---

---

---

---

---

---

---

---

---

هرگاه مؤلفی به اتفاق مؤلفی دیگر اقدام به تهیه اثری کند به طوری که سهم هرکدام درتألیف کاملاًمشخص باشد؛مثلاًاز یک کتاب چند فصل را خود تهیه کند وبقیه فصلها رابه همکارش محول نماید،یافصلی از کتاب یا تمام آن را با همفکری وهمکاری مولفی دیگر به صورت توأمان تألیف کنددر اینجا مؤلفین بر کل اثر حق مشترک وسهم مشاع دارند،که دراعمال حقوق خود باید رضایت همدیگر را برابر قرارداد فیمابین وقوانین مربوط رعایت نمایند.هر گاه فردی تحت نظارت فردی یا گروهی دیگر اقدام به تهیۀ اثری کند،و این اثر ازنوع فنی یا هنری یا هر شکل دیگری باشد،برای ناظر حقوقی را ایجاد می کند که باید طبق موارد بالا مطابق موارد بالا به آن توجه داشت.

---

بسیاری از کتابخانه ها در کشورهای در حال رشدهنوز هم برای انجام کارهای خود ازسیستمهای دستی استفاده می کنند.عوامل این امربسیارند،ازجمله مشکلات ارزی،نبود نیروی آموزش دیده از نظر کامپیوتر،زیرساز غیرکارساز از قبیل مشکلات برق ومخابرات،نیز بسیاری از موارد دیگر. با این حال به نظرمی رسد اوضاع درحال دگرگونی است.نیمه دوم دهه۱۹۸۰شاهد موارد بسیاری از طرحهای خودکار کردن کتابخانه ها در جهان سوم بوده است.برخی امور کتابخانه ها در بعضی کتابخانه های دانشگاهی وتخصصی در نیجریه،هند،برزیل،جامائیکا و دیگرکشورهای در حال رشدبه صورت خودکار درآمده است.کتابخانه های دانشگاهی درتانزانیا،زامبیا،غنا،مواردی اند که استفاده از کامپیوتر در برنامه های جاری خود دراولویّت قرار داده اند.

---

یکی از وظایف عمده در کتابخانه های دانشگاهی برنامه ریزی برای سفارش کتاب ونشریات علمی و آموزشی جهت استادان،دانشجویان وپژوهشگران است.از این جهت اهمیت مجموعه سازی برای مراکز دانشگاهی که دور ازپایتخت با توجه به محدودیت های دسترسی به تمام عناوین مهم به سر می برندعبارت است از دقت از ابتیاع مواد آموزشی و کمک آموزشی،عدم دسترسی به کتابشناسی های جاری و روزآمد جهت گزینش کتاب ومجله،وبالاخره انتخاب کتابداری شایسته که پخش سفارشات را اداره کند و در مواقع ضروری با توجه به اعتبارشناسایی خود بافروشندگان وکارگزاران به خرید امانی و رزرو عناوین قابل و کمیاب بپردازد.

---

عنصر انسانی در پویایی و رشد واعتلای کتابخانه ها نقشی تعیین کننده دارد. کتابخانه ها دانشگاهی در واقع کارتغذیۀ فکری مراکزآموزش عالی را برعهده دارند و رسالت اصلی آنها کمک به تحقق اهداف آموزشی و پژوهشی این مراکز است.خدمات گستردۀ این کتابخانه ها، به ویژه خدمات اطلاع رسانی آنها،در عصری که اطلاع رسانی در حکم مادۀ خام استراتژیکی برای پیشرفتهای فرهنگی،آموزشی،علمی،فنی،واقتصادی جامعه است،به نقش کتابدار اهمیت والایی می بخشد،و وی را به محور نهادی زنده و پویا بدل می سازد.در واقع کتابداران کتابخانه های دانشگاهی وظایف افتخارآمیزی را بر عهده دارند که انجام درست و ثمربخش آنها مستلزم مجاهدت وتلاش مداوم و روشنگرانه است. تدبیر،تخصّص،و مهارت حرفه ای کتابداران لازمۀ موفقیت آنان در کارگردآوردی،سازماندهی،حفظ واشاعۀ منابعی است که ذخایر علمی ومعنوی وثمرۀ استعدادهای بشری و نیروهای فکری محسوب می شوند.به منظور ارائه شایستۀ این خدمات ونیز به منظور کوشش در شناساندن کتابخانه وخدمات آن به جامعۀ دانشگاهی،نیروی انسانی این کتابخانه ها باید از لحاظ کمی و کیفی مناسب باشد.

---

---

---

---

---

در دورانی که کتابداران متخصص با تحولات تکنولوژیکی سریع و رقابت های حرفه ای شدید رو به رو هستند، آموزش مستمر مؤلفۀ مهمی در پیشرفت کارکنان کتابخانه به شمار می رود. به نظر استون،پاتریک، وکنروی آموزش مستمر نوعی برنامۀ آموزشی مادام العمر است که معلومات،مهارتها،و توانایی های کارکنان را به روز می آورد و ارتقاء می بخشد، و آنان را قادر می کند که وظایف خود را با کارایی بیشتری اجرا کنند. ممکن است در هر کتابخانه به تقویت مهارتها در زمینه بخصوصی نیاز یاشد،ولی بخش اصلی برنامۀ آموزشی در کلیۀ کتابخانه ها مشترک است. انجمن خدمات کتابداری و اطلاع رسانی بریتانیا تاکید کرده است که بخش اصلی آموزش ها شامل زمینه های زیر است: معلومات تخصص کتابداری و اطلاع رسانی، مدیریت، مفاهیم ونظریه های جدید، پیشرفت های تکنولوژیک و مانند آنها. چنین آموزشی می تواند شکلهای متنوعی داشته باشد و به روشهای گوناگونی اجرا شود.

---

افزایش روزافزون اطاعات و خاص شدن تخصص های مختلف در رشته های علمی از مهمترین عواملی هستند که مجموعه سازی و سازماندهی اطلاعات و ارائه خدمات کتابخانه ها را با مسائل فراوانی مواجه کرده اند. از جمله راه حلهای که تصور می رود در حل این مشکلات تا حدودی مؤثر باشد وبه پیشبرد اهداف کتابخانه های دانشگاهی کمک کند همکاری بین کتابخانه هاست. این همکاری می تواند علاوه بر مشارکت در مجموعه سازی وخدمات شامل همکاریهای مدیران،کارکنان متخصص،هیئتهای علمی دانشکده ها و دانشجویان و محققان باشد. برای انجام چنین مشارکتهایی نیاز به بررسی های فراوانی است که اولین بررسی در این همکاری آگاهی از وضع موجود کتابخانه هاست. در این بررسی وضع موجود کتابخانه های دانشگاه تهران مورد مطالعه قرار گرفته است.کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی تهران به سبب جدایی این دو دانشگاه از یکدیگر در شمار این بررسی قرار نگرفته است.

---

---