علی ذاکری، محسن طاهری دمنه، الهه ابراهیمی درچه،
دوره ۲۸، شماره ۳ - ( ۸-۱۴۰۱ )
چکیده
هدف: در راستای استفاده از رویکردهای نوین برای بازتعریف مأموریت کتابخانه‌ها، این پژوهش قصد دارد با استفاده از دلالتهای نظریه تاب‌آوری، چشم‌اندازی برای کتابخانه‌های عمومی ایران ارائه دهد.
روش: این مطالعه در قالب فرایندی سه‌مرحله‌ای طراحی و اجرا شده است: ۱. دلالت‌پژوهی ویژگی‌های یک سیستم تابآور، ۲. پویش محیطی از طریق مرور ادبیات با جست‌وجوی مقالات پژوهشی و مروری، کتاب‌ها و گزارش‌های انگلیسی‌زبان مرتبط با موضوع نمایه‌شده در پایگاه‌های اسکوپوس و گوگل‌اسکولار بدون اعمال محدودیت زمانی، و ۳. چشم‌اندازنویسی.
یافته‌‌ها: یک کتابخانه تابآور دارای ویژگی‌های تنوع، تغییرپذیری، پیمانه‌ای بودن، پذیرش متغیرهای آرام، بازخوردهای فشرده، سرمایۀ اجتماعی، ابتکار، خدمات اکوسیستم، افزونگی و عمومی‌ها است. کتابخانه آینده بستری دیجیتال و یک «فضای ساختی» برای هم‌آفرینی اشتراکی است. کتابخانه تابآور به‌عنوان یک تجربه‌سرا نقطه دسترسی شهروندان به فناوری‌‌های نوظهور و بستری برای مردمی‌‌سازی علم و تمرین معرفت‌شناسی مدنی است. کتابخانه آینده ساختار مدیریت پیمانه‌ای دارد و مکانی برای یادگیری، بازآموزی و مهم‌تر از آن عبور از آموخته‌های قبلی است.
اصالت/ارزش: نظریه تاب‌آوری برای توصیف و پرداختن به عدم‌قطعیت و ناامنی ذاتی تغییرات عمده سیستم‌ها توسعه یافته است و تصدیق می‌کند که ما در یک وضعیت تغییر دائمی زندگی می‌کنیم و هیچ نقطه‌ای در آینده وجود ندارد که در آن بتوان انتظار داشت همه چیز در حالت ایستا و بهینه قرار گیرد. بنابراین، کتابخانه‌ها نباید انرژی خود را بر ایجاد راه‌هایی برای ادامه خدمات معمول و سنتی در آینده متمرکز کنند بلکه باید به‌دنبال جست‌وجوی راه‌هایی برای سازگاری و انطباق هوشمندانه با تغییرات باشند. پژوهش حاضر می‌تواند راهنمایی مناسب در این زمینه برای کتابخانه‌های عمومی باشد.
