۸ نتیجه برای دانشآموز
مینا افشار، فرشید دانش،
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۸۷ )
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیرکتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر اصفهان بر ارتقاء سواد اطلاعاتی دانشآموزان از دیدگاه کتابداران و آموزگاران پرداخته است. روش این پژوهش پیمایشی و دادهها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شد. جامعه آماری این تحقیق ۴۴ نفر از آموزگاران مدارس و کتابداران کتابخانههایی است که به صورت مشترک در طرح خودگردان شهرستان اصفهان شرکت دارند. نتایج حاصل از بررسی دادهها مبین این امر است که برنامههای آموزشی غیررسمی کتابخانههای کانون موجب ارتقاء مهارتهای سواد اطلاعاتی دانشآموزان میشود. برنامههای مذکور در ایجاد و ارتقاء مهارتهایی مانند حس کنجکاوی و روحیه پرسشگری، انتخاب و جستجوی منابع اطلاعاتی مناسب، تفکر انتقادی و خلاق و انجام کارهای گروهی موثر بوده است.
احمد شعبانی، عاطفه لاری،
دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۷ )
چکیده
مقاله حاضر، به بررسی میزان رضایت دانشآموزان مقطع متوسطه ناشنوا از کتابخانههای عمومی شهر اصفهان با توجه به امکانات، منابع اطلاعاتی موجود، شیوههای ارائه خدمات و رفتار کارکنان میپردازد. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که به منظور سنجش روایی از روش روایی صوری استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب پایایی آلفبای کرونباخ محاسبه گردید که مقدار آلفا برابر ۸۹ درصد بدست آمد. جامعه آماری دانشآموزان مقطع متوسطه ناشنوای شهر اصفهان ۱۵۶ نفر بود که تعداد ۵۳ دانشآموز معادل ۳۴ درصد دانشآموزان مقطع متوسطه ناشنوا از خدمات کتابخانههای عمومی شهراصفهان استفاده میکردند. دادهها در سطح آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد و از فراوانی، درصد، میانگین، جدول، نمودار، و آزمونهای t و f استفاده گردید. بر اساس یافتهها، ۵/۹۲ درصد دانشآموزان کمتر از ۲ سال عضو کتابخانه عمومی هستند، دفعات مراجعه ۴/۷۷ درصد دانشآموزان به کتابخانه عمومی در طول هفته به میزان یک بار بوده است. میزان رضایت ۳/۷۷ درصد دانشآموزان از راهنمای استفاده از خدمات کم بوده است. ۵/۴۱ درصد از پاسخگویان از «رفتار کتابدار» و ۲/۴۷ درصد آنها از «زمان صرف شده توسط کتابدار» و «کمک کتابدار در یافتن منابع مورد نیاز» رضایت دارند. همچنین بین میزان رضایت دانشآموزان دختر و پسر متوسطه ناشنوا از کتابدار و کمیت و کیفیت امکانات فیزیکی و رفاهی کتابخانه تفاوت معناداری وجود ندارد. براساس یافتهها، بررسی نارضایتی دانشآموزان مقطع متوسطه ناشنوا، ضروری است که حمایت مسوولان بخشهای فرهنگی شهرداری و اداره کل آموزش و پرورش و مدیران نسبت به اهمیت کتابخانههای عمومی جلب شود.
عاصفه عاصمی، بیبی عشرت زمانی، امین میرزایی،
دوره ۱۸، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۹۱ )
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر نیازهای اطلاعاتی کاربران دبیرستانی کتابخانههای عمومی شهر مشهد براساس چهار مؤلفه فردی، اجتماعی- اقتصادی، آموزشی و مذهبی است.
