دوره 28، شماره 4 - ( 10-1401 )
دوره 28 شماره 4 صفحات 464-448 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Samaei S M, Rasuli B. Syntactic properties of the language of scientific communication in the Persian scientific works. Research on Information Science and Public Libraries 2022; 28 (4) :448-464
URL: http://publij.ir/article-1-2419-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2419-fa.html
سمائی سید مهدی، رسولی بهروز. شناسایی ویژگی‌های نحوی زبان ارتباط علمی در آثار علمی فارسی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1401; 28 (4) :448-464
، rasuli9@gmail.com
چکیده: (1542 مشاهده)
هدف: هدف از انجام این پژوهش عرضۀ تصویری کلی از ویژگی‌های نحوی زبان علم فارسی است.
روش: برای پاسخ به پرسش‌های پژوهش از روش اسنادی استفاده شده که زیرمجموعۀ رویکرد کیفی است. برای شناسایی ویژگی‌های نحوی زبان علم، 90 مقاله در نشریه‌های علمی-پژوهشی در دو حوزه علمی (علوم انسانی و علوم پایه) و سه رشته دانشگاهی (زبان‌شناسی، زمین‌شناسی، و شیمی) به‌روشِ هدف‌مند نمونه‌گیری شدند. این مقاله‌ها به‌شکل متن وارد نرم‌افزار «کیودی‌اِی ماینر لایت» مطالعه و کدگذاری شدند.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان دادند که از ویژگی‌های نحوی غالب و مشترکِ زبان علم فارسی استفاده از وجه اخباری و زمان حال ساده است. افزون بر این، پدیدآوران فارسی‌زبان بیشتر ترجیح می‌دهند که در آثارشان از جملات ساده استفاده کرده و جمله‌هایشان را در وجه مجهول بیان کنند. وجه اخباری و زمان حال ساده بیشترین فراوانی را در فرایند کدگذاری به خود اختصاص دادند. پدیدآوران فارسی‌زبان آثار علمی کوشیده‌اند تا در آثار خود از زبانی بهره برند که محترمانه‌تر به نظر آید و همچنین به سبک و سیاق نوشتارهای علمی گذشته می‌نگارند؛ سبکی که با توجه به تأکیدهای امروزی بر ترویج علم شاید چندان کارآمد نباشد.
اصالت/ارزش: این مطالعه نخستین کوشش برای شناسایی ویژگی‌های زبان علم در زبان فارسی به‌روشِ تجربی و با کمک داده‌های میدانی است. یافته‌های این پژوهش می‌تواند در آموزش زبان علم به کار مدرسان و مؤسسه‌های آموزشی آید. افزون بر این، نهادهایی همانند فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سیاست‌گذاری‌هایشان می‌توانند از این یافته‌ها بهره برند. یافته‌های این پژوهش در زبان‌شناسی رایانشی نیز کاربرد دارد.
نوع مطالعه: كيفي |
موضوع مقاله:
پژوهش‌هاي نظری در كتابداري و اطلاع‌رساني
دریافت: 1401/4/14 | پذیرش: 1401/7/11 | انتشار: 1401/10/10
دریافت: 1401/4/14 | پذیرش: 1401/7/11 | انتشار: 1401/10/10
فهرست منابع
1. آشوری، داریوش (1375). زبان فارسی و کارکردهای تازه آن. در دربارۀ زبان فارسی (زیرنظر نصرالله پورجوادی). تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 279-307.
2. آقاگل‌زاده، فردوس؛ و عباسی، زهرا (1391). بررسی وجه فعل در زبان فارسی بر پایۀ نظریۀ فضاهای ذهنی. ادب‌پژوهی 6(20)، 154-135.
3. تاج الدین، ضیاءالدین؛ و عشقوی، ملیحه (1392). آموزش زمان‌های فارسی به غیرفارسی‌زبانان: مقایسۀ روش‌های تدریس ساختاری و ارتباطی. علم زبان، 1(1)، 83-108. https://ls.atu.ac.ir/article_28_19d6be2217d3c62f03661ef40b92b2e8.pdf
4. حق‌شناس، علی‌محمد (1387). دستور زبان فارسی. تهران: وزارت آموزش‌و پرورش.
5. حق‌شناس، علی‌محمد (1372). در جست‌وجوی زبان علم. در مجموعه‌مقالات سمینار زبان فارسی و زبان علم (زیرنظر علی کافی). تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 167-175.
6. رضایی، والی (1389). نگاهی تازه به ساخت مجهول در زبان فارسی. مجلۀ پژوهش‌های زبان‌شناسی، 2(1)، 19-34. https://journals.ui.ac.ir/article_17194_052a5c4b4cfe54eaafd1fc60b01e9b04.pdf
7. زندی، بهمن؛ و همکاران (1384). ویژگی‌های زبان علم در کتاب‌های شیمی دورۀ متوسطه ایران. پیک نور، 12، 38-48.
8. سمائی، سید مهدی و بهروز رسولی (1398). طرح شناسایی ویژگی‌های زبانی زبان علم در متون علمی فارسی. پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک).
9. صادقی، علی‌اشرف (1375). زبان معیار. در دربارۀ زبان فارسی (زیرنظر نصرالله پورجوادی). تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 29-40.
