دوره 29، شماره 2 - ( 6-1402 )
دوره 29 شماره 2 صفحات 258-240 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kohzadi Tahneh M, Zarei A, Maroofi F, Bayat B. Validation of the Model of Strategic Management Components of Public Libraries in Iran. Research on Information Science and Public Libraries 2023; 29 (2) :240-258
URL: http://publij.ir/article-1-2439-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2439-fa.html
کهزادی طهنه مریم، زارعی عاطفه، معروفی فخرالدین، بیات بهروز. اعتبارسنجی الگوی مؤلفه‌های مدیریت راهبردی کتابخانه‌های عمومی ایران. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1402; 29 (2) :240-258
گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران ، atefehzarei@gmail.com
چکیده: (1037 مشاهده)
هدف: هدف این پژوهش اعتبارسنجی الگوی مؤلفه‌های شناسایی‌شدۀ مدیریت راهبردی کتابخانه‌های عمومی ایران است.
روش: رویکرد پژوهش حاضر کمّی بوده و با استفاده از روش دلفی در سال 1399 انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش را 20 نفر از خبرگان گروه مدیریت راهبردی و علم اطلاعات و دانش‌شناسی که از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها هستند تشکیل می‌دهند. نمونۀ پژوهش به روشِ هدفمند انتخاب شد. مؤلفه‌های پژوهش حاضر براساس مقالۀ کهزادی طهنه و همکاران (1400) بوده است. داده‌ها با استفاده از روش معادلات ساختاری و مدلسازی حداقل مربعات جزئی (PLS-SEM) تحلیل شده‌اند.
یافته‌ها: نتایج حاصل از اعتباریابی الگوی راهبردی حاصل از معادلات ساختاری نشان داد که در تدوین راهبردها، «مشخص شدن نوع خدمات و منابع» با بار عاملی 847/0، «توجه به عوامل سیاسی، قانونی و دولتی» با بار عاملی801/0، «هم‌سو بودن فرهنگ سازمانی با راهبردهای تدوین‌شده» با بار عاملی870/0 و برای متغیر انتخاب راهبردها، گویۀ «حمایت راهبردها از محصولات فرهنگی خاص جامعه» با بار عاملی 875/0 بالاترین بار عاملی را داشته و از اهمیت بالایی برخوردارند. برای شاخص اجرای راهبرد، گویۀ «اجرای راهبردهای ویژه برای تبلیغات محصولات/خدمات کتابخانه برای جذب کاربران جدید» با بار عاملی 878/0، برای متغیر مسائل مدیریت، گویۀ « پاداش‌ها و افزایش حقوق با توجه به عملکرد کارکنان کتابخانه» با بار عاملی 794/0 بالاترین بار عاملی را دارد. در مؤلفه‌های کنترل و ارزیابی برنامه‌های راهبردی نیز گویۀ «هماهنگی برنامه‌های راهبردی تعیین و اجراشده با محیط عملیاتی کتابخانه» با بارعاملی 754/0، بالاترین بار عاملی را داشته و در بالاترین سطح تأثیر از سایر مؤلفه‌هاست. این موارد در مدیریت راهبردی کتابخانه‌ها در مرحلۀ تدوین، اجرا و ارزیابی راهبرد، اهمیت بالایی دارند. با توجه به مقدار به‌دست‌آمده از برازش مدل که برابر با 514/0 است، برازش کلی مدل بسیار قوی است.
اصالت/ارزش: نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند مدیران را در شناسایی شکاف راهبردی در فرایند مدیریت راهبردی (تدوین، اجرا، ارزیابی) و اولویت‌بندی مسائل برای دستیابی به اهداف، بهبود کیفیت خدمات، رضایت کاربران و کارکنان و ماندگاری کتابخانه‌های عمومی یاری دهد. لازم است مدیران ارشد با توجه بیشتر به نیازهای جامعه، تدابیر متفاوت‌تری در حوزۀ مدیریت راهبردی به‌ویژه در فرایند تدوین و اجرای راهبردها داشته باشند.
روش: رویکرد پژوهش حاضر کمّی بوده و با استفاده از روش دلفی در سال 1399 انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش را 20 نفر از خبرگان گروه مدیریت راهبردی و علم اطلاعات و دانش‌شناسی که از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها هستند تشکیل می‌دهند. نمونۀ پژوهش به روشِ هدفمند انتخاب شد. مؤلفه‌های پژوهش حاضر براساس مقالۀ کهزادی طهنه و همکاران (1400) بوده است. داده‌ها با استفاده از روش معادلات ساختاری و مدلسازی حداقل مربعات جزئی (PLS-SEM) تحلیل شده‌اند.
