دوره 27، شماره 4 - ( 10-1400 )
دوره 27 شماره 4 صفحات 650-611 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khedmatgozar H R, Monsefi Gahar S, Alipour-Hafezi M, Ershadi M J, Momeni E. Identification and Prioritization of the State-of-the-Art Technologies in the Management of Iranian Public Libraries. Research on Information Science and Public Libraries 2021; 27 (4) :611-650
URL: http://publij.ir/article-1-2380-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2380-fa.html
خدمتگزار حمیدرضا، منصفی‌گهر سارا، علیپور حافظی مهدی، ارشادی محمدجواد، مومنی عصمت. شناسایی و اولویت‌بندی فناوری‌های نوین در مدیریت کتابخانه‌های عمومی ایران. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1400; 27 (4) :611-650
دانشگاه علامه طباطبائی ، meh.hafezi@gmail.com
چکیده: (3078 مشاهده)
هدف: این پژوهش برآنست تا ضمن شناسایی فناوری‌های نوین قابل کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی، اولویت کاربست آن‌ها در کتابخانه‌های عمومی کشور ایران را مشخص کند.
روش: در مرحلۀ اول، ابتدا مبتنی بر روش مطالعۀ کتابخانه‌ای و مرور پیشینه‌ها، فهرست اولیه‌ای از فناوری‌های نوین قابل‌کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی و همچنین فهرست معیارهای ارزیابی آن‌ها استخراج شد. به‌منظور اعتباریابی فهرست‌های اولیه، از دو روش کیفی مبتنی بر اجماع ذی‌نفعان (پنل دلفی و گروه اسمی) با حضور ذی‌نفعان اصلی در کتابخانه‌های عمومی در حوزه‌های 1- بودجه و مالی، 2- مدیریت و راهبری، 3- فناوری، 4- کتابداری، و 5- کاربر استفاده شد. در مرحلۀ دوم نیز به‌منظور ارزیابی فناوری‌ها مبتنی بر معیارهای ارزیابی، از روش «آنتروپی شانون» برای وزن‌دهی به معیارهای ارزیابی و از تاپسیس گروهی برای اولویت‌بندی فناوری‌های نوین بر اساس معیارهای استخراج‌شده استفاده شد.
یافته‌ها: در مرحلۀ اول، فهرستی شامل 28 فناوری نوین قابل‌کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی و 27 معیار ارزیابی آن‌ها که در سه سطح راهبردی (7 معیار)، فنی و عملیاتی (11 معیار) و کاربری (9 معیار) دسته‌بندی شده‌اند به دست آمد. در نهایت، فناوری‌های شبکۀ اجتماعی/پیام‌رسان، اینترنت مبتنی بر فیبر نوری، سامانۀ عضویت فراگیر کتابخانه‌های عمومی (کتابخانۀ متصل)، برنامۀ کاربردی کتابخانۀ عمومی بر بستر تلفن همراه و سامانۀ کتابخانه دیجیتال در اولویت‌های اول تا پنجم قرار گرفتند.
اصالت/ارزش: با توجه به این 28 فناوری نوین و همچنین توسعه و کاربست فناوری‌های دارای اولویت بالای به‌دست‌آمده، می‌توان سطح کیفیت عملکرد کتابخانه‌های عمومی ایران را در حوزه‌های گوناگون ارتقا داد. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود تا نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ضمن ایجاد زیرساخت‌های نرم و سخت برای فناوری‌های شناسایی‌شده، امکان‌سنجی طراحی و پیاده‌سازی یا کاربست فناوری‌های دارای اولویت این پژوهش را مدنظر قرار دهد.
روش: در مرحلۀ اول، ابتدا مبتنی بر روش مطالعۀ کتابخانه‌ای و مرور پیشینه‌ها، فهرست اولیه‌ای از فناوری‌های نوین قابل‌کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی و همچنین فهرست معیارهای ارزیابی آن‌ها استخراج شد. به‌منظور اعتباریابی فهرست‌های اولیه، از دو روش کیفی مبتنی بر اجماع ذی‌نفعان (پنل دلفی و گروه اسمی) با حضور ذی‌نفعان اصلی در کتابخانه‌های عمومی در حوزه‌های 1- بودجه و مالی، 2- مدیریت و راهبری، 3- فناوری، 4- کتابداری، و 5- کاربر استفاده شد. در مرحلۀ دوم نیز به‌منظور ارزیابی فناوری‌ها مبتنی بر معیارهای ارزیابی، از روش «آنتروپی شانون» برای وزن‌دهی به معیارهای ارزیابی و از تاپسیس گروهی برای اولویت‌بندی فناوری‌های نوین بر اساس معیارهای استخراج‌شده استفاده شد.
