جواد عباس پور، نادر نقشینه، غلامرضا فدائی، فریده عصاره،
دوره ۱۹، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۲ )
چکیده
هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی همبستگی سنجههای مرکزیت (درجهای، نزدیکی، بینابینی، و بردار ویژه) با سنجۀ اشتراک در مأخذ است که بهعنوان یکی از سنجههای استنادمحور برای برآورد میزان شباهت مدارک با یکدیگر در نظامهای بازیابی اطلاعات رابطهای شناخته شده است.
روش: این پژوهش مطالعهای مقدماتی است که با رویکرد کمی و با روش تحلیل استنادی انجام شده است. جامعۀ این پژوهش را ۴۰ مقالۀ منتشر شده در سال ۲۰۱۱ و نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس مربوط به چهار رشتۀ علوم پایه/ فنی- مهندسی (شامل فیزیک، شیمی، زیست شناسی و کامپیوتر) و چهار رشتۀ علوم انسانی/ اجتماعی (شامل اقتصاد، علوم تربیتی، روانشناسی و جامعهشناسی) بهعلاوۀ ۴۰۰۰ پیوند استنادی (۱۰۰ پیوند استنادی برای هر مقاله) که سایر مقالهها با آنها برقرار کردهاند، تشکیل میدهند. دادههای پژوهش با استفاده از نرم افزارهای Bib excel و UCINET گردآوری و تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: یافتههای پژوهش نشان داد که بین سنجۀ شباهت استنادی اشتراک در مأخذ و سنجه های مرکزیت (درجهای، بردار ویژه، نزدیکی و بینابینی) همبستگی مثبت در سطح آلفای ۰۱/۰ وجود دارد. بنابراین، سنجههای مرکزیت ویژگیهای لازم را برای اینکه مطالعات جامعتر و دقیقتری از حیث قابلیت بهکارگیری بهعنوان سنجههای شباهت استناد محور روی آنها انجام شود، برخوردار هستند.
اصالت/ارزش: نتایج این پژوهش سنجههای استنادی جدیدی را پیشنهاد میدهد که میتوانند به عنوان سنجههای مستقل و یا مکمل سنجههای پیشین، در الگوریتمهای بازیابی موتورهای جستوجو و پایگاههای اطلاعاتی به ویژه پایگاههای اطلاعاتی استنادی، برای سنجش دقیقتر شباهت مدارک با یکدیگر مورد استفاده قرار گیرند.
