دوره 29، شماره 3 - ( ویژه‌نامه کووید-19، 1402 )
دوره 29 شماره 3 صفحات 412-396 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mohamad-Esmaeil S, Taham M. Acceptance of the use of e-learning systems during the COVID -19 pandemic: A case study of the librarians of Tehran Province Public Libraries. Research on Information Science and Public Libraries 2023; 29 (3) :396-412
URL: http://publij.ir/article-1-2401-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2401-fa.html
محمداسماعیل صدیقه، تهم مرضیه. پذیرش استفاده از سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی در دوران همه‌گیری کووید-19: مطالعۀ موردی کتابداران ادارۀ کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1402; 29 (3) :396-412
علم اطلاعات و دانش‌شناسی، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ، marziyetaham@gmail.com
چکیده: (1840 مشاهده)
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین عوامل مؤثر بر پذیرش استفاده از سیستم‌ها یا سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی توسط کتابداران ادارۀ کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران در دوران پاندمی کووید-19 است. در این پژوهش، تأثیر عوامل خودکارآمدی رایانه‌ای، تنوع مهارت، پشتیبانی سازمانی، ویژگی‌های مدرس و کیفیت محتوایی دوره بر متغیرهای مدل پذیرش فناوری شامل برداشت ذهنی از سودمندی، برداشت ذهنی از سهولت، نگرش نسبت به استفاده از فناوری و در نهایت قصد استفاده از سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی بررسی شد.
روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوۀ گردآوری و تحلیل داده‌ها توصیفی-هم‌بستگی است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان تهران بود که از این میان، 217 نفر براساس فرمول کوکران به‌عنوان نمونۀ آماری پژوهش تعیین شد. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ای بود که روایی آن توسط شش متخصص تأیید شد. برای تحلیل داده‌ها، از آزمون مدل‌سازی معادلات ساختاری به روشِ کمترین مربعات جزئی (PLS) و نرم‌افزار SmartPLS (نسخۀ 3) استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که برداشت ذهنی از سودمندی و برداشت ذهنی از سهولت استفاده بر قصد و تمایل کارکنان به استفاده از سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی تأثیر می‌گذارند. همچنین، متغیرهای خارجی مورد بررسی در این پژوهش، یعنی خودکارآمدی رایانه‌ای، تنوع مهارت، پشتیبانی سازمان، ویژگی‌های مدرس و کیفیت دوره، تأثیری مثبت و معنادار بر تعیین پذیرش سامانه‌های یادگیری الکترونیکی در سازمان دارند. بیشترین اثر کل مربوط به متغیر تنوع مهارت و کیفیت محتوای دوره و کمترین اثر کل مربوط به متغیر حمایت سازمان و قصد رفتاری است.
اصالت/ارزش: آموزش الکترونیک مجازی نقشی مهم در آموزش و توسعه در محیط سازمانی ایفا می‌کند، و سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی به ابزاری محبوب برای تسهیل فرایندهای یاددهی-یادگیری تبدیل شده‌اند که امکان آموزش انعطاف‌پذیر یادگیری‌محور را فراهم می‌کنند. یافته‌های پژوهش حاضر راهنما و نقشۀ راهی برای پذیرش و استفاده از سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی در میان کتابداران کتابخانه‌های عمومی بر مبنای تجارب به‌دست‌آمده در این زمینه در دوران همه‌گیری کووید-19 است. ازآنجاکه توسعه و استقرار فناوری‌ها برای برخورداری از مزایای آن‌ها کافی نیست و برای دستیابی به مزایای بالقوۀ یک فناوری باید پذیرش آن توسط کاربران مد نظر قرار گیرد، یافته‌های پژوهش حاضر می‌تواند پیامدهایی عملی برای مدیران سازمانی، مربیان و توسعه‌دهندگان سیستمهای آموزشی فراهم آورد.
روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوۀ گردآوری و تحلیل داده‌ها توصیفی-هم‌بستگی است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان تهران بود که از این میان، 217 نفر براساس فرمول کوکران به‌عنوان نمونۀ آماری پژوهش تعیین شد. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ای بود که روایی آن توسط شش متخصص تأیید شد. برای تحلیل داده‌ها، از آزمون مدل‌سازی معادلات ساختاری به روشِ کمترین مربعات جزئی (PLS) و نرم‌افزار SmartPLS (نسخۀ 3) استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که برداشت ذهنی از سودمندی و برداشت ذهنی از سهولت استفاده بر قصد و تمایل کارکنان به استفاده از سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی تأثیر می‌گذارند. همچنین، متغیرهای خارجی مورد بررسی در این پژوهش، یعنی خودکارآمدی رایانه‌ای، تنوع مهارت، پشتیبانی سازمان، ویژگی‌های مدرس و کیفیت دوره، تأثیری مثبت و معنادار بر تعیین پذیرش سامانه‌های یادگیری الکترونیکی در سازمان دارند. بیشترین اثر کل مربوط به متغیر تنوع مهارت و کیفیت محتوای دوره و کمترین اثر کل مربوط به متغیر حمایت سازمان و قصد رفتاری است.