یافته‌ها: در مرحلۀ اول، فهرستی شامل 28 فناوری نوین قابل‌کاربرد در مدیریت کتابخانه‌های عمومی و 27 معیار ارزیابی آن‌ها که در سه سطح راهبردی (7 معیار)، فنی و عملیاتی (11 معیار) و کاربری (9 معیار) دسته‌بندی شده‌اند به دست آمد. در نهایت، فناوری‌های شبکۀ اجتماعی/پیام‌رسان، اینترنت مبتنی بر فیبر نوری، سامانۀ عضویت فراگیر کتابخانه‌های عمومی (کتابخانۀ متصل)، برنامۀ کاربردی کتابخانۀ عمومی بر بستر تلفن همراه و سامانۀ کتابخانه دیجیتال در اولویت‌های اول تا پنجم قرار گرفتند.
اصالت/ارزش: با توجه به این 28 فناوری نوین و همچنین توسعه و کاربست فناوری‌های دارای اولویت بالای به‌دست‌آمده، می‌توان سطح کیفیت عملکرد کتابخانه‌های عمومی ایران را در حوزه‌های گوناگون ارتقا داد. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود تا نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ضمن ایجاد زیرساخت‌های نرم و سخت برای فناوری‌های شناسایی‌شده، امکان‌سنجی طراحی و پیاده‌سازی یا کاربست فناوری‌های دارای اولویت این پژوهش را مدنظر قرار دهد.
نوع مطالعه: كيفي |
موضوع مقاله:
فناوري اطلاعات در مراكز اطلاع‌رساني
دریافت: 1400/10/25 | پذیرش: 1400/12/6 | انتشار: 1400/12/10
دریافت: 1400/10/25 | پذیرش: 1400/12/6 | انتشار: 1400/12/10
فهرست منابع
1. ثابت، شکوفه؛ و باب‌الحوائجی، فهیمه (1391). بهره‌گیری از فناوری اطلاعات در کتابخانه‌های عمومی شهری استان مرکزی. نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی، 1(4)، 17-32.
2. دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، مهدی؛ و آذر، عادل (1392). روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. چاپ اول. تهران: انتشارات صفار.
3. چو، آنتونی؛ و باکنال، تیم (1395). فناوری‌های کتابخانه‌ای و خدمات به کاربران برنامه‌ریزی، پیاده‌سازی و کاربرد. ترجمه: بهروز رسولی و مجید نبوی. تهران: کتابدار.
4. صابری، محمدکریم؛ پازوکی، فاطمه؛ فرخ‌منش، حمید؛ منصف، محمدرضا؛ رمضانی، مهدی؛ باوندپوری، امیر؛...و مرادیان، مهدی (1394). خدمات و تجهیزات فناوری اطلاعات در کتابخانه‌های عمومی. نهادکتابخانه‌های عمومی کشور.
5. علیدوستی، سیروس (1385). روش دلفی: مبانی، مراحل و نمونه‌هایی از کاربرد، فصلنامه مدیریت توسعه، 31 (4)، 9-23.
6. گلینی‌مقدم، گلنسا؛ و حسین‌نیا تنها، صمیعی (1398). تحلیل خدمات سالمندان در کتابخانه‌های عمومی شهر تهران وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور. فصلنامه مطالعات دانش‌شناسی، 5(19)، 115-137.
7. مسلمی، معصومه؛ ضیایی، ثریا؛ و شریف‌مقدم، هادی (1395). تأثیر انواع خدمات الکترونیکی موجود در کتابخانه‌های عمومی بر میزان رضایت‌مندی کاربران (مطالعه موردی کتابخانه‌های عمومی استان آذربایجان غربی). پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 6(1)، 262-282.
8. مؤمنی، منصور (1385). مباحث نوین تحقیق در عملیات. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
9. نجفی‌خواه، رقیه؛ جلالی دیزجی، علی؛ و مؤمنی، عصمت (1395). امکان‌سنجی ارائه خدمات مرجع مجازی در کتابخانه‌های عمومی استان گیلان. فصلنامه مطالعات دانش‌شناسی، 3(9)، 61-80.