یافته‌ها: نتایج حاصل از اعتباریابی الگوی راهبردی حاصل از معادلات ساختاری نشان داد که در تدوین راهبردها، «مشخص شدن نوع خدمات و منابع» با بار عاملی 847/0، «توجه به عوامل سیاسی، قانونی و دولتی» با بار عاملی801/0، «هم‌سو بودن فرهنگ سازمانی با راهبردهای تدوین‌شده» با بار عاملی870/0 و برای متغیر انتخاب راهبردها، گویۀ «حمایت راهبردها از محصولات فرهنگی خاص جامعه» با بار عاملی 875/0 بالاترین بار عاملی را داشته و از اهمیت بالایی برخوردارند. برای شاخص اجرای راهبرد، گویۀ «اجرای راهبردهای ویژه برای تبلیغات محصولات/خدمات کتابخانه برای جذب کاربران جدید» با بار عاملی 878/0، برای متغیر مسائل مدیریت، گویۀ « پاداش‌ها و افزایش حقوق با توجه به عملکرد کارکنان کتابخانه» با بار عاملی 794/0 بالاترین بار عاملی را دارد. در مؤلفه‌های کنترل و ارزیابی برنامه‌های راهبردی نیز گویۀ «هماهنگی برنامه‌های راهبردی تعیین و اجراشده با محیط عملیاتی کتابخانه» با بارعاملی 754/0، بالاترین بار عاملی را داشته و در بالاترین سطح تأثیر از سایر مؤلفه‌هاست. این موارد در مدیریت راهبردی کتابخانه‌ها در مرحلۀ تدوین، اجرا و ارزیابی راهبرد، اهمیت بالایی دارند. با توجه به مقدار به‌دست‌آمده از برازش مدل که برابر با 514/0 است، برازش کلی مدل بسیار قوی است.
اصالت/ارزش: نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند مدیران را در شناسایی شکاف راهبردی در فرایند مدیریت راهبردی (تدوین، اجرا، ارزیابی) و اولویت‌بندی مسائل برای دستیابی به اهداف، بهبود کیفیت خدمات، رضایت کاربران و کارکنان و ماندگاری کتابخانه‌های عمومی یاری دهد. لازم است مدیران ارشد با توجه بیشتر به نیازهای جامعه، تدابیر متفاوت‌تری در حوزۀ مدیریت راهبردی به‌ویژه در فرایند تدوین و اجرای راهبردها داشته باشند.
نوع مطالعه: كيفي |
موضوع مقاله:
مطالعات مديريتي
دریافت: 1401/9/12 | پذیرش: 1402/2/21 | انتشار: 1402/6/10
دریافت: 1401/9/12 | پذیرش: 1402/2/21 | انتشار: 1402/6/10
فهرست منابع
1. استوارت، رابرت دی؛ و بی موران، باربارا (1390). مدیریت کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی (زهیر حیاتی و فاطمه جمشیدی قهفرخی، مترجمان). تهران: نشر کتابدار. (نشر اثر اصلی 2007)
2. باب الحوائجی، فهیمه؛ زارعی، عاطفه؛ نشاط، نرگس؛ و حریری، نجلا (1393). نقشۀ دانش علم اطلاعات و دانش‌شناسی براساس مقوله‌بندی موضوعی اصلی و فرعی. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 6(13)، 1-24.
3. بیات، الناز؛ و امینی حاجی‌باشی، آناهیتا (1397). مدیریت راهبردی در سازمان. تهران: ادیبان روز.
4. پارسیان، علی؛ و اعرابی، محمد (1398). مبانی مدیریت منابع انسانی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
5. ترابی، اویس؛ تولایی، روح اله؛ و نیکوکار، غلام‌حسین (1400). الگوی مدیریت عملکرد راهبردی در سازمان‌های بزرگ مهندسی. مطالعات مدیریت راهبردی، 12(45)، 23-43.
6. خاشعی، وحید (1393). کاوشی بر مختصات مدل کنترل استراتژیک چشم‌انداز نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 20(1)، 51-31.
7. خاشعی، وحید؛ و حسینی، سید محمود (1391). درآمدی به کنترل راهبردی؛ مورد مطالعه چشم‌انداز راهبردی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 18(2)، 217-240.
