌تواند تاثیر شگرفی داشته باشد.
نوع مطالعه: كيفي |
موضوع مقاله:
مديريت اطلاعات و مديريت دانش
دریافت: 1397/7/8 | پذیرش: 1398/4/10 | انتشار: 1398/10/9
دریافت: 1397/7/8 | پذیرش: 1398/4/10 | انتشار: 1398/10/9
فهرست منابع
1. اسدی، مریم؛ و مهدیقلی، حمید (1395). فضای مشترک اطلاعاتی: آینده کتابخانه‌های دانشگاهی. فصلنامه تعامل انسان و اطلاعات، 3(2)، 55-43.
2. اسفندیاری مقدم، علی رضا؛ و صابری، محمد کریم (1393). مقایسه وضعیت کتابخانه‌های عمومی استان همدان با سند چشم‌انداز نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در افق ایران 1404. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 643-659.
3. جنسن، مایکل سی.؛ و اسمیت، کلیفورد (1375). مروری تاریخی بر نظریه امور مالی شرکت‌ها (عبده تبریزی و فردین صادقی زنجانی، مترجمان). حسابدار، 113، 31-39.
4. حسینی، زهراسادات؛ و میرحسینی، زهره (1393). آینده فناوری در کتابخانه‌های عمومی (چالش‌ها و فرصت‌ها). مقاله ارائه‌شده در چهارمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روان‌شناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران.
5. دیلمقانی، میترا؛ نقشینه، نادر؛ و معینی، علی (1389). نسل آینده کتابخانه‌ها، با تاکید بر هوشمندسازی خدمات. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 54، 95-120.
6. زوارقی، رسول (1385). کتابخانه‌های عمومی آینده. مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 67، 149-160.
7. سالاری، محمود (1384). نگاهی به آینده کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی ملاحظاتی پیرامون وظایف و خدمات کتابخانه‌های آینده. فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 22(4)، 123-111.
8. فتاحی، رحمت الله؛ و رحیمی، ماریه (1386). جای خالی واژگان عمومی در اصطلاحنامه ها: نگاهی به دشواری‌های تحقق ربط و دقت در بازیابی اطلاعات با استفاده از زبان کنترل شده. مقاله ارائه‌شده در همایش ملی اصطلاحنامه، قم.
9. لطفی، ماهرخ (1386). خدمات عمومی. دایرﺓالمعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی (نسخه آنلاین). بازیابی‌شده از http://portal.nlai.ir/daka/Wiki%20Pages/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA%20%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%D9%8A.aspx
10. لنکستر، ف. ویلفرید (1366). کتابخانه‌ها و کتابداران در عصر الکترونیک (اسدالله آزاد، مترجم). مشهد: آستان قدس رضوی.
11. محمداسماعیل، صدیقه؛ و صالحی فتح‌آبادی، زهرا (۱۳۹۰). نگاهی به وضعیت مجموعه‌سازی در کتابخانه‌های عمومی، مطالعه موردی: کتابخانه‌های عمومی شهر کرمان. کتاب ماه، 15(۲)، 98-105.
12. موسوی‌زاده، زهرا (1376). کارکنان کتابخانه‌های عمومی. فصلنامه تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 5(4-3)، 33-30.
13. میری، انیس؛ سلامی، مریم؛ و مرجانی، سید عباس (1395). شخصی سازی ارائه خدمات در کتابخانه‌های عمومی از دیدگاه کتابداران کتابخانه‌های عمومی شهر مشهد. پژوهش‌های نظری و کاربردی در علم اطلاعات و دانش‌شناسی، 6(2)، 243-227.
14. American Library Association (2015). American Library AssociationState of America’s libraries report. Retrieved from http://www.ala.org/news/press-releases/2014/04/ala-releases-2014-state-america-s-libraries-report.
15. Berndtson, M. (2012). What and why libraries? Looking at what libraries might look like and why we still need them now and into the future. Library Hi Tech News, 29(4), 13–15.
16. Casselden, B., Pickard, A. J., & Mcleod, J. (2015). The challenges facing public libraries in the Big Society: The role of volunteers, and the issues that surround their use in England. Journal of Librarianship and Information Science, 47(3), 187-203.
