۱۴ نتیجه برای بازیابی اطلاعات
سعید اکبرنژاد،
دوره ۳، شماره ۲ - ( ۸-۱۳۷۲ )
چکیده
دلایل چندی باعث شد که این مقاله تدوین گردد. اولین وشاید مهمترین دلیل،رشد سریع استفاده از کامپیوتر،به خصوص کامپیوترهای شخصی،در ذخیره وبازیابی اطلاعات کتابشناسی است.این رشد نه در جریان بلکه بجا یا نابجا،در ایران هم چشمگیر بوده است.تا جایی که از قرائن برمی آید هیچکس تصور نمی کرد که کامپیوتر اینچنین در کتابخانه های ایران رسوخ پیدا کند.در شهر تهران لااقل۲۵ کتابخانه مشاهده شده اند که از کامپیوتر برای ذخیره وبازیابی اطلاعات سود می برند. احتمالاً رشد این پدیده سرعت بیشتری خواهد یافت.ولی به نظر می رسد که ما کتابداران-با هر اسمی:کتابدار،سنددار یا اطلاع رسان-در کنار استفاده از کامپیوتر به مسائل نظری این گونه کاربردها نپرداخته ایم. یعنی تا کنون مطلبی چاپ نشده است که اثر کامپیوتر را بر نوع سازماندهی کتابخانه یا مرکز اطلاع رسانی توضیح بدهد، یا مقاله ای موجود نیست که تاثیر کامپیوتر را بر سرعنوانهای موضوعی مورد بررسی قرار داده باشد.
علی اصغر شیری ،
دوره ۴، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۷۳ )
چکیده
در اغلب نظامهای اطلاعاتی هنگامی که کاوش صورت میگیرد .نظام ، مجموعه مدارک را به دو بخش تقسیم می کند مدارکی که با استراژی کاوش به کار رفته برای جستجو در نظام منطبق است که بازیابی شده اند (a+b)و کلیه مدارکی که با این استراژدی همسان نشده اند و در نتیجه بازیابی نیز نشده اند (c+d)این تقسیم بندی دوگانه مجموعه مدارک را می توان به عنوان شکلی از پیش بینی نظام دانست . نظام به تعبیری ،پیش بینی می کند که مدارکی مرتبط است و مدارک دیگر نامرتبط بدین ترتیب مدارک مرتبط را بازیابی می کند و مدارک نامرتبط را کنار می گذرد .
محمد هادی محسنی،
دوره ۵، شماره ۱ - ( ۵-۱۳۷۴ )
چکیده
در این مقاله پس از بررسی تاریخی استفاده از کامپیوتر در امر مدیریت نشریات ادواری در کتابخانه های دانشگاهی ایران و آگاهی از نظرات سرپرستان بخش نشریات ادواری در مورد بکارگیری این سیستمها پرداخته شده است.نتایج نشان می دهد که تنها در یک کتابخانه حداکثر۲/۴۳%از وظایفی که انتظار می رود در بخش نشریات ادواری صورت پذیرد به کمک کامپیوتر انجام گرفته است و دربقیه کتابخانه ها درصد وظایف انجام شده توسط کامپیوتر از این مقدار نیز کمتر بوده است,۳/۸۳% از کتابخانه ها به نوعی اطلاعات مربوط به موجودی نشریات ادواری کتابخانه های دیگر را در کامپیوتر ذخیره کرده اند و در مجموع نتایج نشان می دهد که کتابداران در کتابخانه های دارای سیستم معتقدندکاربرد کامپیوتر می تواند باعث افزایش کارآیی در امر مدیریت و ارائه خدمات بهتر و بیشتر به استفاده کنندگان و مراجعین در بخش نشریات ادواری شود.