10. Acheampong, E., & Agyemang, F.G. (2021). Enhancing academic library services provision in the distance-learning environment with mobile technologies. The Journal of Academic Librarianship, 47(1), 102279.
11. Akle, C. C. (2006). Evaluation of the potential of solar energy technology in the public library of Medellin Colombia. University of London, University College London (United Kingdom).
12. Allison, W., Kenny, R., Ruterbories, S., & Whitener, A. (2014). Pivotal technologies for the public library: 2014.
13. Ani, O. E., Esin, J. E., & Edem, N. (2005). Adoption of information and communication technology (ICT) in academic libraries: A strategy for library networking in Nigeria. The electronic library, 23(6), 701–708.
14. Arnason, H. K., & Reimer, L. (2012). Analyzing public library service interactions to improve public library customer service and technology systems. Evidence Based Library and Information Practice, 7(1), 22-40.
15. Bailey, A., Hays, E., Sablotny, A., & Stringer, M. (2012). Ten technologies for public libraries.
16. Bhue, S., & Bhoi, N. (2015). Library services through mobile technologies: Some Issue & Challenges.
17. Binks, L., Braithwaite, E., Hogarth, L., Logan, A., & Wilson, S. (2014). Tomorrow's green public library. The Australian Library Journal, 63(4), 301-312.
18. Blackburn, F. (2010). Something for everyone: learning and learning technologies in a public library. The Australian Library Journal, 59(3), 118-126.
19. Blewitt, J. (2014). Public libraries and the right to the [smart] city. International Journal of Social Ecology and Sustainable Development (IJSESD), 5(2), 55-68.
20. Brown, L. M. (2019). What Is Technology? In diverse learning opportunities through technology-Based curriculum design (pp. 16-40). IGI Global.
21. Buckland, M.K. (2017), Library technology in the next 20 years, Library Hi Tech, 35(1), 5-10.
22. Chakarova, J., & Trabert, J. (2019) I – Robot, to help you – Librarian. Paper presented at: IFLA WLIC 2019 - Athens, Greece - Libraries: dialogue for change in Session S08 - Information Technology. In: robots in libraries: challenge or opportunity?, 21-22 August 2019, Wildau, Germany.
23. Ebrahimi, F., Rafiei, M. M., & Torbati, M. (2017). Evaluating the Trend of Using New Technologies to Attract Audience in Public Libraries in Iran. Modern Applied Science, 11(6), 9-14.
24. Ekere, J. N., Ewulum, O. E., Eze, M. E., Okpala, H. N., & Ebobo, M. (2019). Utilization of Modern Technologies for Service Delivery in Special Libraries in South-East Nigeria. Information Impact, Journal of Information and Knowledge Management, 10(2), 139-152.
25. Enache, I., & Simona, G. (2008). Marketing and evaluation in libraries. Reference services. The new information and communication technologies. Library & Information Science Research, 12, 92-99.
26. Efstathiou, N., Ameen, J., & Coll, A. M. (2008). A Delphi study to identify healthcare users’ priorities for cancer care in Greece. European Journal of Oncology Nursing, 12(4), 362-371.
27. Funmilayo Racheal, A. O. (2020). Global trends and emerging technologies in libraries and Information Science. Library Philosophy and Practice, 1-13.
28. Gan, C. (2016). A survey of WeChat application in Chinese public libraries. Library Hi Tech, 34(4), 625-638.
29. Ghalavand, H., & Karimi, R. (2020). How Iranian cultural center's public libraries use of information technologies for developing services. Library Philosophy & Practice. (e-journal). 4646.
30. Holmberg, K., Huvila, I., Kronqvist‐Berg, M., & Widén‐Wulff, G. (2009). What is library 2.0?. Journal of documentation, 65(4) 668-681.
31. Holstein, A. L. (2015). Geographic information and technologies in academic research libraries: an ARL survey of services and support. Information Technology and Libraries, 34(1), 38-51.
32. Hwang, C. L., & Yoon, K. (1981). Methods for multiple attribute decision-making. In Multiple, attribute decision making (pp. 58-191). Springer, Berlin, Heidelberg.
