مریم امیدخدا، زهرا اباذری، زهره میرحسینی، نجلا حریری،
دوره ۲۶، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر شناخت مناسبترین نوع برنامه‌ریزی به‌منظور طراحی فعالیتهای فرهنگی کتابخانه‌های عمومی در ایران، از دیدگاه کتابداران و کارشناسان این کتابخانه‌ها است. درک دیدگاه‌های کارکنان صف و ستاد کتابخانه‌های عمومی در انتخاب مناسبترین نوع برنامه‌ریزی و همچنین، اولویت‌بندی به‌کارگیری انواع برنامه‌ریزی‌ها برای طراحی فعالیتهای فرهنگی کتابخانه‌های عمومی دارای اهمیت است. تعیین مناسبترین نوع برنامه‌ریزی برای طراحی فعالیتهای فرهنگی از دیدگاه کتابداران و کارشناسان کتابخانه‌های عمومی کشور است.
روش: روش پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی-پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامۀ محقق‌ساخته است که روایی محتوایی با استفاده از دو ضریب نسبی روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. جامعۀ پژوهش شامل دو گروه کتابداران و کارشناسان استانی و ستادی امور فرهنگی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بودند. ۳۵۷ کتابدار از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای و ۳۸ کارشناس به‌عنوان نمونه به‌صورت تصادفی انتخاب شدند که از این تعداد ۲۹ پرسشنامه تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون فریدمن در نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۲ استفاده شده است.
یافته‌ها: دیدگاه‌های کتابداران و کارشناسان در انتخاب مناسبترین نوع برنامه‌ریزی متفاوت بود. از نظر کتابداران پنج نوع برنامه‌ریزی مشارکتی، فرهنگی، راهبردی، ترویجی و منطقی در اولویت نخست تا پنجم بودند و از منظر کارشناسان ستادی به‌ترتیب انواع برنامه‌ریزی‌های منطقی، راهبردی، ترویجی، فرهنگی و مشارکتی در اولویت اول تا پنجم قرار داشتند.
اصالت/ارزش: مقالۀ حاضر اولین پژوهشی است که به بررسی دیدگاه‌های کارکنان صف و ستاد در انتخاب مناسبترین نوع برنامه‌ریزی در کتابخانه‌های عمومی می‌پردازد. شناخت و درک تفاوت‌های کارکنان صف و ستاد در نوع برنامه‌ریزی به همگرایی نظریات بین آن‌ها کمک می‌کند و موجب تقویت برنامه‌ریزی‌ها می‌شود.