گرنوت ورزیگ، علی مزینانی،
دوره ۵، شماره ۳ - ( ۱۱-۱۳۷۴ )
چکیده
تاکنون بحث های زیادی در مورد نمونه های عالی در شناخت علمی ارائه شده است. به نظر میرسد اکثر این رهیافت ها دارای یک ساختار اصلی و مشترک هستند،بدین معنا که مسئله مفروض است و راه حل هایی برای آن بین می شود. در حوزۀ علم اطلاع رسانی با مسئلهای عمیق تر و سازمان یافته تر مواجه هستیم یعنی بررسی و مقایسه بازیگران و نقش آنها در دانش آن هم دانشی که خود در حال تغییر است. این مقایسه در چهار بعد که مرتبط با مجموعه ای از تکنولوژی ها هستند قابل بررسی است۱)غیرفردی(عمومی)شده داش و تکنولوژی ها ارتباطات،۲)باور پذیری دانش و تکنولوژی های ارائه،۳)منطقی شدن دانش و تکنولوژی های اطلاعات،علاوه بر موارد ذکر شده تغییر دانش توسط پدیده"اطلاعاتی کردن"تشدید وحمایت می شود.اگر علم اطلاع رسانی بخواهد خود را به عنوان یک علم مطرح سازد لازم است بیاموزد که چگونه خود را به صورت پیش نمونه ایاز یک علم جدید با پست مدرن تثبیت وارائه نماید"(مثل استقرار علم اکولوژی=بوم شناسی).علم پست مدرن شباهتی به علم کلاسیک ندارد بدین معنا که در پی یافتن و درک عملکردهای جهان نیست بلکه درصدد توسعه استراتژیی برای حل مسائلی است که توسط علم کلاسیک و تکنولوژی ها بدست آمده است. چنین علمی باید با شرایط تئوریک جدیدی مواجه شود که سه رهیافت می توان برای آن قائل شد:a)توسعه مدل های پایه از طریق تعریف مجدد مفاهیم علمی گسترده(مثل مفهوم نظام که مفهوم بازیگر را در پی دارد و یا مفهوم ارتباطات که منجر به مفهوم کاهش پیچیدگی می شود)؛b)فرمول بندی مجدد و علمی میان مفهوم ها یعنی مفاهیمی که به دلیل انس و عمومیتی که تا به حال داشته اند کمتر به طور عملی روی آنهاکار شده است مثل مفهوم دانش و تصویر؛c)به هم بافتن و تلفیق مدل ها و میان مفهوم ها.
ترجمه محمدرضا داورپناه ،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۱۱-۱۳۷۵ )
چکیده
پایگاه اطلاعاتی مجموعه ای از موضوعات مرتبط اطلاعاتی است،و از دیدگاه متون مربوط به نظامهای پیوسته بازیابی اطلاعات،پایگاه اطلاعاتی مجموعه ای از رکوردهای ماشین خوان است که از طریق پایانه های کامپیوتری از راه دور، جستجو و دسترسی بدانها امکانپذیر می گردد. رکوردهای درون پایگاه های اطلاعاتی عموماً برپایه محتوای موضوعی آنها(مثلاً شیمی)و یا براساس نوع انتشارات(مثل پروانه های نوآوری،روزنامه ها)به یکدیگر مرتبط شده اند.درنظامهای پیوسته برای بیان مفهوم پایگاه اطلاعاتی اغلب از واژه فایل استفاده شده است.
ابوالفضل هاشمی،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۱۱-۱۳۷۵ )
چکیده
دکتر غلامرضا فدائی،
دوره ۱۵، شماره ۲ - ( ۵-۱۳۸۸ )
چکیده
کتابداری و اطلاعرسانی به فقر مبانی نظری مبتلا است. تنها تعویض نام مشکلی را حل نمیکند. در واقع، کتابداری نه به لحاظ نام شایسته این رشته است و نه به لحاظ محتوا مطابقتی با مفهوم آن دارد. اگر چه در دنیای غرب با گسترش موج جدید صنعتی و نیاز روز افزون پژوهشگران به یافتن دانش، کتابخانهها بهعنوان جایگاهی برای عرضه یافتههای علمی دارای رونقی دوباره شدند، اما با ظهور فنآوری اطلاعاتی و قدرت اشاعهی اطلاعات از طریق استفاده از ابزارهای جدید الکترونیکی و نوری این توجه و رونق دستخوش چالش گردید. تا جائیکه ضرورت وجود کتابخانه به شکل سنتی آن مورد تردید قرار گرفت. این بیمهری در حالی صورت گرفت که زیربنای فنآوری جدید هم بر طبقهبندی استوار بود. نویسنده در این مقاله از شش جنبه حوزهی کتابداری و اطلاعرسانی را بررسی و دربارهی آنها پیشنهادی ارائه میکند. این شش جنبه عبارتند از: اول خاستگاه مفهوم کتابداری و اطلاعرسانی، دوم جایگاه آن در درخت دانش، سوم تعریف جامع و مانع از این رشته، چهارم دامنهی حضور و نفوذ این رشته، پنجم پیشنهاد نامی برای آن و سرانجام پیشنهاد نامهایی برای مشاغلی که این حوزه ملزم به تربیت افراد برای آن مشاغل است. روش پژوهش در این مطالعه استقراء، مطالعهی تطبیقی و تا اندازهای تحلیل محتوا است.
