دوره 27، شماره 1 - ( 3-1400 )
دوره 27 شماره 1 صفحات 101-71 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Yari S, Noruzi A, Fahimnia F, Nowkarizi M. Identifying the components of the Information Resource Selection Behavior of the Members of Public Libraries Using Metasynthesis. Research on Information Science and Public Libraries 2021; 27 (1) :71-101
URL: http://publij.ir/article-1-2308-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2308-fa.html
یاری شیوا، نوروزی علیرضا، فهیم نیا فاطمه، نوکاریزی محسن. شناسایی مؤلفه‌های رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران کتابخانههای عمومی به‌روشِ فراترکیب. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1400; 27 (1) :71-101
دانشگاه تهران ، noruzi@ut.ac.ir
چکیده: (2652 مشاهده)
هدف: افزایش میزان استفاده از منابع اطلاعاتی کتابخانه‌ها و ارائۀ خدمات اطلاعاتی کاربرمحور بدون درک چگونگی انتخاب و جست‌وجوی منابع اطلاعاتی توسط کاربران غیرممکن است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌ها و ابعاد رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران کتابخانههای عمومی است.
روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و به‌روشِ فراترکیب با استفاده از روش هفت‌مرحله‌‌ای سندلوسکی و باروسو انجام شد. جامعۀ آماری متشکل از مقالات و پایان‌‌نامه‌‌های منتشرشده در هفت پایگاه اطلاعاتی فارسی و هشت پایگاه اطلاعاتی بینالمللی بین سال‌های 2000 تا 2020 میلادی و 1379 تا 1399 شمسی بود. از مجموع 7560 منبع شناسایی‌شده، بر اساس برنامۀ مهارت‌های حیاتی ارزیابی، 35 منبع تأیید شد. اطلاعات از منابع استخراج و کدگذاری شدند و پایایی کدگذاری نیز با استفاده از ضریب کاپا سنجش و تأیید شد.
یافتهها: در مجموع، 176 کد در 26 مفهوم و 5 مقوله شامل عوامل مرتبط با کاربر، عوامل مرتبط با کتاب، عوامل مرتبط با کتابخانه، موانع و محدودیت‌‌ها، و توصیه‌ها و تولیدات نمایشی از آثار دسته‌بندی شدند.
اصالت/ارزش: رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران کتابخانههای عمومی گویای پیچیدگی و تأثیرپذیری این رفتار از عوامل گسترده و متعددی شامل تفاوت‌های فردی، ویژگی‌های ظاهری و محتوایی کتاب و عوامل محیطی است. مؤلفه‌های شناسایی‌شده در رفتار مذکور می‌تواند به‌عنوان مبنایی برای پیمایش گستردۀ رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران در محیط‌های فیزیکی و مجازی مورد استفاده قرار گرفته و راهنمای مجموعه‌سازی، فضاسازی و طراحی خدمات در کتابخانه‌ها و تدوین منابع و طراحی ظاهری و ساختاری کتاب توسط نویسندگان و ناشران شود.
روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و به‌روشِ فراترکیب با استفاده از روش هفت‌مرحله‌‌ای سندلوسکی و باروسو انجام شد. جامعۀ آماری متشکل از مقالات و پایان‌‌نامه‌‌های منتشرشده در هفت پایگاه اطلاعاتی فارسی و هشت پایگاه اطلاعاتی بینالمللی بین سال‌های 2000 تا 2020 میلادی و 1379 تا 1399 شمسی بود. از مجموع 7560 منبع شناسایی‌شده، بر اساس برنامۀ مهارت‌های حیاتی ارزیابی، 35 منبع تأیید شد. اطلاعات از منابع استخراج و کدگذاری شدند و پایایی کدگذاری نیز با استفاده از ضریب کاپا سنجش و تأیید شد.
یافتهها: در مجموع، 176 کد در 26 مفهوم و 5 مقوله شامل عوامل مرتبط با کاربر، عوامل مرتبط با کتاب، عوامل مرتبط با کتابخانه، موانع و محدودیت‌‌ها، و توصیه‌ها و تولیدات نمایشی از آثار دسته‌بندی شدند.
اصالت/ارزش: رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران کتابخانههای عمومی گویای پیچیدگی و تأثیرپذیری این رفتار از عوامل گسترده و متعددی شامل تفاوت‌های فردی، ویژگی‌های ظاهری و محتوایی کتاب و عوامل محیطی است. مؤلفه‌های شناسایی‌شده در رفتار مذکور می‌تواند به‌عنوان مبنایی برای پیمایش گستردۀ رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران در محیط‌های فیزیکی و مجازی مورد استفاده قرار گرفته و راهنمای مجموعه‌سازی، فضاسازی و طراحی خدمات در کتابخانه‌ها و تدوین منابع و طراحی ظاهری و ساختاری کتاب توسط نویسندگان و ناشران شود.