33. IFLA (2014). How libraries contribute to sustainable development & the SDGs. Retrieve in October 2021 from http://www.ifla.org/files/assets/alp/103-fbradley-alp.pdf.
34. Irenoa, K. O., Tijani, R. I., & Bakare, O. (2018). Enhancing library services delivery in the 21st century in Africa: The role of cloud technologies. International Journal of Library and Information Science Studies, 4(4), 1-9.
35. Jaeger, P. T., Greene, N. N., Bertot, J. C., Perkins, N., & Wahl, E. E. (2012). The co-evolution of e-government and public libraries: Technologies, access, education, and partnerships. Library & Information Science Research, 34(4), 271-281.
36. Jessy, A., & Rao, M. (2016). Marketing of resources and services with emerging technologies in modern libraries: An overview. International Journal of Information Dissemination and Technology, 6(1), 15-20.
37. Jharotia, A. K. (2018) Innovative technologies and services in libraries: an overview. In K.P. Bhardwaj (Ed.), Innovative Research in Library and Information Science (pp. 45-63). New Delhi: Ess Ess Publications.
38. King, D. L. (2018). How to stay on top of emerging technology trends for libraries. Library Technology Reports, 54(2), 1-35.
39. Koukopoulos, Z., Koukopoulos, D., & Jung, J. J. (2019, June). Sustainability Services for Public Libraries within a Smart City Environment. In Proceedings of the 9th International Conference on Web Intelligence, Mining and Semantics (pp. 1-12).
40. Kumar, R. (2017). Implementation of Mobile Based Services and Technologies in Libraries. World Wide Journal of Multidisciplinary Research and Development, 3(6), 103-107.
41. Lavanya, P. (2017). Security Systems in Libraries: An overview. International Journal of Library and Information Studies, 7(1), 225-229.
42. Lawan, A. A. (2017). Application of Information and Communication Technologies (ICTs) in the promotion of Kashim Ibrahim Libraries’ products and services. Samaru Journal of Information Studies, 17(1), 111-122.
43. Lediga, M. M., & Fombad, M. C. (2018). The use of information and communication technologies in public libraries in South Africa as tools for bridging the digital divide: The case of the Kempton Park public library. Public Library Quarterly, 37(3), 296-305.
44. Leorke, D., Wyatt, D., & McQuire, S. (2018). More than just a library”: Public libraries in the ‘smart city. City, culture and society, 15, 37-44.
45. Lessick, S. (2015). Enhancing library impact through technology. Journal of the Medical Library Association, 103(4), 222-233.
46. Li, L. (2009). Emerging technologies for academic libraries in the digital age. Oxford: Chandos Publishing.
47. Lin, C. W., Hsieh, P. N., & Chuang, F. H. (2013). A Study of E-Service Technology in Public Library Based on Technology Readiness and Technology Acceptance Model. Journal of Libray and Information Science Research, 7(2), 115-122.
48. Masenya, T. M. (2020). Application of modern technologies in the management of records in public libraries. Journal of the South African Society of Archivists, 53, 65-79.
49. Merriam-Webster. (n.d.). State of the art. In Merriam-Webster.com dictionary. Retrieved February 6, 2022, from https://www.merriam-webster.com/dictionary/state%20of%20the%20art
50. Mersand, S., Gascó-Hernández, M., Gil-Garcia, J. R., Burke, G. B., Figueroa, M., & Sutherland, M. (2018, May). The role of public libraries in smart, inclusive, and connected communities: current and best practices. In Proceedings of the 19th Annual International Conference on Digital Government Research: Governance in the Data Age (pp. 1-2).
51. Mittal, A. (2017). Emerging Technologies and their Impact on the Libraries. Indian Journal of Science and Technology, 10(31), 1-4.
52. Nalluri, S. R., & Gaddam, B. (2016). Mobile library services and technologies: A study. International Journal of Research in Library Science, 2(2), 59-66.
53. Nguyen, L. C. (2020). The impact of humanoid robots on Australian public libraries. Journal of the Australian Library and Information Association, 69(2), 130-148.
54. Noh, Y. (2015). Imagining library 4.0: Creating a model for future libraries. The Journal of Academic Librarianship, 41(6), 786-797.
55. Ogar, C. E., & Dushu, T. Y. (2018). Transforming Library and Information Services Delivery Using Innovation Technologies. Library Philosophy & Practice.