یعقوب نوروزی، سحر نعمتی،
دوره ۱۶، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۸۹ )
چکیده
هدف: با توجه به اینکه امروزه ذخیره و بازیابی اطلاعات جزء دغدغههای اساسی کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی بهشمار میرود، یافتن نرمافزار مناسب در این زمینه دارای اهمیت فراوانی است. هدف پزوهش حاضر ارزیابی نرمافزارهای کتابخانهای تحت وب پارسآذرخش، نوسا و نمایه در بازیابی اطلاعات است.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش استفاده شده برای انجام این پژوهش از نوع تحقیقات مشاهدهای و با استفاده از یک سیاههوارسی متشکل از ۸۴ معیار برای سنجش، بررسی، شناسایی و ارزیابی اَبعاد پژوهش است. علاوه بر این برای انجام پژوهش ضمن بهرهگیری از نظر افراد متخصص حوزه کتابداری و اطلاعرسانی، در موارد لازم با تولیدکنندگان نرمافزارها نیز مصاحبه شده است.
یافتهها: وضعیت نرمافزارهای کتابخانهای مورد مطالعه در ۵ ویژگی شامل قابلیت جستوجو، فرمول جستوجو، امکان انواع جستوجوها، نمایش نتایج و چگونگی نمایش امکانات کمکی (راهنما) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از یافتههای پژوهش نشان داد که نرمافزار نوسا با کسب ۳۴/۹۳ درصد از میانگین کل امتیازات به لحاظ معیارهای مورد مطالعه در این پژوهش در رتبه اول و نرمافزار پارسآذرخش نیز با کسب ۵۵/۸۲ درصد امتیاز از معیارهای مورد بررسی در رتبه بعدی قرار دارد. در نهایت نرمافزار نمایه با کسب ۳۵/۵۱ درصد میانگین کل امتیازات به لحاظ معیارهای مورد بررسی در این پژوهش در رتبه سوم قرار دارد.
اصالت/ارزش: این پژوهش ضمن تهیه یک سیاهه وارسی در زمینه ارزیابی وضعیت بازیابی اطلاعات در نرمافزارهای کتابخانهای بر اساس پیشینههای موجود و نظر متخصصان، این امکان را نیز فراهم آورده است تا استفادهکنندگان این نرمافزارها و نرمافزارهای مشابه بتوانند در انتخاب خود تصمیم بهتری بگیرند. همچنین به تولیدکنندگان نرمافزارهای مورد مطالعه و سایر نرمافزارها این امکان را میدهد تا ضمن برطرف کردن نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت با معیارها و مولفههای موجود در این زمینه و درجه اهمیت هر یک از آنها بهتر آشنا شده و در تولیدات آتی خود از آنها بهره بگیرند.
مهران استرحامیان، غلامرضا فدائی،
دوره ۱۶، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۸۹ )
چکیده
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی وضعیت ارائه خدمات و ابزارهای بازیابی اطلاعات در کتابخانههای عمومی شهر سنندج است تا با آشکار شدن نقاط ضعف و قوت، در تدوین سیاستگذاریها و برنامهریزیهای آتی کتابخانههای عمومی مدنظر قرار گیرد.
