دوره 27، شماره 4 - ( 12-1400 )
دوره 27 شماره 4 صفحات 650-611 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khedmatgozar H R, Monsefi Gahar S, Alipour-Hafezi M, Ershadi M J, Momeni E. Identification and Prioritization of the State-of-the-Art Technologies in the Management of Iranian Public Libraries. Research on Information Science & Public Libraries. 2022; 27 (4) :611-650
URL: http://publij.ir/article-1-2380-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2380-fa.html
خدمتگزار حمیدرضا، منصفی‌گهر سارا، علیپور حافظی مهدی، ارشادی محمدجواد، مومنی عصمت. شناسایی و اولویت‌بندی فناوری‌های نوین در مدیریت کتابخانه‌های عمومی ایران. تحقيقات اطلاع‌رساني و كتابخانه‌هاي عمومي. 1400; 27 (4) :650-611
دانشگاه علامه طباطبائی ، meh.hafezi@gmail.com
چکیده: (359 مشاهده)
هدف: این پژوهش برآنست تا ضمن شناسایی فناوری‌های نوین قابل کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی، اولویت کاربست آن‌ها در کتابخانه‌های عمومی کشور ایران را مشخص کند.
روش: در مرحلۀ اول، ابتدا مبتنی بر روش مطالعۀ کتابخانه‌ای و مرور پیشینه‌ها، فهرست اولیه‌ای از فناوری‌های نوین قابل‌کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی و همچنین فهرست معیارهای ارزیابی آن‌ها استخراج شد. به‌منظور اعتباریابی فهرست‌های اولیه، از دو روش کیفی مبتنی بر اجماع ذی‌نفعان (پنل دلفی و گروه اسمی) با حضور ذی‌نفعان اصلی در کتابخانه‌های عمومی در حوزه‌های 1- بودجه و مالی، 2- مدیریت و راهبری، 3- فناوری، 4- کتابداری، و 5- کاربر استفاده شد. در مرحلۀ دوم نیز به‌منظور ارزیابی فناوری‌ها مبتنی بر معیارهای ارزیابی، از روش «آنتروپی شانون» برای وزن‌دهی به معیارهای ارزیابی و از تاپسیس گروهی برای اولویت‌بندی فناوری‌های نوین بر اساس معیارهای استخراج‌شده استفاده شد.
یافته‌ها: در مرحلۀ اول، فهرستی شامل 28 فناوری نوین قابل‌کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی و 27 معیار ارزیابی آن‌ها که در سه سطح راهبردی (7 معیار)، فنی و عملیاتی (11 معیار) و کاربری (9 معیار) دسته‌بندی شده‌اند به دست آمد. در نهایت، فناوری‌های شبکۀ اجتماعی/پیام‌رسان، اینترنت مبتنی بر فیبر نوری، سامانۀ عضویت فراگیر کتابخانه‌های عمومی (کتابخانۀ متصل)، برنامۀ کاربردی کتابخانۀ عمومی بر بستر تلفن همراه و سامانۀ کتابخانه دیجیتال در اولویت‌های اول تا پنجم قرار گرفتند.
اصالت/ارزش: با توجه به این 28 فناوری نوین و همچنین توسعه و کاربست فناوری‌های دارای اولویت بالای به‌دست‌آمده، می‌توان سطح کیفیت عملکرد کتابخانه‌های عمومی ایران را در حوزه‌های گوناگون ارتقا داد. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود تا نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ضمن ایجاد زیرساخت‌های نرم و سخت برای فناوری‌های شناسایی‌شده، امکان‌سنجی طراحی و پیاده‌سازی یا کاربست فناوری‌های دارای اولویت این پژوهش را مدنظر قرار دهد.
روش: در مرحلۀ اول، ابتدا مبتنی بر روش مطالعۀ کتابخانه‌ای و مرور پیشینه‌ها، فهرست اولیه‌ای از فناوری‌های نوین قابل‌کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی و همچنین فهرست معیارهای ارزیابی آن‌ها استخراج شد. به‌منظور اعتباریابی فهرست‌های اولیه، از دو روش کیفی مبتنی بر اجماع ذی‌نفعان (پنل دلفی و گروه اسمی) با حضور ذی‌نفعان اصلی در کتابخانه‌های عمومی در حوزه‌های 1- بودجه و مالی، 2- مدیریت و راهبری، 3- فناوری، 4- کتابداری، و 5- کاربر استفاده شد. در مرحلۀ دوم نیز به‌منظور ارزیابی فناوری‌ها مبتنی بر معیارهای ارزیابی، از روش «آنتروپی شانون» برای وزن‌دهی به معیارهای ارزیابی و از تاپسیس گروهی برای اولویت‌بندی فناوری‌های نوین بر اساس معیارهای استخراج‌شده استفاده شد.
یافته‌ها: در مرحلۀ اول، فهرستی شامل 28 فناوری نوین قابل‌کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی و 27 معیار ارزیابی آن‌ها که در سه سطح راهبردی (7 معیار)، فنی و عملیاتی (11 معیار) و کاربری (9 معیار) دسته‌بندی شده‌اند به دست آمد. در نهایت، فناوری‌های شبکۀ اجتماعی/پیام‌رسان، اینترنت مبتنی بر فیبر نوری، سامانۀ عضویت فراگیر کتابخانه‌های عمومی (کتابخانۀ متصل)، برنامۀ کاربردی کتابخانۀ عمومی بر بستر تلفن همراه و سامانۀ کتابخانه دیجیتال در اولویت‌های اول تا پنجم قرار گرفتند.
اصالت/ارزش: با توجه به این 28 فناوری نوین و همچنین توسعه و کاربست فناوری‌های دارای اولویت بالای به‌دست‌آمده، می‌توان سطح کیفیت عملکرد کتابخانه‌های عمومی ایران را در حوزه‌های گوناگون ارتقا داد. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود تا نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ضمن ایجاد زیرساخت‌های نرم و سخت برای فناوری‌های شناسایی‌شده، امکان‌سنجی طراحی و پیاده‌سازی یا کاربست فناوری‌های دارای اولویت این پژوهش را مدنظر قرار دهد.
نوع مطالعه: كيفي |
موضوع مقاله:
فناوري اطلاعات در مراكز اطلاع‌رساني
دریافت: 1400/10/25 | پذیرش: 1400/12/6 | انتشار: 1400/12/10 | انتشار الکترونیک: 1400/12/10
دریافت: 1400/10/25 | پذیرش: 1400/12/6 | انتشار: 1400/12/10 | انتشار الکترونیک: 1400/12/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