56. Oxford Learner's Dictionaries. (n.d.) State of the art. In Cambridge dictionary. Retrieved February 6, 2022, from https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/state-of-the-art
57. Palanivel, K., & Kuppuswami, S. (2014). Architecture solutions to e-learning systems using service-oriented cloud computing reference architecture. International Journal of Application in Engineering Management (IJAIEM), 3(3), 547-559.
58. Pedersen, L. (2016). The future of public libraries: a technology perspective. Public Library Quarterly, 35(4), 362-365.
59. Pingo, Z. B. (2015). Transition from camel libraries to digital technologies in Kenya public libraries. Public Library Quarterly, 34(1), 63-84.
60. Pomerol, J. C., & Barba-Romero, S. (2012). Multicriterion decision in management: Principles and practice.
61. Prats, M., Martínez, E., Sanz, P. J., & Del Pobil, A. P. (2008). The UJI librarian robot. Intelligent Service Robotics, 1(4), 321-335.
62. Ramana, Y. V. (2007). Security in libraries need surveillance and Biometrics. Caliber: Chandigarh.
63. Real, B., Bertot, J. C., & Jaeger, P. T. (2014). Rural public libraries and digital inclusion: Issues and challenges. Information Technology and Libraries, 33(1), 6-24.
64. Rossouw, A., Hacker, M., & de Vries, M. J. (2011). Concepts and contexts in engineering and technology education: An international and interdisciplinary Delphi study. International Journal of Technology and Design Education, 21(4), 409-424.
65. Sammeta, S. G., & Madara, S. R. (2017, December). Impact of information technologies on library services in educational institutions. In 2017 International Conference on Infocom Technologies and Unmanned Systems (Trends and Future Directions) (ICTUS) (pp. 662-668). IEEE.
66. Sanjeev, S. (2017). Use of new technologies in libraries globally: a study. Library Hi Tech News. 34(9), 15-18.
67. Schöpfel, J. (2018). Smart libraries. Infrastructures, 3(4), 43.
68. Shih, H. S., Shyur, H. J., & Lee, E. S. (2007). An extension of TOPSIS for group decision making. Mathematical and computer modelling, 45(7-8), 801-813.
69. Shuva, N. Z. (2005). Implementing information and communication technology in public libraries of Bangladesh. International information & library review, 37(3), 159-168.
70. Si, Q., & Liu, J. (2019). Current Status and Analysis on Space Service in East China Public Libraries: A Case Study. Intelligent Information Management, 11(5), 77-87.
71. Srikanth, C. (2017). Role of Public Libraries: Information Literacy in an Information Society. International Journal of Research in Humanities, Arts and Literature, 5(7), 55-60.
72. Tella, A. (2020). Robots are coming to the libraries: are librarians ready to accommodate them?. Library Hi Tech News, 37(8), 13-17.
73. Tu, Y. F., & Hwang, G. J. (2018). The roles of sensing technologies and learning strategies in library-associated mobile learning: a review of 2007-2016 journal publications. International Journal of Mobile Learning and Organisation, 12(1), 42-54.
74. Upala, M., & Wong, W. K. (2019, April). IoT solution for smart library using facial recognition. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 495, No. 1, p. 012030). IOP Publishing.
75. Varnum, K. J. (2017). Predicting the future: library technologies to keep in mind. International Information & Library Review, 49(3), 201-206.
76. Vartiainen, P. (2002). On the principles of comparative evaluation. Evaluation, 8(3), 359-371.
77. Vilariño, F., Karatzas, D., & Valcarce, A. (2018). The Library Living Lab: A collaborative innovation model for public libraries. Technology Innovation Management Review, 8(12), 17-25.
78. Heiko, A. V. D. G. (2012). Consensus measurement in Delphi studies: review and implications for future quality assurance. Technological forecasting and social change, 79(8), 1525-1536.
79. Wójcik, M. (2016). Internet of Things–potential for libraries. Library Hi Tech, 34(2), 404-420.
80. Wyatt, D., Mcquire, S., & Butt, D. (2018). Libraries as redistributive technology: From capacity to culture in Queensland’s public library network. New media & society, 20(8), 2934-2953.
81. Yalagi, P. S., & Mane, P. V. (2021, April). Smart library automation using face recognition. In Journal of Physics: Conference Series (Vol. 1854, No. 1, p. 012041). IOP Publishing.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