روش: روش پژوهش انجام شده، پیمایشی با نگرش توصیفی است. دادههای مورد نیاز از طریق پرسشنامه برای مراجعان کتابخانهها (۴۰۰ نفر)، مصاحبه با مسئولان کتابخانهها، مشاهده حضوری و آمارهای موجود در کتابخانهها گردآوری شدهاست.
یافتهها: یافتههای حاصل از تحقیق بیانگر عدم آشنایی کافی جامعه استفادهکننده از وظایف کتابخانههای عمومی و همچنین عدم توانایی آنها در استفاده از ابزارهای بازیابی اطلاعات بهویژه نرمافزارهای کتابخانهای است و نیاز به وجود برنامهریزی و ارائه خدمات بهتر در سطح محلی و سیاستگذاری مؤثرتر با توجه به نیازهای بومی بهوسیله نهاد کتابخانههای عمومیکشور ضروری به نظر میرسد.
اصالت/ارزش: امروزه در تحلیل معیارهای رفاه اجتماعی، میزان توسعه کتابخانههای عمومی در ردیف مسکن، آموزش، اشتغال، بهداشت و درمان قرار میگیرد و آن را یکی از شاخصهای توسعهیافتگی کشورها به حساب میآورند. از سوی دیگر، بازیابی اطلاعات کارکرد اصلی کتابخانهها است و یکی از نمادهای عملکرد مطلوب آن به شمار میرود. بنابراین بررسی کمی و کیفی ابزارهای بازیابی اطلاعات و سنجش خدمات کتابخانهای در پیشبرد اهداف و رسالت کتابخانههای عمومی دارای اهمیت است.
امیر غائبی، فریبرز خسروی، آزیتا مالمیر،
دوره ۱۷، شماره ۲ - ( ۵-۱۳۹۰ )
چکیده
هدف: هدف از این پژوهش تعیین میزان جامعیت، مانعیت و مدتزمان جستوجو در دو پایگاه نما و نمایه و همچنین مقایسه دو ابزار نمایهسازی اصطلاحنامه و ردهبندی دهدهی دیویی در این دو پایگاه است.
روش: این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی- تحلیلی صورت پذیرفته است. اطلاعات مورد نیاز آن با مشاهده مستقیم منابع پایگاه مقالات نما و نمایه گردآوری شده است. جامعه آماری، مقالات مشترک در دو پایگاه مقالات فارسی نما و نمایه در دو حوزه موضوعی کتابداری و اطلاعرسانی و تاریخ
(۶۱۰ مقاله) است که ۲۴۰ مقاله به روش نمونهگیری نسبی و تصادفی انتخاب گردید.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که میزان جامعیت (در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی و تاریخ) در پایگاه نما ۵۶ درصد و در پایگاه نمایه۴۰ درصد و میزان مانعیت (در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی و تاریخ) در پایگاه نما ۵۸ درصد و در پایگاه نمایه ۳۵ درصد، و نیز مدتزمان جستوجو در پایگاه نما ۱ دقیقه و ۱۳ ثانیه و در پایگاه نمایه ۲ دقیقه و۱۳ ثانیه است. استفاده از آزمون آماری تی برای نمونههای مستقل در این پژوهش بیانگر ایناستکه از نظر جامعیت، مانعیت و مدتزمان جستوجو اختلاف معنیداری بین پایگاه نما و پایگاه نمایه وجود دارد؛ اما همبستگی در این معیارها در دو پایگاه مستقیم و معنیدار است. نتایج بهدست آمده از پژوهش نشان میدهد که پایگاه نما از نظر میزان جامعیت و مانعیت و مدتزمان جستوجو در وضعیت مطلوبتری نسبت به پایگاه نمایه قرار دارد و میتوان گفت استفاده از اصطلاحنامه در نمایهسازی پایگاه نما بر نتایج بازیابی از آن پایگاه تأثیر مثبت و موثر گذاشته است.
اصالت/ارزش: براساس نتایج پژوهش جستوجوگران اطلاعات میتوانند در انتخاب پایگاه متناسب با نیاز خود بهتر تصمیمگیری کنند و نیز طراحان پایگاهها دریابند که برای تولید پایگاه از کدام
زبانکنترلشده در سازماندهی منابع استفاده کنند.
