هدف: هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل مهم در آسیبپذیری لرزهای ساختمانهای کتابخانههای عمومی واقع در بخش نسبتاً تاریخی شهر تبریز و رتبهبندی آنها بر این اساس است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی است. ابزارهای گردآوری اطلاعات اسناد علمی، سیاهۀ وارسی، برداشت میدانی، نقشههای شهری، تصاویر ماهوارهای و دستگاه موقعیتیاب جهانی (GPS) میباشد. از روشهای تحلیلی فرایند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) و یاگر نیز برای اعمال رتبهبندی کتابخانههای عمومی از نظر در معرض خطر زلزله بودن بهره برده شد.
یافتهها: نتایج این پژوهش نشان داد که عواملی چون مصالح ساختمانی، قدمت بنا، مصالح نما، شکل سازه، وضعیت قرارگیری در بلوک، تعداد همسایگی، و اندازۀ قطعات بیشترین تأثیر را در آسیبپذیری لرزهای در ساختمانهای کتابخانههای عمومی دارند. رتبهبندی کتابخانههای عمومی مورد بررسی نیز نشان داد که کتابخانۀ شهید مدنی بیشترین درجۀ آسیبپذیری را به هنگام وقوع زلزله دارد. رتبۀ دوم از این نظر کتابخانۀ عمومی رشدیه است. کتابخانههای نبی اکرم (ص)، و تربیت نیز بهطور مشترک رتبۀ سوم را بهخود اختصاص دادند. رتبۀ چهارم از نظر آسیبپذیری لرزهای متعلق به کتابخانۀ امیر خیری است. نهایتاً کتابخانهای که در این میان امنترین آنها به هنگام وقوع سانحۀ زلزله است کتابخانۀ جعفریه معرفی شد.
اصالت/ارزش: علیرغم اهمیت خطر زلزله در کتابخانهها تاکنون پژوهشی در ایران و جهان به ارزیابی میزان آسیبپذیری کتابخانههای عمومی در مقابل این سانحۀ غیرقابل پیشبینی انجام نشده است. بنابراین این پژوهش هم از نظر روش و هم از نظر اصالت موضوعی ارزشمند ارزیابی میشود.
کلیدواژهها: آسیبپذیری لرزهای کتابخانههای عمومی، ساختمان کتابخانههای عمومی، زلزله در کتابخانههای عمومی، روش یاگر.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |