دوره 27، شماره 3 - ( 10-1400 )
دوره 27 شماره 3 صفحات 438-403 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Safavi Z, Ghaebi A, Baradar R. Identification of the Features of E-reader Applications and Evaluation of Widely Used Iranian Applications. Research on Information Science and Public Libraries 2021; 27 (3) :403-438
URL: http://publij.ir/article-1-2326-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2326-fa.html
صفوی سیده زینب، غائبی امیر، برادر رویا. شناسایی ویژگی‌های برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی و ارزیابی برنامه‌های پرکاربرد ایرانی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1400; 27 (3) :403-438
دانشگاه الزهرا ، ghaebi@alzahra.ac.ir
چکیده: (2495 مشاهده)
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی ویژگی‌های برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی از طریق مرور نظام‌مند متون و ارزیابی چهار برنامۀ کتابخوان الکترونیکی پرکاربرد ایرانی (فیدیبو، طاقچه، کتابراه، و کتاب سبز) از نظرِ ویژگی‌های شناسایی‌شده است.
روش: مطالعۀ حاضر از نظرِ هدف کاربردی، و مبتنی بر چهارچوب مرور نظام‌مند انجام شده است. برای جمع‌آوری متون پژوهشی مرتبط، در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی جست‌وجو و 247 اثر شناسایی شد. پس از بررسی اولیه (بررسی کلیدواژه‌ها، عنوان، و مرور چکیده‌ها)، در نهایت 46 اثر مرتبط استخراج شد و مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، به‌منظور تعیین میزان برخورداری هریک از چهار برنامۀ کتابخوان الکترونیکی ایرانی موردبررسی، از ویژگی‌های استخراج‌شده با استفاده از این سیاهه و از طریق ابزار مشاهده، مطالعه‌ای پیمایشی انجام شد.
یافته‌ها: از 46 اثر موردبررسی، در نهایت سیاهه‌ای از متداول‌ترین ویژگی‌های برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی، شامل 132 مؤلفه، تهیه و در قالب 16 معیار دسته‌بندی شد. در بخش مطالعۀ پیمایشی، نتایج نشان داد از چهار برنامه کتابخوان الکترونیکی پرکاربرد ایرانی، دو برنامۀ «طاقچه» و «فیدیبو» از نظرِ ارائۀ خدمات و برخورداری از ویژگی‌های موردتوجه در ارزیابی برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی با اختلاف اندکی از یکدیگر در وضعیت مطلوب‌تری نسبت به سایر برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی ایرانی قرار دارند و به نظر می‌رسد درگیر رقابتی تنگاتنگ در بازار مشتریان هستند. همچنین، یافته‌ها نشان داد با اینکه «کتاب سبز» جزء برنامه‌های کتابخوان پرکاربرد ایرانی است، اما کمتر از نیمی (24/49 درصد) از ویژگی‌ها را داشته و در شرایط مناسبی قرار ندارد.
اصالت/ارزش: در این پژوهش، مرور نظام‌مند متون به شناسایی ویژگی‌های جامع برای برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی منجر شده است. همچنین، ارزیابی و مقایسۀ برنامه‌های کتابخوان ایرانی به طراحان و تولیدکنندگان آن‌ها کمک می‌کند به ایرادها و کاستی‌های محصول خود پی ببرند و برای رسیدن به وضعیت مطلوب و موردپسند کاربر تلاش بیشتری کنند.
روش: مطالعۀ حاضر از نظرِ هدف کاربردی، و مبتنی بر چهارچوب مرور نظام‌مند انجام شده است. برای جمع‌آوری متون پژوهشی مرتبط، در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی جست‌وجو و 247 اثر شناسایی شد. پس از بررسی اولیه (بررسی کلیدواژه‌ها، عنوان، و مرور چکیده‌ها)، در نهایت 46 اثر مرتبط استخراج شد و مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، به‌منظور تعیین میزان برخورداری هریک از چهار برنامۀ کتابخوان الکترونیکی ایرانی موردبررسی، از ویژگی‌های استخراج‌شده با استفاده از این سیاهه و از طریق ابزار مشاهده، مطالعه‌ای پیمایشی انجام شد.