17. Casserly, M. F. (2004). Collection management as risk management. Library Collections, Acquisitions & Technical Services, 28(1), 79-92.
18. Chen, C., Chen, Y., Chiu, K., & Zhao, R. (2018) Challenges and Opportunities: A Survey of Practitioners’ Perceptions on Risks in Chinese Library Transformation. The Journal of Academic Librarianship, 44(1), 150-161.
19. Diputació de Barcelona Library Service (2003). The public library: new challenges and strategies in the information society. Report Retrieved from https://www.diba.cat/documents/16060163/22275360/informebibpub_eng.pdf/5c5e9f02-95e5-419d-9a60-4ce4fcb98c39
20. Feeney, S., & Cowcher, G. (2011) 21ST CENTURY PUBLIC LIBRARY SERVICES THE FUNCTION AND ROLE OF LISW. [Online]. Retrieved from https://wenku.baidu.com/view/64eda12c0066f5335a81213d.html
21. Gibson, C., & Mandernach, M. (2013) Reference service at an inflection point: Transformations in academic libraries. Retrieved from http://www.ala.org/acrl/sites/ala.org.acrl/files/content/conferences/confsandpreconfs/2013/papers/GibsonMandemach
22. Glynn, L. (2006). A critical appraisal tool for library and information research. Library Hi Tech, 24(3), 387-399.
23. Hildreth, S., & Sullivan, M. (2015). Rising to the Challenge: Re-Envisioning Public Libraries. Journal of Library Administration, 55(8), 647-657.
24. Horava, T. (2014) Risk-taking in Academic Libraries: The Implications of Prospect Theory. Library Leadership Management, 28(2), 1-13.
25. Jaeger, P.T., Bertot, J.C., Gorham, U., & Sarin, L.C. (2014). Public libraries, public policies, and political processes: Serving and transforming communities in times of economic and political constraint. Rowman & Littlefield Publishers.
26. Matthews, G., Smith, Y., & Knowles, G. (2007). Disaster Management in Archives, Libraries and Museums: An International Overview. Alexandria: The Journal of National and International Library and Information Issues, 19(1), 1-22.
27. Michalko, J., Malpas, C., & Arcolio, A. (2010). Research Libraries, Risk and Systemic Change. A publication of OCLC Research. Dublin, Ohio.
28. Mierke, J. (2014). Leadership development to transform a library. Library Management, 35(1/2), 69-77.
29. MORRIS, A. (2014). Public libraries – challenges and opportunities for the future [Keynote address]. IN: Noorhidawati, A. ... et al (Eds). Library: Our Story, Our Time, Our Future: Proceedings of the International 5th Conference on Libraries, Information and Society, ICoLIS 2014, Kuala Lumpur, Malaysia, 9-20.
30. Nicholas, J. (2007). Applying general risk management principles to library administration. Library Review, 56(7), 543-551.
31. Roy, A. K. (2008). Risk Based Internal Audit-Need for Such Approach in Banking Sector for Implementation of BASEL-II Accord: Bangladesh Perspective. The Bangladesh Accountant. July-September.
32. Sandelowski, M. & Barroso, J. (2007). Handbook for synthesizing qualitative research. New York: NY: Springer.
33. Širůček, M. & Lukáš, K. (2015). Application of Markowitz Portfolio Theory by Building Optimal Portfolio on the US Stock Market. Published in: Acta Universitatis Agriculturae ET Silviculturae Mendelianae Brunensis, 63(4), 1375-1386.
34. Umar, L. (2013). Managing Risk in Information Resources and Services Provision in University Libraries in Nigeria. Information Manager, 13(1-2), 35-41.
35. Uthmann, Sh. (2010). Risky Business: Taking and Managing Risks in Library Services for Teens. The Australian Library Journal, 60(3), 270.
36. Waller, V. & McShane, I. (2008). Analysing the challenges for large public library in the twenty-first century: A case of the state library of Victoria in Australia. First Monday (Chicago), 13(12), 1-12.
37. Zimmer, L. (2006). Qualitative meta-synthesis: a question of dialoguing with texts. Journal of Advanced Nursing, 53(3), 311–318.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