8. سوکی، بهزاد؛ نجف بیگی، رضا؛ و دانشفرد، کرم‌اله (1400). آسیب‌شناسی برنامه‌ریزی استراتژیک در سازمان‌های محلی. مطالعات مدیریت راهبردی، 12(47)، 251-275.
9. شیخ‌شعاعی، انتظامی؛ و موسوی، سیدمحمد (1393). تدوین برنامۀ راهبردی کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از مدل دیوید. کتابداری و اطلاع رسانی، 17(2)، 5-30.
10. کهزادی طهنه، مریم؛ زارعی، عاطفه؛ معروفی، فخرالدین؛ و بیات، بهروز (1400). مؤلفه‌های مدیریت راهبردی کتابخانه‌های عمومی ایران. مطالعات کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 33(1)، 40-71.
11. محمدی، شیرکوه (1400). فراترکیب موانع اجرای استراتژی در سازمان‌های دولتی ایران. اندیشۀ مدیریت راهبردی (اندیشۀ مدیریت)، 15(1)، 363-396.
12. میرغفوری؛ حبیب‌الله؛ کریمی گوغری، زهره؛ و شعبانی، اکرم (1395). طراحی مدلی راهبردی برای ارتقای سطح کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۲۲(۴)، 601-583.
Anyieni, A. G., & Areri, D. K. (2016). Assessment of the Factors Influencing the Implementation of Strategic Plans in Secondary Schools in Kenya. Journal of Education and Practice, 7(16), 1-8.
13. Adler. R. W. (2020). Strategic performance management: Accounting for Organizational Control. Park Square, Milton Park, Abingdon, Oxon OX14 4RN.
14. Alogan, O., Riggs, D. E., & Mintzberg, H. (2015). Managerial Roles on Knowledge Sharing Behaviour Among Malaysian Civil Servants (Doctoral dissertation, Doctoral dissertation, Universiti Teknologi Malaysia).
15. David, F, R; David, F, R., & David, M. E. (2020). Strategic management Concepts and cases: A competitive advantage approach (17th ed.). Pearson.
16. Düren, P., & Landøy, A. (2021). Analysing and Comparing Strategies of Public and Academic Libraries regarding their Period, their Vision and Mission as well as Values and Strategic programs. Revista Română de Biblioteconomie și Știința Informării= Romanian Journal of Library and Information Science, 17(1), 9-24. [DOI:10.26660/rrbsi.2021.17.1.9]
17. Eke, C, E, E & Soriakumar, A, D. (2021). Strategy implementation barriers and remedies in public sector organizations. African journal of public affairs, 12(1). 46-62.
18. Engert, S., Rauter R., & Baumgartner, R. J. (2016). Exploring the integration of corporate sustainability into strategic management: a literature review. Journal of Cleaner Production, 112, 2833-2850. [DOI:10.1016/j.jclepro.2015.08.031]
19. Jantz, R. C. (2017). Vision, innovation, and leadership in research libraries. Library & Information Science Research, 39(3), 234-241 [DOI:10.1016/j.lisr.2017.07.006]
20. Hatch, M, J. (2018). Organization theory: modern, symbolic and postmodern perspectives (4th ed.). London: Oxford university press. [DOI:10.1093/hebz/9780198723981.001.0001]
21. Khashei, V. (2014). Exploring the Vision and Strategic Control Model for Public Libraries. Research on Information Science and Public Libraries, 20(1), 31-35.
22. Kiptoo, J. K., & Mwirigi, F. M. (2014). Factors that influence effective strategic planning process in organizations. Journal of business and management, 16(6), 188-195. [DOI:10.9790/487X-1662188195]
23. Marr, B. (2009). Managing and delivering performance. Routledge. [DOI:10.4324/9780080943015]
24. Papke-Shields, K. E., & Boyer-Wright, K. M. (2017). Strategic planning and management in libraries. International Journal of Project Management, 35(2), 169-179. [DOI:10.1016/j.ijproman.2016.10.015]
25. Piorun, M. (2011). Evaluation of strategic plans in academic medical libraries. Library and Information Science Research, 33, 54-62. [DOI:10.1016/j.lisr.2010.05.002]
26. Poister, T. H., & Streib, G. (2005). Elements of strategic planning and management in municipal government: Status after two decades. Public administration review, 65(1), 45-56. [DOI:10.1111/j.1540-6210.2005.00429.x]
27. Yadav, N. (2019). Total interpretive structural modelling (TISM) of strategic performance management for Indian telecom service providers. International Journal of Productivity and Performance Management, 63(4), 421-445. [DOI:10.1108/IJPPM-04-2013-0081]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
