دوره 28، شماره 2 - ( 5-1401 )
دوره 28 شماره 2 صفحات 31-10 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Akbari A. The role of creative economics in entrepreneurship and revenue generation of public libraries: A systematic review. Research on Information Science and Public Libraries 2022; 28 (2) :10-31
URL: http://publij.ir/article-1-2393-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2393-fa.html
اکبری عسگر. نقش اقتصاد خلاق در کارآفرینی و درآمدزایی کتابخانههای عمومی: مرور نظام‌‌مند. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1401; 28 (2) :10-31
دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک ، akbari1149@gmail.com
چکیده: (2062 مشاهده)
هدف: هدف از پژوهش حاضر مطالعۀ اقتصاد خلاق، کارآفرین و درآمدزایی در کتابخانههای عمومی از منظر پژوهشگران حوزۀ کتابخانه و کتابداری به‌منظور تعیین اولویت‌‌های کاربست اقتصاد خلاق در مدیریت کتابخانههای عمومی کشور است.
روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعۀ نظام‌‌مند و جامعۀ آماری آن شامل کلیۀ پژوهشهای انجام‌شده در زمینۀ اقتصاد خلاق، کارآفرینی و درآمدزایی در کتابخانههای عمومی بود که طی 30 سال گذشته توسط پژوهشگران در پایگاه‌‌های علمی گوگل اسکالر، لیزا، ساینس دایرکت، امرالد، علم‌‌نت، مگیران، نورمگز و پایگاه استنادی جهان اسلام منتشر شده بودند. این مطالعه در سه گام اصلی طراحی و انجام شد و شامل طرح پرسش‌های اصلی پژوهش و تدوین شیوه‌نامۀ اجرای آن، جست‌وجوی مقالات و غربالگری آنها و در نهایت تفسیر و گزارش نهایی بود.
یافته‌‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد از مجموع 60 پژوهش مطالعه‌شده، 40 درصد پژوهشهای فارسی و 60 درصد پژوهشهای غیرفارسی بودند. تعداد 3/43 درصد پژوهشها به موضوع کارآفرینی و 3/18 درصد به موضوع درآمدزایی اشاره داشتند که نشان از نسبت بیش‌از 2 برابری موضوع کارآفرینی به موضوع درآمدزایی داشت. از کارآفرینی و درآمدزایی در پژوهشهای مطالعه‌شده به‌عنوان فرصت‌‌های جدید برای تقویت حفط ارزش‌‌های خدمات عمومی یاد شده‌است. 6/21 درصد از پژوهشها به موانع قانونی و اصول اخلاقی حرفه‌‌ای به‌عنوان بزرگ‌ترین چالش رویکرد اقتصاد خلاق در کتابخانههای عمومی اشاره داشتند که شاید اقتصاد خلاق مأموریت‌های اصولی خدمات رایگان کتابخانههای عمومی را تحت‌تأثیر قرار دهند. نکته‌ای که در پژوهشهای مطالعه‌شده بر آن تأکید شده است عدم آشنایی کافی کتابداران با مهارت‌های درآمدزایی و بازاریابی محصولات بود که ضرورت برگزاری کارگاه‌ها و آموزش‌های کوتاه‌مدت را الزامی می‌سازد.
اصالت/ارزش: پژوهش حاضر اقتصاد خلاق را فرصتی مغتنم برای مدیران کتابخانههای عمومی می‌داند. مدیران با بهره‌مندی از امکانات موجود در کتابخانه‌ها می‌توانند با کسب درآمد خلاقانه، ضمن افزایش کیفیت خدمات عمومی، گام‌به‌گام از وابستگی بودجۀ سازمانی بکاهند و در مسیر پایداری منابع و جبران کسری بودجه حرکت کنند.
روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعۀ نظام‌‌مند و جامعۀ آماری آن شامل کلیۀ پژوهشهای انجام‌شده در زمینۀ اقتصاد خلاق، کارآفرینی و درآمدزایی در کتابخانههای عمومی بود که طی 30 سال گذشته توسط پژوهشگران در پایگاه‌‌های علمی گوگل اسکالر، لیزا، ساینس دایرکت، امرالد، علم‌‌نت، مگیران، نورمگز و پایگاه استنادی جهان اسلام منتشر شده بودند. این مطالعه در سه گام اصلی طراحی و انجام شد و شامل طرح پرسش‌های اصلی پژوهش و تدوین شیوه‌نامۀ اجرای آن، جست‌وجوی مقالات و غربالگری آنها و در نهایت تفسیر و گزارش نهایی بود.
یافته‌‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد از مجموع 60 پژوهش مطالعه‌شده، 40 درصد پژوهشهای فارسی و 60 درصد پژوهشهای غیرفارسی بودند. تعداد 3/43 درصد پژوهشها به موضوع کارآفرینی و 3/18 درصد به موضوع درآمدزایی اشاره داشتند که نشان از نسبت بیش‌از 2 برابری موضوع کارآفرینی به موضوع درآمدزایی داشت. از کارآفرینی و درآمدزایی در پژوهشهای مطالعه‌شده به‌عنوان فرصت‌‌های جدید برای تقویت حفط ارزش‌‌های خدمات عمومی یاد شده‌است. 6/21 درصد از پژوهشها به موانع قانونی و اصول اخلاقی حرفه‌‌ای به‌عنوان بزرگ‌ترین چالش رویکرد اقتصاد خلاق در کتابخانههای عمومی اشاره داشتند که شاید اقتصاد خلاق مأموریت‌های اصولی خدمات رایگان کتابخانههای عمومی را تحت‌تأثیر قرار دهند. نکته‌ای که در پژوهشهای مطالعه‌شده بر آن تأکید شده است عدم آشنایی کافی کتابداران با مهارت‌های درآمدزایی و بازاریابی محصولات بود که ضرورت برگزاری کارگاه‌ها و آموزش‌های کوتاه‌مدت را الزامی می‌سازد.
اصالت/ارزش: پژوهش حاضر اقتصاد خلاق را فرصتی مغتنم برای مدیران کتابخانههای عمومی می‌داند. مدیران با بهره‌مندی از امکانات موجود در کتابخانه‌ها می‌توانند با کسب درآمد خلاقانه، ضمن افزایش کیفیت خدمات عمومی، گام‌به‌گام از وابستگی بودجۀ سازمانی بکاهند و در مسیر پایداری منابع و جبران کسری بودجه حرکت کنند.
واژه‌های کلیدی: درآمدزایی، کتابخانههای عمومی، کسب‌‌وکار، کارآفرینی خلاق، اقتصاد خلاق، مرور نظام‌‌مند
نوع مطالعه: كيفي |
موضوع مقاله:
خدمات كتابخانه‌ها
دریافت: 1400/12/6 | پذیرش: 1401/5/4 | انتشار: 1401/5/31
دریافت: 1400/12/6 | پذیرش: 1401/5/4 | انتشار: 1401/5/31
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