روش: روش پژوهش پیمایشی و جامعه آماری آن شامل کلیه کاربران دبیرستانی کتابخانههای عمومی تحت پوشش اداره کل نهاد کتابخانههای عمومی شهر مشهد است. براساس جدول کرجسی و مورگان تعداد ۳۱۰ نفر بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محققساخته بود که روایی و پایایی آن با استفاده از روش تحلیل عاملی و ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. سپس دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. در سطح آمار توصیفی از فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، میانه و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمونهای t تک متغیره و آزمونهای تحلیل واریانس چند متغیره مانوا استفاده شد.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که عوامل فردی و آموزشی بیشترین تأثیر را بر نیازهای اطلاعاتی استفادهکنندگان از کتابخانهها دارند. عوامل اجتماعی- اقتصادی در رتبههای بعدی این تأثیر قرار میگیرند و کمترین تأثیر مربوط به عوامل مذهبی است.
اصالت/ارزش: در صورتی که نیازهای اطلاعاتی دانشآموزان تشخیص داده شود، میتوان منابع لازم و مفید را در اختیار آنها قرار داد و علاقه آنها را به محیطهای کتابخانهای دو چندان نمود. نتایج این پژوهش که به تعیین نقش هر یک از عوامل تأثیرگذار فردی، اجتماعی- اقتصادی، آموزشی و مذهبی در نیازهای اطلاعاتی جوانان و دانشآموزان پرداخته است میتواند برای برنامهریزی و تجهیز کتابخانهها و سایر مراکز یادگیری مفید باشد.
میترا مسعودی، ایرج رداد،
دوره ۱۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۲ )
چکیده
هدف: هدف این پژوهش تعیین وضعیت عادات مطالعۀ آزاد دانشآموزان مقطع متوسطۀ شهر مشهد و تأثیر عوامل جمعیتشناختی (جنسیت، وضعیت اقتصادی والدین، سطح سواد والدین، وضعیت تحصیلی و گرایش به اینترنت) بر آن است.
روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است و به روش پیمایشی توصیفی انجام پذیرفته است. جامعۀ آماری تعداد ۳۸۴ دانشآموز دختر و پسر مقاطع اول تا سوم بودند که با استفاده از شیوۀ نمونهگیری چندمرحلهای به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید و صاحبنظران مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با استفاده از بستۀ نرمافزاری SPSS اندازهگیری و مقدار آلفای کرونباخ آن ۷۳/۰ محاسبه شد که نشان از اعتبار کافی آن دارد. دادهها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی برای پاسخ به پرسشهای اساسی و آزمون فرضیههای پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج تحقیق نشان داد: ۱) مطالعۀ آزاد در بین فعالیتهای مورد علاقۀ دانشآموزان در اوقات فراغت جایگاه نازلی داشته است. ۲) دانشآموزان بیشتر علاقهمند به مطالعۀ کتابهای داستانی و تخیلی هستند. ۳) در میان عوامل بازدارندۀ مطالعه «گوش دادن به موسیقی»، «حجم زیاد تکالیف درسی»، و «تماشای تلویزیون» مهمتر از سایر عوامل هستند. ۴) از نظر دانشآموزان اصلیترین مجاری دسترسی آنها به منابع مورد نیاز جهت مطالعه «کتابفروشیها» و «دوستان» و کماهمیتترین «کتابخانۀ مدرسه» بیان شده است. ۵) دانشآموزان تأثیر اینترنت را بر دسترسی به منابع اطلاعاتی و مطالعاتی مورد نیاز خود زیاد میدانند. ۶) بین عادات مطالعۀ دختران و پسران در برخی مؤلفهها مانند «میزان لذت بردن از مطالعه»، «میزان خرید کتب غیردرسی» و «میزان مطالعه» تفاوت معنیداری وجود دارد. و ۷) میان عادات مطالعۀ دانشآموزان بر حسب میزان تحصیلات والدین، وضعیت اقتصادی خانواده و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان در برخی از مؤلفهها تفاوت معنیداری مشاهده شد
اصالت/ ارزش: در مقالۀ حاضر برای نخستین بار در کشور رابطه میان متغیرهای «گرایش به اینترنت»، «سطح تحصیلات والدین»، «وضعیت اقتصادی خانواده» و «پیشرفت تحصیلی» با «عادات مطالعۀ دانشآموزان» مورد بررسی قرار گرفته است.
