بتول کیخا، حسن کیانی، امیر غائبی،
دوره ۲۴، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۷ )
چکیده
هدف: هدف از این پژوهش، واکاوی جایگاه مؤلفه‌های سواد اطلاعاتی در اَسناد بالادستی نهاد کتابخانه‌های عمومی‌کشور و تطبیق نتایج حاصل، با سند سواد اطلاعاتی ایفلا است.
روش: پژوهش بر پایۀ تحلیل‌های نظری نگاشته شده و از نظر رویکرد، در زمرۀ مطالعات کیفی جای دارد. جامعۀ پژوهش هشت فقره از اَسناد نهاد کتابخانه‌های عمومی‌کشور و همچنین سند رهنمود توسعۀ سواد اطلاعاتی ایفلا است که با ابزار سیاهه‌وارسی و با روش تحلیل محتوای کیفی با استفاده از نرمافزار اِن‌وایوو (NVivo)، با تکیه بر تکنیک گال (Gal) انجام شده است.
یافته‌ها: در مجموع ۴۴ مضمونِ مرتبط با مؤلفه‌های سواد اطلاعاتی شناسایی شد که در پنج مقولۀ اصلی: آموزش، پژوهش، سواد رسانه‌ای، کارآفرینی و یادگیری مادام‌العمر دسته‌بندی شدند. مضامین مرتبط با آموزش سواد اطلاعاتی بیشترین توجه را در اَسناد داشتند و سند برنامه پنج‌سالۀ راهبردی، حائز بیشترین مضامینِ مرتبط با مؤلفه‌های سواد اطلاعاتی ایفلا بود. علیرغم اهمیت سواد اطلاعاتی برای مخاطبان کتابخانه‌های عمومی، به نقش سازندۀ این مهارت‌ها آنگونه که باید، در اَسناد بالادستی و همچنین در برنامه‌های توانمندسازی جامعه مخاطب، توجه نشده است.
اصالت/ارزش: نتایج حاصل از این واکاوی بستری برای توجه جدی و گنجانده شدن صریح‌تر مؤلفه‌های سواد اطلاعاتی در اَسناد نهاد کتابخانه‌های عمومی است تا از این رهگذر برنامه‌های مستمر آموزش مهارت‌های سواد اطلاعاتی برای جامعه مخاطب کتابخانه‌های عمومی کشور تدوین و اجرا شود.