نوع مطالعه: كيفي |
موضوع مقاله:
مطالعات كيفي
دریافت: 1399/12/9 | پذیرش: 1400/2/14 | انتشار: 1400/3/10
دریافت: 1399/12/9 | پذیرش: 1400/2/14 | انتشار: 1400/3/10
فهرست منابع
1. بلغاری، ساقی (1394). ارزشیابی محتوای کتاب مدارهای الکتریکی رشتۀ الکترونیک شاخۀ فنی‌وحرفه‌ای بر اساس ویژگی‌های تعیین و سازماندهی محتوا از نظرِ هنرآموزان شهر تهران [پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد]. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج).
2. پورعبادی، رضا، میرحسینی، زهره؛ و نشاط، نرگس (1394). پراکندگی موضوعی و میزان استفاده از کتاب‌ها در کتابخانۀ عمومی کتابخانۀ ملی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 26(1)، 100-85.
3. حیاتی، زهیر؛ و حمیدی، علی (1385). معیارهای انتخاب و ارزیابی نشریات الکترونیک در کتابخانههای دانشگاه‌های دولتی و مؤسسات پژوهشی ایران. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 17(4)، 159-172.
4. خواجه، طیبه؛ و بلاغی، رؤیا (1397، 25 تیر). بررسی رفتار اطلاع‌یابی سلامت کاربران کتابخانههای عمومی شهر بندرعباس [ارائۀ مقاله]. اولین همایش فناوری اطلاعات و ارتقای سلامت، انجمن فناوری اطلاعات و ارتقا سلامت، تهران، ایران.
5. رحمانی، سمانه، عباسی، زهره؛ و صنعت‌جو، اعظم (1395). واکاوی مؤلفه‌های اساسی خط‌مشی مجموعه‌سازی و مدیریت مجموعۀ مرکز اطلاع‌رسانی و کتابخانۀ مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد. پژوهشنامۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، 6(1)، 321-340.
6. زارع، امین؛ گودینی، یاسر؛ و ریاحی، عارف (1394). مطالعۀ عوامل مؤثر بر استفاده از کتابخانههای عمومی (مطالعۀ موردی کاربران کتابخانههای عمومی کرمانشاه). نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی، 4(3-4)، 51-62.
7. سپهر، فرشته (1378). وضعیت انتخاب و سفارش نشریات ادواری لاتین در کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های کشور. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 0(30-31)، 59-85.
8. شکوهیان، محبوبه؛ عاصمی، عاصفه؛ و شعبانی، احمد (1397). بررسی نیازهای اطلاعاتی نوجوانان کتابخانههای عمومی شهر اصفهان. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 10(3)، 65-86.
9. مؤتمنی، علیرضا؛ همتی، امین؛ و مرادی، هادی (1391). شناسایی و اولویت‌بندی موانع جوانان در استفاده از خدمات کتابخانههای عمومی: مطالعۀ موردی شهرستان سمنان. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانههای عمومی، 18(4)، 363-383.
10. نعمت‌الهی، لیلا (1391). بررسی نگرش کتابداران کتابخانههای عمومی استان فارس نسبت به‌روشِ مجموعه‌سازی متمرکز در این کتابخانه‌ها [پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد]. دانشگاه شیراز.
11. هاشمی، راحله (1389). انتخاب و ارزشیابی کتب انگلیسی در محیط‌های غیرانگلیسی‌زبان [پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد]. دانشگاه تبریز.
12. یاری، شیوا (1394، 20 آبان). استفاده از اینترنت و رسانه‌های اجتماعی در بین اعضای کتابخانههای عمومی شهر کرمانشاه و تأثیر آن بر عادات خواندن آنان [ارائۀ مقاله]. هشتمین همایش ملی ادکا با عنوان «رسانه‌های اجتماعی در مراکز اطلاع‌رسانی»، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
13. یاری، شیوا (1396). رؤیت‌پذیری کتابخانههای عمومی شهر کرمانشاه. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانههای عمومی، 23(2)، 198-173.
14. یاری، شیوا؛ و اجاقی، رضوان (1394، 5-6 اسفند). کنکاشی در عوامل جذب و توسعۀ مخاطب در کتابخانههای عمومی از دیدگاه کاربران کرمانشاهی [ارائۀ مقاله]. همایش ملی «کتابخانههای عمومی: عوامل و موانع جذب و توسعۀ مخاطب» ، اهواز، ایران.
15. Abel, E., Keane, J., Paton, N. W., Fernandes, A. A., Koehler, M., Konstantinou, N., ... & Embury, S. M. (2018). User driven multi-criteria source selection. Information Sciences, 430, 179-199.