زاهد بیگدلی، لیلا ذوالفقاری اصل،
دوره ۲۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۶ )
چکیده
هدف: هدف مقاله حاضر، مقایسۀ دیدگاه دبیران و دانشآموزان دبیرستانهای شهر اهواز دربارۀ ضرورت وجود کتابخانههای آموزشگاهی و کتابدار متخصص، هدف اصلی این پژوهش است.
روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام گرفته و جامعۀ آماری آن، تمامی دبیران و دانشآموزان دبیرستانهای شهر اهواز در سال تحصیلی ۹۲–۱۳۹۱ را شامل میشود. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محققساخته بود و برای تحلیل دادهها از آزمون تی و تحلیل واریانس استفاده شد. در این پژوهش دیدگاه دبیران و دانشآموزان اهواز دربارۀ مؤلفههای ضرورت وجود کتابخانههای آموزشگاهی، ضرورت وجود کتابدار متخصص در کتابخانههای آموزشگاهی، میزان ارتباط برنامههای درسی دانشآموزان با کتابخانه و خدمات آن جهت ایجاد انگیزه استفاده از منابع و خدمات کتابخانۀ مدرسه و میزان توانایی«کتابیاران» در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی دبیران و دانشآموزان مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج حاصل نشان داد که دبیران و دانشآموزان وجود کتابخانه و کتابدار متخصص در مدرسه را لازم میدانند. دبیران توانایی کتابیاران را در حد متوسط و دانشآموزان در حد نامطلوب ارزیابی کردند. بین دیدگاه دبیران و دانشآموزان در مؤلفههای ضرورت وجود کتابخانههای آموزشگاهی، ارتباط برنامههای درسی دانشآموزان با منابع کتابخانه جهت ایجاد انگیزه برای استفاده کتابخانۀ مدرسه و میزان توانایی کتابیاران در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی آنها تفاوت معناداری وجود داشت بهطوریکه در همه موارد فوق، نظرات معلمان میانگین بالاتری داشت که از نظر آماری نیز معنیدار بود.
اصالت/ ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشاندادن اَبعاد اهمیت کتابخانههای آموزشگاهی و تصور دبیران در باب تواناییهایی کتابیاران برای مدیریت و هدایت کتابخانه است، بهطوریکه هرچند ضرورت وجود کتابدار را در حد مطلوب میدانند اما گویا با متوسط ارزیابیکردن توان کتابیاران، مشکل قابل توجهی را متوجه کتابخانههای آموزشگاهی نمیدانند.
زهره غفاریان مهربانی، علیرضا نوروزی، سپیده فهیمیفر،
دوره ۲۶، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعۀ تأثیر ارائۀ اطلاعات متنی در مقایسه با ارائۀ اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) بر ادراک اطلاعات سلامت دانشآموزان دختر دورۀ متوسطۀ شهر تهران انجام شده است. با توجه به اینکه جامعۀ نوجوان و دانشآموز بهعنوان یکی از ذینفعان اصلی کتابخانههای عمومی و آموزشگاهی هستند، نتایج و یافتههای پژوهش حاضر میتواند در بحث یادگیری و یادداری نوجوانان مورد توجه این نوع کتابخانهها قرار گیرد.