یافته‌ها: از 46 اثر موردبررسی، در نهایت سیاهه‌ای از متداول‌ترین ویژگی‌های برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی، شامل 132 مؤلفه، تهیه و در قالب 16 معیار دسته‌بندی شد. در بخش مطالعۀ پیمایشی، نتایج نشان داد از چهار برنامه کتابخوان الکترونیکی پرکاربرد ایرانی، دو برنامۀ «طاقچه» و «فیدیبو» از نظرِ ارائۀ خدمات و برخورداری از ویژگی‌های موردتوجه در ارزیابی برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی با اختلاف اندکی از یکدیگر در وضعیت مطلوب‌تری نسبت به سایر برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی ایرانی قرار دارند و به نظر می‌رسد درگیر رقابتی تنگاتنگ در بازار مشتریان هستند. همچنین، یافته‌ها نشان داد با اینکه «کتاب سبز» جزء برنامه‌های کتابخوان پرکاربرد ایرانی است، اما کمتر از نیمی (24/49 درصد) از ویژگی‌ها را داشته و در شرایط مناسبی قرار ندارد.
اصالت/ارزش: در این پژوهش، مرور نظام‌مند متون به شناسایی ویژگی‌های جامع برای برنامه‌های کتابخوان الکترونیکی منجر شده است. همچنین، ارزیابی و مقایسۀ برنامه‌های کتابخوان ایرانی به طراحان و تولیدکنندگان آن‌ها کمک می‌کند به ایرادها و کاستی‌های محصول خود پی ببرند و برای رسیدن به وضعیت مطلوب و موردپسند کاربر تلاش بیشتری کنند.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
فناوري اطلاعات در مراكز اطلاع‌رساني
دریافت: 1400/3/11 | پذیرش: 1400/4/14 | انتشار: 1400/10/10
دریافت: 1400/3/11 | پذیرش: 1400/4/14 | انتشار: 1400/10/10
فهرست منابع
1. اسماعیلی، مریم (1397). بررسی برنامه‌های کتابخوانی فیدیبو، طاقچه و آمازون. کتابدار 0/2: مجلۀ آنلاین برای کتابداران و پژوهشگران، 4(2).
2. چهرقانی، مریم؛ فهیم‌نیا، فاطمه؛ و نقشینه، نادر (1393). سنجش معیارهای ارزیابی و تولید کتاب‌های گویا از دیدگاه کاربران. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 48(2)، 159-182.
3. چهرقانی، مریم؛ فهیم‌نیا، فاطمه؛ و نقشینه، نادر (1394). معیارهای ارزیابی و تولید کتاب‌های گویا از دیدگاه تولیدکنندگان: تحلیل محتوای کیفی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 21(2)، 235-257.
4. حسینی، محمدمصطفی (1393). کتابخوان نور، افقی نو در مطالعه و پژوهش. ره‌آورد نور، 46، 49 -55.
5. حیدری‌علی‌آبادی، مجید (1396). ارزیابی و توسعۀ الگوی طراحی رابط کاربری در کتابخوان‌های دیجیتال فارسی‌زبان [پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد]. دانشگاه علم و فرهنگ، تهران.
6. طاقچه بی‌نهایت چیست؟ پاسخ به برخی پرسش‌های متداول. بازیابی‌شده 30 اردیبهشت 1400، از
7. https://taaghche.com/blog/1398/12/10/%D8%B7%D8%A7%D9%82%DA%86%D9%87-%D8%A8%DB%8C-%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA/
8. عباسی، احمد (1394). کتابخوان‌های تلفن هوشمند: چالش‌ها و بایسته‌ها. ره‌آورد نور، 50، 1-5.
9. عباسی، امیدرضا؛ آل‌شیخ، علی‌اصغر؛ و طهانی، ناصر (1395). نسل جدید سیستم‌های توصیه‌گر مکانی همراه: سیستم‌های بافت آگاه و اجتماعی [ارائۀ مقاله]. همایش ملی ژئوماتیک، سازمان نقشه‌برداری کشور، تهران، ایران.
10. عبدللهی، زهرا؛ و علیپورحافظی، حامد (1391). دیدگاه کتابداران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دربارۀ معیارهای ارزیابی کتاب‌های الکترونیکی مطالعۀ موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی، 2(1)، 69-78.