16. Albanese, A. (2020, April 3). Are public libraries in decline? Publishers Weekly. https://www.publishersweekly.com/pw/by-topic/industry-news/libraries/article/82925-are-public-libraries-in-decline.html
17. Chartered Institute of Public Finance and Accountancy (2014). CIPFA Library Survey Shows Continuing Decline in Buildings, Books and Borrowers as Cuts Continue to Bite. http://www.cipfa.org/ About-CIPFA/Press-Office/latest-press-releases/CIPFAlibrary-survey
18. Chinchpure, S., Tr, A., Raju, A., Kr, A., Ar, A., & Barate, A. T. (2018). Utilization of the Library and Internet as a Source of Scientific Information by the Nursing Students. Biomedical Journal of Scientific & Technical Research, 2(4), 2774-2784.
19. Coates, T. (2019). On the closure of English public libraries. Public Library Quarterly, 38(1), 3–18.
20. Dawkins, B. K. (2017). Need help choosing good books for students? A book selection study, book selection checklist, and a discussion of how educators can select books that engage young readers of color and possibly improve reading achievement. Journal of Education & Social Policy, 4(2), 1-10.
21. Erwin, E. J., Brotherson, M. J., & Summers, J. A. (2011). Understanding qualitative metasynthesis: Issues and opportunities in early childhood intervention research. Journal of Early Intervention, 33(3), 186-200.
22. Hernon, P., Altman, E., & Dugan, R. E. (2015). Assessing service quality: Satisfying the expectations of library customers. ALA Editions.
23. Jacoby, J. W., & Edlefsen, K. (2020). “I Love Paw Patrol!”: Book Selection and the Allure of Popular Media Characters Among Preschoolers. Journal of Research in Childhood Education, 34(2), 208-222.
24. List, A., Grossnickle, E. M., & Alexander, P. A. (2016). Undergraduate students’ justifications for source selection in a digital academic context. Journal of Educational Computing Research, 54(1), 22-61.
25. Maynard, S., Mackay, S., & Smyth, F. (2008). A survey of young people's reading in England: Borrowing and choosing books. Journal of Librarianship and Information Science, 40(4), 239-253.
26. Mohr, K. A. (2006). Children's choices for recreational reading: A three-part investigation of selection preferences, rationales, and processes. Journal of Literacy Research, 38(1), 81-104.
27. Ooi, K., & Liew, C. L. (2011). Selecting fiction as part of everyday life information seeking. Journal of Documentation, 67(5), 748-772.
28. Randall, R. (2013). How Young Adult Readers select fiction in public libraries: a study of the factors which influence information-seeking in context [Master’s thesis, Victoria University of Wellington]. ResearchArchive.
29. http://researcharchive.vuw.ac.nz/bitstream/handle/10063/2659/thesis.pdf?sequence=2
30. Reuter, K. (2007). Assessing aesthetic relevance: Children's book selection in a digital library. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 58(12), 1745-1763.
31. Reutzel, D. R., & Gali, K. (1998). The art of children's book selection: A labyrinth unexplored. Reading Psychology: An International Quarterly, 19(1), 3-50.
32. Ross, C. S. (2000). Making Choices: What Readers Say About Choosing Books to Read for Pleasure. The Acquisitions Librarian, 13(25), 5-21.
33. Ross, C. S., McKechnie, L., & Rothbauer, P. M. (2006). Reading matters: What the research reveals about reading, libraries, and community. Libraries Unlimited.
34. Sandelowski, M., & Barroso, J. (2007). Handbook for synthesizing qualitative research. New York: NY: Springer.
35. Stenseth, T., & Strømsø, H. I. (2019). To read or not to read: A qualitative study of students’ justifications for document selection in task-oriented reading. Scandinavian Journal of Educational Research, 63(5), 771-788.
36. Tao, D. (2008). Using theory of reasoned action (TRA) in understanding selection and use of information resources: an information resource selection and use model [Doctoral Dissertation, University of Missouri]. MOspace.
37. https://mospace.umsystem.edu/xmlui/bitstream/handle/10355/6736/research.pdf?sequence=3&isAllowed=y
38. Taylor, J. B., Hora, A., & Krueger, K. S. (2019). Self-selecting books in a children’s fiction collection arranged by genre. Journal of Librarianship and Information Science, 51(3), 852-865.
39. Verma, J., & Sonkar, S. K. (2013). Impact of E-Resources and Web Technology on Reading Habits. In Challenges of Academic Library Management in Developing Countries (pp. 68-74). IGI Global.
40. Wu, C. Y., & Lin, C. S. (2016). The pleasures of reading mystery fiction and mystery readers’ book selection behavior. Journal of Educational Media and Library Sciences, (53), 361-388.
41. Xie, I., & Joo, S. (2009). Selection of information sources: Accessibility of and familiarity with sources, and types of tasks. Proceedings of the American Society for Information Science and Technology, 46(1), 1-18.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