اصالت/ارزش: آموزش الکترونیک مجازی نقشی مهم در آموزش و توسعه در محیط سازمانی ایفا می‌کند، و سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی به ابزاری محبوب برای تسهیل فرایندهای یاددهی-یادگیری تبدیل شده‌اند که امکان آموزش انعطاف‌پذیر یادگیری‌محور را فراهم می‌کنند. یافته‌های پژوهش حاضر راهنما و نقشۀ راهی برای پذیرش و استفاده از سامانه‌های یادگیری الکترونیک مجازی در میان کتابداران کتابخانه‌های عمومی بر مبنای تجارب به‌دست‌آمده در این زمینه در دوران همه‌گیری کووید-19 است. ازآنجاکه توسعه و استقرار فناوری‌ها برای برخورداری از مزایای آن‌ها کافی نیست و برای دستیابی به مزایای بالقوۀ یک فناوری باید پذیرش آن توسط کاربران مد نظر قرار گیرد، یافته‌های پژوهش حاضر می‌تواند پیامدهایی عملی برای مدیران سازمانی، مربیان و توسعه‌دهندگان سیستمهای آموزشی فراهم آورد.
واژه‌های کلیدی: سامانۀ یادگیری الکترونیک مجازی، مدل پذیرش فناوری، کتابداران، کتابخانه‌های عمومی استان تهران، کرونا، کووید-19
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
مديريت اطلاعات و مديريت دانش
دریافت: 1401/10/27 | پذیرش: 1402/3/14 | انتشار: 1402/7/10
دریافت: 1401/10/27 | پذیرش: 1402/3/14 | انتشار: 1402/7/10
فهرست منابع
1. آیت، مسرت؛ سلیمانی، مریم؛ و قندهاری، محمدتقی (1402). نقش اعتماد به رهبری، اشتراک دانش و کیفیت سیستمهای اطلاعاتی بر نوآوری و انگیزۀ کارکنان کتابخانه‌های عمومی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی، ۲۹(۱)، ۱۲۸-۱۴۶.
2. یگانه‌فر، مرضیه؛ ابراهیمی، رحمان؛ و آبیاری، آتوسا (1402). تجارب کتابداران کتابخانه‌های عمومی در ایام کرونا: مطالعۀ موردی کتابخانۀ مرکزی پارک شهر تهران. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی. https://publij.ir/article-1-2504-fa.html
3. Abdullah, F., & Ward, R. (2016). Developing a general extended technology acceptance model for e-learning by analysing commonly used external factors. Computers in human behavior, 56(1), 238-256. [DOI:10.1016/j.chb.2015.11.036]
4. Aliyu, S. Y., & Dutse, A. Y. (2019). Effect of perceived ease of use and perceived usefulness on adoption of automation system in academic libraries. Nigerian Academy of Management Journal, 14(1), 22-33.
5. Al-Mamary, Y. H., Shamsuddin, A., & Nor Aziati, A. H. (2014). Key factors enhancing acceptance of management information systems in Yemeni companies. Journal of Business and Management Research, 5(1), 108-111. [DOI:10.26524/jms.2014.16]
6. Arkorful, V., & Abaidoo, N. (2015). The role of e-learning, advantages and disadvantages of its adoption in higher education. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 12(1), 29-42.
7. Ayat, M., Soleimani, M., & Ghandehari, M. T. (2023). The role of trust in leadership, knowledge sharing and quality of information systems on innovation and motivation of public library staff. Research on Information Science and Public Libraries, 29(1), 128-146. (in Persian)
8. Burton-Jones, A., & Hubona, G. S. (2006). The mediation of external variables in the technology acceptance model. Information & management, 43(6), 706-717. [DOI:10.1016/j.im.2006.03.007]
9. Bellaaj, M., Zekri, I., & Albugami, M. (2015). The continued use of e-learning system: An empirical investigation using UTAUT model at the University of Tabuk. Journal of Theoretical and Applied Information Technology, 72(3), 85-89.
10. Chang, C. T., Hajiyev, J., & Su, C. R. (2017). Examining the students' behavioral intention to use e-learning in Azerbaijan? The general extended technology acceptance model for e-learning approach. Computers & Education, 111, 128-143. [DOI:10.1016/j.compedu.2017.04.010]
11. Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS quarterly, 13(3), 319-340. [DOI:10.2307/249008]
12. European Commission (2001) The eLearning Action Plan: Designing tomorrow's education. http://www.elearningeuropa.info
13. Fagan, M. H., Neill, S., & Wooldridge, B. R. (2004). An empirical investigation into the relationship between computer self-efficacy, anxiety, experience, support and usage. Journal of Computer Information Systems, 44(2), 95-104.
14. Kerres, M. (2020). Against all odds: Education in Germany coping with COVID-19. Postdigital Science and Education, 2(3), 690-694. [DOI:10.1007/s42438-020-00130-7] []
15. Mbengo, P. (2014). E-learning adoption by lecturers in selected Zimbabwe State Universities: An application of technology acceptance model. Journal of Business Administration and Education, 6(1), 15-33.
16. Medhi, I., Ratan, A., & Toyama, K. (2009). Mobile-banking adoption and usage by low-literate, low-income users in the developing world. In Internationalization, Design and Global Development: Third International Conference, IDGD 2009, Held as Part of HCI International 2009, San Diego, CA, USA, July 19-24, 2009. Proceedings 3 (pp. 485-494). Springer Berlin Heidelberg. [DOI:10.1007/978-3-642-02767-3_54]
17. Sun, P. C., Tsai, R. J., Finger, G., Chen, Y. Y., & Yeh, D. (2008). What drives a successful e-Learning? An empirical investigation of the critical factors influencing learner satisfaction. Computers & education, 50(4), 1183-1202. [DOI:10.1016/j.compedu.2006.11.007]
18. Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., & Davis, F. D. (2003). User acceptance of information technology: Toward a unified view. MIS quarterly, 425-478 [DOI:10.2307/30036540]
19. Wang, H. C., & Hsu, C. W. (2006). Teaching-Material Design Center: An ontology-based system for customizing reusable e-materials. Computers & Education, 46(4), 458-470. [DOI:10.1016/j.compedu.2005.09.005]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