10. کشانی، خسرو (1371). اشتقاق پسوندی در زبان فارسی امروز. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
11. ملکان، مجید (1372). مشکلات رواج زبان فارسی به‌عنوان زبان علم. در مجموعه‌مقالات سمینار زبان فارسی و زبان علم (زیرنظر علی کافی). تهران: مرکز نشر، 467-480.
12. مهرآوران، محمود (1394). الگوی شناور در ساخت جمله های مرکّب با توجه به کاربرد زمان افعال. فنون ادبی، 7(2)، 87-108. https://liar.ui.ac.ir/article_19745_f36a96fb3171167f32c3041cc566d3d4.pdf
13. زمان دستوری. (1399، 15 بهمن) در ویکی‌پدیا. https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C
Abdumannonovna, A. D. (2022). German As the Language of Science: Problems and Perspectives. World Bulletin of Social Sciences, 7, 22-24.
14. Ahmad, J. (2012). Stylistic features of scientific English: A study of scientific research article. English language and literature studies, 2(1), 47-55. [DOI:10.5539/ells.v2n1p47]
15. Brock-Utne, B. (2016). English as the language of science and technology. In Human rights in language and STEM education (pp. 109-127). [DOI:10.1007/978-94-6300-405-3_7]
16. De Groot, H. (2016). Dutch as the language of science and technology in Japan: The Bangosen lexical works. Histoire Epistémologie Langage, 38(1), 63-82. [DOI:10.1051/hel/2016380104]
17. Donovan, C., & Coleman, J. (2018). The language of science in the reading and writing of student scientists. Science and Children, 56(1), 62-67. [DOI:10.2505/4/sc18_056_01_62]
18. Drubin, D. G., & Kellogg, D. R. (2012). English as the universal language of science: Opportunities and challenges. Molecular biology of the cell, 23(8), 1399-1399. [DOI:10.1091/mbc.e12-02-0108] [PMID] []
19. Duke University. (2022). Passive Voice in Scientific Writing. Duke University. https://sites.duke.edu/scientificwriting/passive-voice-in-scientific-writing
20. Flink, T., & Kaldewey, D. (2018). The Language of Science Policy in the Twenty-First Century. Basic and Applied Research: The Language of Science Policy in the Twentieth Century, 4, 251. [DOI:10.2307/j.ctv8bt0z7]
21. Gallaudet University. (2021). Using the Passive Voice in Scientific Writing. Gallaudet University. https://www.gallaudet.edu/tutorial-and-instructional-programs/english-center/grammar-and-vocabulary/writing-sentences/using-the-passive-voice-in-scientific-writing
22. Garvin, P. L. (1959). The standard language problem: concepts and methods. Anthropological Linguistics, 28-31.
23. Guardiano, C., Favilla, M. E., & Calaresu, E. (2007). Stereotypes about English as the language of science. AILA Review, 20(1), 28-52. [DOI:10.1075/aila.20.05gua]
24. Hamel, R. E. (2013). L'anglais, langue unique pour les sciences? Le rôle des modèles plurilingues dans la recherche, la communication scientifique et l'enseignement supérieur. Synergies Europe, (8), 53-66.
25. Jalilifar, A., Bardideh, A., & Shooshtari, Z. (2018). From academic to journalistic texts: A qualitative analysis of the evaluative language of science. Teaching English as a Second Language (Formerly Journal of Teaching Language Skills), 37(1), 127-158.
26. Leather, Simon R. (1996). The case for the passive voice. Nature, 381(6), 467. https://www.nature.com/articles/381467a0.pdf [DOI:10.1038/381467a0] [PMID]
27. Levy- Leblond, Jean- Marc. 2013. "La Science au defi de la Langue." synergies Europe, (8), 19-28.
28. Normand, M. P. (2019). The language of science. Perspectives on Behavior Science, 42(3), 675-688. [DOI:10.1007/s40614-017-0123-8] [PMID] []
29. Patterson Williams, A. D. (2020). Sustaining disciplinary literacy in science: A transformative, just model for teaching the language of science. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 64(3), 333-336. [DOI:10.1002/jaal.1100]
30. Quine, W. V. (1957). The scope and language of science. The British Journal for the Philosophy of Science, 8(29), 1-17. [DOI:10.1093/bjps/VIII.29.1]
31. Ragab, A. (2017). "In a Clear Arabic Tongue": Arabic and the Making of a Science-Language Regime. Isis, 108(3), 612-620. [DOI:10.1086/694316]
32. Reeves, C. (2005). The Language of Science (1st ed.). Routledge. [DOI:10.4324/9780203597125]
33. Roelli, P. (2021). Latin as the Language of Science and Learning (p. 646). De Gruyter. [DOI:10.1515/9783110745832]
34. Terrall, M. (2017). French in the Siècle des Lumières: A Universal Language?. Isis, 108(3), 636-642. [DOI:10.1086/694162]
35. Utrecht University. (2015). A guide for scientific writing. Utrecht University. Accessed January 15, 2021. https://students.uu.nl/sites/default/files/ge0-aw-guide-for-scientific-writing-2016.pdf
36. van Driel, S., Slot, E., & Bakker, A. (2018). A primary teacher learning to use scaffolding strategies to support pupils' scientific language development. European Journal of STEM Education, 3(2). [DOI:10.20897/ejsteme/3115]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