جواد عباس پور، نادر نقشینه، غلامرضا فدائی، فریده عصاره،
دوره ۱۹، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۲ )
چکیده
هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی همبستگی سنجههای مرکزیت (درجهای، نزدیکی، بینابینی، و بردار ویژه) با سنجۀ اشتراک در مأخذ است که بهعنوان یکی از سنجههای استنادمحور برای برآورد میزان شباهت مدارک با یکدیگر در نظامهای بازیابی اطلاعات رابطهای شناخته شده است.
روش: این پژوهش مطالعهای مقدماتی است که با رویکرد کمی و با روش تحلیل استنادی انجام شده است. جامعۀ این پژوهش را ۴۰ مقالۀ منتشر شده در سال ۲۰۱۱ و نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس مربوط به چهار رشتۀ علوم پایه/ فنی- مهندسی (شامل فیزیک، شیمی، زیست شناسی و کامپیوتر) و چهار رشتۀ علوم انسانی/ اجتماعی (شامل اقتصاد، علوم تربیتی، روانشناسی و جامعهشناسی) بهعلاوۀ ۴۰۰۰ پیوند استنادی (۱۰۰ پیوند استنادی برای هر مقاله) که سایر مقالهها با آنها برقرار کردهاند، تشکیل میدهند. دادههای پژوهش با استفاده از نرم افزارهای Bib excel و UCINET گردآوری و تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: یافتههای پژوهش نشان داد که بین سنجۀ شباهت استنادی اشتراک در مأخذ و سنجه های مرکزیت (درجهای، بردار ویژه، نزدیکی و بینابینی) همبستگی مثبت در سطح آلفای ۰۱/۰ وجود دارد. بنابراین، سنجههای مرکزیت ویژگیهای لازم را برای اینکه مطالعات جامعتر و دقیقتری از حیث قابلیت بهکارگیری بهعنوان سنجههای شباهت استناد محور روی آنها انجام شود، برخوردار هستند.
اصالت/ارزش: نتایج این پژوهش سنجههای استنادی جدیدی را پیشنهاد میدهد که میتوانند به عنوان سنجههای مستقل و یا مکمل سنجههای پیشین، در الگوریتمهای بازیابی موتورهای جستوجو و پایگاههای اطلاعاتی به ویژه پایگاههای اطلاعاتی استنادی، برای سنجش دقیقتر شباهت مدارک با یکدیگر مورد استفاده قرار گیرند.
فریبرز درودی، عادل سلیمانینژاد،
دوره ۱۹، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده
هدف: هدف این پژوهش، مطالعۀ تأثیر و کاربردهای دیداری کردن (مصورسازی) اطلاعات در ارتباط با بازیابی آن است تا به این وسیله بتوان به بهینهساختن فرایند بازیابی اطلاعات یاری رساند. در این پژوهش نقش دیداری کردن در کاربرد راهبردهای جستوجو مورد بررسی قرار گرفته و تأثیر آن در ارائه مناسب نتایج کاوش مشخص شده است.
روش: روش انجام این پژوهش مطالعۀ کتابخانهای (سندی) است.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان میدهد که دادهکاوی دیداری میتواند دادههای نامتجانس را به خوبی تعیین کرده و بدون نیاز به الگوریتمهای پیچیده، به بازیابی اطلاعات سودمند منجر شود. همچنین دیداری کردن با تعاملی که با راهبردهای متعدد جستوجو برقرار میسازد میتواند باعث دسترسی مناسبتر به اطلاعات شود. از سوی دیگر، مشخص شد که روشهای دیداری کردن با تکیه بر رابط کاربر مناسب به بازیابی بهینۀ اطلاعات منجر میشود. علاوه بر آن، دیداری کردن تا حد قابل ملاحظهای میتواند مشکلات مربوط به جامعیت و مانعیت بازیابی را کاهش دهد. دیداری کردن در تعامل با عوامل انسانی دارای مشکلاتی است که عوامل مهم آن عبارتند از: دانش جستوجوکننده، نحوۀ ارتباط میان جستوجوکننده و فراهمآورندۀ اطلاعات، و تشویش کاوشگر در هنگام جستوجو.
اصالت/ارزش: مصورسازی اطلاعات در متون علوم رایانه مورد بحث قرار گرفته است، ولی تعداد اندکی از پژوهشها به تبیین انتظارات مورد نظر کتابداران پرداخته است. مقاله حاضر با مرور مباحث مربوط، سعی دارد مطالعات این حوزه را توسعه دهد.
غلامرضا فدائی،
دوره ۲۲، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
... من بارها گفته و باز میگویم که علم اطلاعات و دانششناسی (کتابداری و اطلاعرسانی) علم بازیابی اطلاعات و دانش است که ریشه در وجود آدمی دارد و این تعریف برخلاف تعریف مصطلحی است که باواسطه و یا بیواسطه، آن را علم کتابخانه میدانند. اگر به تاریخچه این علم در غرب بنگرید میبینید که پس از گسترش منابع کتابخانهها افراد برجسته این رشته به فکر سازماندهی منابع افتادند و در کنار آن با توجه به گسترش سرسامآور اطلاعات در سایه توسعه فنآوری، حوزههائی چون کتابداری، سندآمائی (سندپردازی) و دانش یادمانهها (آرشیو) و علم اطلاعرسانی پدید آمد (سینق، ۱۳۸۸). از طرف دیگر همه تحصیلکردههای این رشته میدانند که در سایه این تلقی از کتابداری و اطلاعرسانی در کشور ما چه مرارتها که کشیدند تا بتوانند این رشته را همانند سایر رشتهها، رشتهای علمی معرفی، و برای دانشآموختگان آن شأن علمی دستوپا کنند. البته در کشورهای دیگر هم کموبیش با فاصله زمانی دورتر این مباحث مطرح بوده است.
مهدی زینالی تازهکندی، محسن نوکاریزی، حسن بهزادی،
دوره ۲۶، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف: برای طراحی نظامهای بازیابی اطلاعات کاربرپسند، توجه به ویژگیهای کاربران از اهمیت زیادی برخوردار است. ازاینرو، هدف پژوهش حاضر این است تا نقش متغیرهای جمعیتشناختی کاربران هنگام جستوجو در موتورهای کاوش مورد بررسی قرار گیرد.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بود که از روش ارزیابانه استفاده شد. در این پژوهش، ابتدا با توجه به ویژگیهای جمعیتشناختی نظیر جنسیت، مقطع و حوزۀ تحصیلی، گروه سنی و منطقۀ سکونت دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، تعداد ۱۹۲ نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند و سپس، از آنها درخواست شد تا وظایف کاری تدوین شده بر اساس عناوین انتخاب شده از سرعنوان موضوعی فارسی را مطالعه و در موتورهای کاوش گوگل، پارسیجو، ریسمون و یوز به زبان فارسی جستوجو و سپس نشانیهای اینترنتی مرتبط را در فرم داده شده ثبت کنند. براساس نشانیهای اینترنتی ثبت شده، نمرۀ ربط نتایج بازیابی شدۀ دانشجویان با توجه به شاخص جاکارد محاسبه شد.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که نمرۀ ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد با سطح اطمینان ۹۵ درصد در حدود ۳۶/۰ تا ۴۲/۰ قرار داشت؛ همچنین، بین نمرۀ ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان برحسب مقطع تحصیلی، گروههای سنی و منطقۀ سکونت آنان تفاوت معناداری وجود داشت؛ در حالی که تفاوت معناداری بین نمرۀ ربط نتایج بازیابیشده توسط دانشجویان برحسب جنسیت و حوزۀ تحصیلی آنان مشاهده نشد.
اصالت/ارزش: این مقاله توجه مدیران اطلاعات و طراحان نظامهای بازیابی اطلاعات را به این موضوع معطوف میکند که در طراحی نظامهای اطلاعاتی توجه به سه متغیر جمعیتشناختی تحصیلات، سن و منطقۀ سکونت نسبت به دو متغیر حوزههای تحصیلی و جنسیت از اهمیت بیشتری برخوردار است.