روش: پژوهش حاضر بهروش آزمایشی و نیمهتجربی صورت گرفت و پیشآزمون و پسآزمون در دو گروه اجرا شد. جامعۀ آماری این پژوهش دانشآموزان دبیرستان دخترانه بُشری مشغول به تحصیل بودند. ابتدا بهصورت تصادفی دو گروه انتخاب شد و بهصورت تصادفی یک گروه به اطلاعات متنی سلامت و گروه دیگر به اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) سلامت اختصاص یافت. حجم نمونه در هر گروه ۱۵ نفر و جمعاً ۳۰ نفر بود. پیشآزمون روی هر دو گروه اجرا شد و در نهایت، از هر دو گروه پسآزمون یادگیری و یادداری گرفته شد و نتایج بهدستآمده با آمار توصیفی و آزمون تی مستقل و وابسته مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. ابزار این پژوهش پرسشنامۀ محققساخته بود و پرسشها بر اساس اطلاعات متنی و تصویریای که در اختیار دانشآموزان قرار گرفت تدوین شد.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که میانگین نمرات دو گروه دانشآموزان مورد آزمونِ اطلاعات متنی و اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) در پیشآزمون برابر است و تفاوت میانگینهای مشاهدهشده برای نمرات پیشآزمون از نظرِ آماری معنادار نیست. همچنین، میانگین نمرات دو گروه دانشآموزان مورد آزمونِ اطلاعات متنی و اطلاعات تصویری در پسآزمون یادگیری برابر است و تفاوت میانگینهای مشاهدهشده برای نمرات پسآزمون یادگیری از نظرِ آماری معنادار نیست؛ یعنی اطلاعات متنی و اینفوگرافیک به یک میزان باعث افزایش یادگیری دانشآموزان شدهاند و از نظرِ افزایش یادگیری تفاوتی با هم ندارند. بهعلاوه، میانگین نمرات دو گروه دانشآموزان مورد آزمونِ اطلاعات متنی و اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) در پسآزمون یادداری نیز برابر است و تفاوت میانگینهای مشاهدهشده برای نمرات پسآزمون یادداری از نظرِ آماری معنادار نیست؛ یعنی اطلاعات متنی و اینفوگرافیک به یک میزان باعث یادداری شدهاند و تفاوتی با هم ندارند.
اصالت/ارزش: نتایچ پژوهش حاضر نشان داد که اطلاعات متنی و اطلاعات تصویری (اینفوگرافیک) به یک میزان باعث افزایش یادگیری و یادداری آزمودنیها شدهاند و از نظرِ افزایش یادگیری و یادداری با هم تفاوتی ندارند. بر اساس این پژوهش همچنین میتوان نتیجه گرفت که با وجود پیشرفت قالبها و رسانههای اطلاعاتی هنوز متن جایگاه مهمی در یادگیری و یادداری آزمودنیها دارد.
آمنه راهجو، علیرضا نوروزی، محمدرضا کرامتی، کیوان صالحی،
دوره ۳۰، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۳ )
چکیده
هدف: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی نقش کتابخانه آموزشگاهی در درگیرسازی دانشآموزان در فرایند آموزش مجازی است.
روش: رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن فراترکیب است. جامعه پژوهش، متشکل از ۹۵ مقاله درباره نقش کتابخانه آموزشگاهی در درگیرسازی دانشآموزان در فرایند آموزش مجازی بود که بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ میلادی در مجلات علمی معتبر منتشر شده بودند. نمونه پژوهش شامل ۵۰ مقاله بود که به صورت هدفمند جمعآوری و بر اساس پایش موضوعی دادهها انتخاب شد. دادههای مقاله از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه گردآوری شد.
یافتهها: نقش کتابخانه آموزشگاهی در درگیرسازی دانشآموزان در شش مقوله اصلی دسترسپذیری محتوا و ابزار، مشاوره اطلاعاتی و خدمات مرجع، آموزش سواد اطلاعاتی و رسانهای، توسعه حرفهای معلمان، ارتباط و همکاری با معلمان، و ادغام فناوریهای نوین با راهبردهای آموزشی شناسایی شد که میتواند منجر به درگیرسازی دانشآموزان شود. مطالعه حاضر نشان داد محتوا/ فناوری، دانشآموز، و معلم سه عنصر اصلی آموزش مجازی هستند. کتابخانه آموزشگاهی میتواند از طریق آموزش سواد اطلاعاتی، پل ارتباطی ایجاد کند؛ روابط دانشآموز با کتابخانه از طریق تکالیف چندرسانهای که یادگیری دانشآموزان را تقویت میکند، غنیتر میشود؛ و به مدد فناوری، فرصتهای بیشتری برای عمیقتر شدن درگیری دانشآموزان با کتابخانه از طریق تماسهای بیشتر و معنادارتر با کتابداران ایجاد میشود. در تمام نقشهایی که کتابخانه آموزشگاهی ایفا میکنند، از جمله معلم، مشاور، متخصص اطلاعات، رهبری و ...، نقش اساسی کتابخانه، نقش سازنده رابطه است.
