دوره 25، شماره 3 - ( 9-1398 )
دوره 25 شماره 3 صفحات 511-540 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشگاه تهران ، mnakhoda@ut.ac.ir
چکیده: (1782 مشاهده)
هدف: با توجه به روند پیر شدن جمعیت، سالمندان در حال تبدیل شدن به یکی از گروه‌های اصلی مخاطب کتابخانه‌های عمومی در ایران هستند. هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌های ارائۀ خدمات کتابخانه‌های عمومی به سالمندان و اعتباریابی آن در میان کتابداران شهر تهران است.
روش: این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و ازنظر رویکرد ترکیبی اکتشافی است. در بخش کیفی، با تعداد 19 نفر از متخصصان و ذی‌نفعان خدمات سالمندان مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختاریافته شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و توسط نرم‌افزار مکس‌کیو‌دی‌ای تجزیه‌وتحلیل شد و مؤلفه‌های الگوی خدمات سالمندان به دست آمد. در بخش کمی، ابتدا ابزار (پرسش‌نامه) ساخته شد و در نمونه‌ای از 113 نفر از کتابداران شهر تهران که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند توزیع شد. روایی صوری پرسش‌نامه توسط چهار نفر از اعضای هیئت علمی تأیید و همچنین روایی عاملی با استفاده از تحلیل عاملی بررسی شد. پایایی پرسش‌نامه نیز ازطریق آلفای کرونباخ ۹۴۱/۰ محاسبه شد.
یافته‌ها: الگوی پیشنهادی ارائۀ خدمات به سالمندان در کتابخانه‌های عمومی دارای هفت مؤلفه است که ازنظر اولویت عبارت‌اند از: «ساختمان و فضا»، «تجهیزات و وسایل خدمات جانبی»، «مواد و منابع مختص سالمندان»، «خدمات اینترنتی»، «سیاست‌ها و برنامه‌های کتابخانه»، «نیروی انسانی» و «برنامه‌ریزی و بودجه».
اصالت/ارزش: این مقاله توجه مدیران حوزۀ خدمات‌دهی کتابخانه‌های عمومی را به این مسئله معطوف می‌کند که بر اساس الگوی ارائه‌شده نیازهای گروه سنی سالمندان را شناسایی و خدمات و امکانات مختلف را برای استفاده از کتابخانه‌های عمومی در اختیار آن‌ها قرار دهد. این امر موجب استفادۀ درست و بهینۀ سالمندان از اوقات فراغت خود در جامعه و پیشرفت کتابخانه‌ها در ارائۀ خدمات به مراجعه‌کنندگان خواهد شد.
روش: این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و ازنظر رویکرد ترکیبی اکتشافی است. در بخش کیفی، با تعداد 19 نفر از متخصصان و ذی‌نفعان خدمات سالمندان مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختاریافته شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و توسط نرم‌افزار مکس‌کیو‌دی‌ای تجزیه‌وتحلیل شد و مؤلفه‌های الگوی خدمات سالمندان به دست آمد. در بخش کمی، ابتدا ابزار (پرسش‌نامه) ساخته شد و در نمونه‌ای از 113 نفر از کتابداران شهر تهران که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند توزیع شد. روایی صوری پرسش‌نامه توسط چهار نفر از اعضای هیئت علمی تأیید و همچنین روایی عاملی با استفاده از تحلیل عاملی بررسی شد. پایایی پرسش‌نامه نیز ازطریق آلفای کرونباخ ۹۴۱/۰ محاسبه شد.
یافته‌ها: الگوی پیشنهادی ارائۀ خدمات به سالمندان در کتابخانه‌های عمومی دارای هفت مؤلفه است که ازنظر اولویت عبارت‌اند از: «ساختمان و فضا»، «تجهیزات و وسایل خدمات جانبی»، «مواد و منابع مختص سالمندان»، «خدمات اینترنتی»، «سیاست‌ها و برنامه‌های کتابخانه»، «نیروی انسانی» و «برنامه‌ریزی و بودجه».
اصالت/ارزش: این مقاله توجه مدیران حوزۀ خدمات‌دهی کتابخانه‌های عمومی را به این مسئله معطوف می‌کند که بر اساس الگوی ارائه‌شده نیازهای گروه سنی سالمندان را شناسایی و خدمات و امکانات مختلف را برای استفاده از کتابخانه‌های عمومی در اختیار آن‌ها قرار دهد. این امر موجب استفادۀ درست و بهینۀ سالمندان از اوقات فراغت خود در جامعه و پیشرفت کتابخانه‌ها در ارائۀ خدمات به مراجعه‌کنندگان خواهد شد.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
مديريت اطلاعات و مديريت دانش
دریافت: 1397/6/12 | پذیرش: 1398/3/27 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1398/4/10 | انتشار: 1398/10/9 | انتشار الکترونیک: 1398/10/9
دریافت: 1397/6/12 | پذیرش: 1398/3/27 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1398/4/10 | انتشار: 1398/10/9 | انتشار الکترونیک: 1398/10/9