11. غائبی، امیر؛ تاجداران، منصور؛ و فهیمی‌فر، سپیده (1389). معیارهای ارزیابی کتاب‌های الکترونیکی: سیاهۀ پیشنهادی. پژوهش‌نامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، 25(4)، 721-743.
12. غائبی، امیر؛ تاجداران، منصور؛ و فهیمی‌فر، سپیده (1390). سنجش معیارهای ارزیابی کتاب‌های الکترونیکی دانشگاهی از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا. پژوهش‌نامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، 27(1)، 371-397.
13. فهیمی‌فر، سپیده (1389). شناسایی مهم‌ترین معیارهای ارزیابی کتاب الکترونیکی فارسی دانشگاهی از دیدگاه کتابداران دانشگاهی شاغل در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 44(3)، 13-40.
14. گیوه‌چی مفرد، کمیل (1396). نگاهی به نسخۀ رومیزی کتابخوان نور. ره‌آورد نور، 60، 12-15.
15. مهاجرینی، حمید (1396). قابلیت به‌روز‌رسانی نرم‌افزارهای نور. ره‌آورد نور، 58، 59-62.
16. نثری، شبنم (1390). طراحی و تولید کتاب الکترونیکی، اجرا و ارزشیابی تأثیر آن بر نگرش و یادگیری دانشجویان در درس روش‌ها و فنون تدریس [پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد]. دانشگاه علامه طباطبائی.
17. نعیم‌الدین خانی، علی (1396). نرم‌افزارهای همراه نور. ره‌آورد نور، 59، 44.
18. والی، مینا (1391). بررسی تأثیر محتوا و فرمت در موفقیت کتاب الکترونیک. کتاب مهر، 6، 100-119.
20. Adler, A., Gujar, A., Harrison, B. L., O'hara, K., & Sellen, A. (1998, January). A diary study of work-related reading: design implications for digital reading devices. In Proceedings of the SIGCHI conference on Human factors in computing systems (pp. 241-248).
21. Antón, C., Camarero, C. & Rodríguez, J. (2017). Pleasure in the use of new technologies: the case of e-book readers. Online Information Review.
22. Behler, A., & Lush, B. (2010). Are you ready for e-readers?. The Reference Librarian, 52(1-2), 75-87.
23. Burk, R. (2001). E-book devices and the marketplace: in search of customers. Library Hi Tech, 19(4): 325-331.
24. Cardullo, V. M. (2013). Eighth-grade students reading nonfiction literature on the iPad: An exploratory case study. University of Central Florida.
25. Chen, J. W., & Zhang, J. (2007). Comparing text-based and graphic user interfaces for novice and expert users. In AMIA annual symposium proceedings (Vol. 2007, p. 125). American Medical Informatics Association.
26. Chiang, H. S., & Chen, C. C. (2014). Exploring switch intention of users' reading behaviour: An e-book reader case study. The Electronic Library, 32(4), 434-457.
27. Chou, S. C., Stu, J., & Lin, Y. (2010, November). Determinants of e-book readers adoption and continuation: A comparison of pre-adoption and post-adoption beliefs. In 5th International Conference on Computer Sciences and Convergence Information Technology (pp. 853-856). IEEE.
28. Clark, D. T., Goodwin, S. P., Samuelson, T., & Coker, C. (2008). A qualitative assessment of the Kindle e-book reader: results from initial focus groups. Performance Measurement and Metrics, 9(2), 118-129.
29. Culén, A. L., & Gasparini, A. (2011). E-book Reader and the Necessity of Divergence from the Legacy of Paper Book. In Proceedings of the 4th International Conference on Advances in Computer Human Interaction (pp. 267-273).
30. Dougherty, W. C. (2010). E-readers: Passing Fad or Trend of the Future?. The Journal of Academic Librarianship, 3(36), 254-256.
31. Drinkwater, K. (2010). E-book readers: what are librarians to make of them? Sconul Focus, 49(5).
32. Foasberg, N. M. (2011). Adoption of e-book readers among college students: A survey. Information technology and libraries, 30(3), 108-121.
33. Griffey, J. (2010). Gadgets and gizmos: Personal electronics and the library. American Library Association.
34. Han, J., Zhang, B., Liu, J., & Chen, X. (2010, July). The comparative study of mainstream e-book readers. In 2010 3rd International Conference on Computer Science and Information Technology (Vol. 8, pp. 461-464). IEEE.
35. Hussain, A., Mkpojiogu, E. O., Mortada, S., & Yue, W. S. (2018). Mobile experience evaluation of an e-reader app. Journal of Telecommunication, Electronic and Computer Engineering (JTEC), 10(1-10), 11-15.
36. Hussain, A., Mkpojiogu, E. O., Musa, J. A., & Mortada, S. (2017, October). A user experience evaluation of Amazon Kindle mobile application. In AIP conference proceedings (Vol. 1891, No. 1, p. 020060). AIP Publishing LLC.
37. Jung, J., Chan-Olmsted, S., Park, B., & Kim, Y. (2012). Factors affecting e-book reader awareness, interest, and intention to use. new media & society, 14(2), 204-224.
38. Kennedy, G. (2011). Universal Access using eBooks, Readers and Devices. Retrieved April 21, 2021, from https://www.spectronics.com.au/article/universal-access-using-ebooks-readers-and-devices.
39. Kim, M., Gil, J. M., & Yoo, K. H. (2011, December). Analysis of user preferences for menu composition and functional icons of E-Book readers in a smartphone environment. In International Conference on Future Generation Communication and Networking (pp. 381-392). Springer, Berlin, Heidelberg.
40. Kiriakova, M., Okamoto, K. S., Zubarev, M., & Gross, G. (2010). Aiming at a moving target: Pilot testing eBook readers in an urban academic library. Computers in Libraries, 30(2), 20-24.
41. Liesaputra, V. & Witten, I. (2012). Realistic electronic books. International Journal of Human-Computer Studies, 70(9), 588-610.
42. Lindberg, S., & O'Brien, H. (2012). The use of ereading devices in academic environments. In Proceedings of the 2012 iConference (pp. 473-474).
43. Liu, Z. (2012). Digital reading: An overview. Chinese Journal of Library and Information Science (English edition), 85-94.
44. Maynard, S. (2010). The impact of e-books on young children’s reading habits. Publishing Research Quarterly, 26(4), 236-248.
45. Min, S. H., Kim, H. Y., Kwon, Y. J., & Sohn, S. Y. (2011). Conjoint analysis for improving the e-book reader in the Korean market. Expert Systems with Applications, 38(10), 12923-12929.
46. Okoli, C. (2015). A guide to conducting a standalone systematic literature review. Communications of the Association for Information Systems, 37(1), 43.
47. Olsen, A. N., Kleivset, B., & Langseth, H. (2013). E-book readers in higher education: Student reading preferences and other data from surveys at the University of Agder. Sage Open, 3(2), 2158244013486493.
48. Pattuelli, M. C., & Rabina, D. (2010, May). Forms, effects, function: LIS students' attitudes towards portable e‐book readers. In Aslib Proceedings. Emerald Group Publishing Limited.
49. Pollock, D. E. (2012). E-readers, our readers, and electronic collections: A pilot study at a national laboratory library. Serials Review, 38(3), 188-193.
50. Qian, J. (2011). Evaluating the Kindle DX e-book reader: results from Amazon. com customer reviews. Performance Measurement and Metrics, 12(2), 95-105.
51. Ramaiah, C. K. (2014). Copyright-related Issues in Electronic Books. Scholarly Communication and Intellectual Property Rights, 140.
52. Rodzvilla, J. (2009). The portable e-book: issues with e-book reading devices in the library. Serials, 22.
53. Shin, H., Gil, Y. H., Yu, C., Kim, H. K., Lee, J., & Jee, H. K. (2017). Improved and accessible e-book reader application for visually impaired people. In SIGGRAPH Asia 2017 Posters (pp. 1-2).
54. Siegenthaler, E., Wurtz, P., & Groner, R. (2010). Improving the usability of e-book readers. Journal of usability studies, 6(1), 25-38.
55. Thayer, A., Lee, C. P., Hwang, L. H., Sales, H., Sen, P., & Dalal, N. (2011, May). The imposition and superimposition of digital reading technology: the academic potential of e-readers. In Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems (pp. 2917-2926).
56. Tikka, P. (2013). Reading on small displays: reading performance and perceived ease of reading [Doctoral dissertation, University of Northumbria at Newcastle].
57. Wilson, R., & Landoni, M. (2003, March). Evaluating the usability of portable electronic books. In Proceedings of the 2003 ACM symposium on applied computing (pp. 564-568).
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