اصالت/ارزش: این پژوهش به طور جامع نقش کتابخانههای آموزشگاهی در درگیرسازی دانشآموزان در فرایند آموزش مجازی را بررسی کرده است. نتایج این پژوهش میتواند راهنمای خوبی برای درک نقش و اهمیت کتابخانه آموزشگاهی در فرایند آموزش مجازی برای مدیران، معلمان و کتابدارن باشد. این پژوهش بر اهمیت حیاتی کتابداران مدارس به عنوان شرکای معلمان در ایجاد محیطهای یادگیری مجازی جذاب و مؤثر تأکید میکند. این مطالعه با ارائه درک عمیقی از راهبردها و شیوههایی که میتواند برای افزایش مشارکت دانشآموزان از طریق خدمات کتابخانۀ مدرسه اجرا شود، شکاف دانشی را پر میکند و در نهایت، منجر به بهبود نتایج آموزشی میشود.
مرضیه احمدیان، میترا راستگو مقدم، لیلی سیفی، محمدرضا اسدی یونسی،
دوره ۳۰، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۴۰۳ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی کتابدرمانی بر جرئتورزی دانشآموزان کمجرئت پایۀ ابتدایی انجامشده است.
روش: طرح پژوهشی شبهآزمایشی، از نوع پیشآزمون - پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری است. جامعۀ آماری پژوهش دانشآموزان دختر کمجرئت پایه چهارم ابتدایی شهر قاین بودند. برای انتخاب نمونه از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد. مداخله کتابدرمانی بر روی گروه آزمایش، طی ۸ جلسه، هر جلسه یک کتاب داستان و به مدت ۴۵ دقیقه، و هفتهای دو بار برگزار شد. برای آزمون فرضیهها از تحلیل کوواریانس و اندازهگیری مکرر استفاده شد.
یافتهها: نتایج حاکی از برتری معنادار گروه آزمایش بر گروه کنترل در مرحله پسآزمون بود. نتایج بهدستآمده ماندگاری اثربخشی را در مرحله پیگیری نیز نشان داد. با توجه به یافتهها، میتوان نتیجه گرفت که کتابدرمانی به روش گروهی میتواند بهعنوان روش مؤثر در بهبود و نگهداشت رفتار جرئتورزانه در کودکانی به کار رود که با ضعف در این مهارت مواجهاند.
نتیجهگیری: قصه درمانی نسبت به کار مستقیم با کودکان به دلیل علاقه وافر آنان به قصه جذابتر است. در نتیجه، کودکان میتوانند نحوه نگاه خود را از مرکز درمانی، به یک محیط آموزشی، سرگرمکننده و درمانی تغییر دهند. این پژوهش میتواند قصه درمانی را بهعنوان شیوهای جذاب برای کودکان معرفی کند. ویژگی مهم دیگر قصه سرگرمکنندگی، آرامشبخشی و لذتبخشی آن است. این تأثیرها همانند نیروی محرکه عمل میکنند و تحول ساختارهای ذهنی را سریعتر میکنند. در پژوهش حاضر با روش کتابدرمانی به شکل قصهدرمانی این فرصت برای کودکانی که از نظر جرئتورزی در سطح پایینی بودند فراهم شد تا بر ضعف موجود در خود غلبه کنند.