۸ نتیجه برای استانداردها
صادق پورحسن طنابچی ،
دوره ۲، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۷۱ )
چکیده
محمدصالح آشور، محسن نوکاریزی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۷۱ )
چکیده
ریچارد داورتی، عباس گیلوری،
دوره ۶، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۷۵ )
چکیده
میزگرد مسئولان ایفلا، اولویت فراوانی را برای کاوش در حوزه موضوعاتی که برای دست اندرکاران مجلات در ممالک در حال توسعه مهم به نظر می رسد،قائل شده اند.هدف اصلی در اینجا بحث دربارۀ استانداردهای"سازمان بین المللی استاندارد ایزو"در ارتباط با ادواریها،با توجه ویژه ای به نحوۀ سودمند بودن این معیارها برای بانیان مجلات جدیدالتاسیس بود.امّا با کندوکاوی در این حوزه به راحتی مشخص شد که مشکلاتی که یک بانی مجله در کشورهای در حال توسعه با آن مواجه است بسیار بنیادی تر از نگرانی صرف دربارۀ بکار بستن این استانداردهاست.در نتیجه تصمیم بر آن شدکه با عنایت به اهمیت رعایت استانداردهای بین المللی در باره مشکلاتی بحث شود که در آغاز راه اندازی مجله ای جدید،باید مرتفع گردد.
احمد شعبانی،
دوره ۷، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۷۶ )
چکیده
در دورۀ کنونی کتابخانه های کشور ما به طور کلی وکتابخانه های عمومی به ویژه با روند فعالیت های آموزشی و کمک آموزشی در خصوص توسعۀ سازمان کتابخانه های عمومی با دنیا فاصلۀ عمیقی دارد. بیانیه یونسکو درباره کتابخانه عمومی ۱۹۹۴ که سعی دارد خط مشی های کلی را جهت کتابخانه های عمومی مرکز محلی اطلاعات برای استفاده کنندگان آن است. یعنی دسترس پذیری به مواد را برای همگان و عموم در جوامع یکی از وظایف عمده و کارکردی کتابخانه ها بیان داشته و بر آن تأکید کرده است. لیکن تحقیقات موجود در زمینۀ کتابخانه های عمومی کشور ما با این وظایف متناقض به نظر می رسد.
مرتضی کوکبی، صبا احسانی،
دوره ۲۰، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۳ )
چکیده
هدف: هدف مقالۀ حاضر، بررسی وضعیت کتابخانههای عمومی استان خوزستان از منظر وجودِ بخشِ تخصصی نابینایان و کمبینایان، و تطابق شرایط موجود با استانداردهای منابع، تجهیزات و وضعیت نیروی انسانی متخصص است.
روش: این پژوهش، پیمایشی و از نوع توصیفی است. جامعۀ پژوهش حاضر از ۳ کتابخانۀ ثامنالأئمه (آبادان)، شهید شریف (خرمشهر)، و مرکزی استان خوزستان (اهواز)، با در نظر گرفتن وضعیت نیروی انسانی، ساختمان و تجهیزات، منابع و نحوۀ ارائۀ خدمات در آنها تشکیل شده است. اطلاعات در این پژوهش با بهرهگیری از مشاهدات انجام شده طی بازدیدهای کتابخانهای توسط پژوهشگر، مصاحبه با مسئولان بهزیستی استان خوزستان و استفاده از «استانداردهای ملّی خدمات کتابخانهای برای نابینایان» (تعاونی، ۱۳۷۹) و «دستورالعمل نحوۀ اداره و توسعه بخش نابینایان و کم بینایان» (نهاد کتابخانههای عمومی کشور، ۱۳۸۹) گردآوری شده است.
یافتهها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که بخش نابینایان و کمبینایان در کتابخانههای مورد پژوهش، در شرایط مطلوبی قرار ندارند و تقریباً در هیچکدام از شاخصهای مورد نظر (اعم از فضا، تجهیزات، منابع، نیروی انسانی و خدماترسانی)، به استانداردها نزدیک نیستند.
اصالت/ارزش: پژوهش حاضر در خصوص وضعیت بخش نابینایان و کمبینایان کتابخانههای عمومی خوزستان در مقایسه با استانداردها و دستورالعملهای مربوطه، جزو اولین گامها در این حوزه است.
لیلا عربگری،
دوره ۲۳، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به بررسی عدم یکدستی و جامعیت در استفاده از استانداردهای فرادادهای در پایگاههای نسخههای خطی فارسی در مقایسه با پایگاههای خارج از ایران و ارائه پیشنهادهایی بومی در فرایند دیجیتالسازی این پایگاهها میپردازد.
روش: جامعۀ پژوهش شامل ۴ پایگاه داخلی و ۱۱ پایگاه خارجی است که استانداردهای فرادادهای رکوردهای موجود در این پایگاهها بررسی شده است. پژوهش، به روش پیمایشی توصیفی (فراوانی) و سیاهۀ وارسی از طریق تکنیک دلفی انجام گرفته است. دادهها از طریق سیاهۀ وارسی، گردآوری شده و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
یافتهها: یافتهها نشان داد که در پایگاههای جامعۀ پژوهش، استاندارد TEI (با ۴/۸۱ درصد) دارای بیشترین میزان کاربرد و پوشش مدخلهای نسخههای خطی است. در پایگاههای نسخههای خطی فارسی، استاندارد فرادادهای متس (بهعنوان استاندارد فرادادهای ساختاری)، و استانداردهای فرادادهای دابلین کور (با ۸/۵۶ درصد) و مودس (با ۱/۷۷ درصد) در بخش توصیف، بهترتیب دارای بیشترین فراوانی بوده است. همچنین مشخص شد در بخشهای مربوط به توصیف و ارائه اطلاعات نسخههای خطی، نبود یکدستی در استفاده از استانداردهای فرادادهای بهچشم میآید. این مسأله که از ضعفهای پایگاههای نسخههای خطی فارسی میباشد، لزوم توجه به یکدستی در توصیف نسخهها و استفاده از استانداردهای فرادادهای یکدست با جامعیت بالا مانند تی ای آی و در نهایت وجود سازمانی همچون کتابخانۀ ملی ایران جهت ارائه خط مشی یکسان در این زمینه را آشکار مینماید.
اصالت/ارزش: میزان پوشش مؤلفههای نسخههای خطی توسط استانداردهای ابردادهای، شاخص مهم برای ارزیابی میزان بازیابی نسخههای خطی دیجیتال محسوب میشود. بنابراین پژوهش حاضر میزان این پوشش را در چهار پایگاه نسخههای خطی فارسی با ۱۱ پایگاه نسخههای خطی خارج از ایران مقایسه میکند و راهکارهای بومی ارائه میدهد.
مریم حسنزاده، میترا صمیعی، محمد زرهساز،
دوره ۲۶، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف: رویکرد ایفلا در حرکت بهسمت تدوین رهنمودهای کیفی بیشتر، بررسی قابلیت پیادهسازی این رهنمودها در کشورهایی است که از آنها استفاده میکنند. پژوهش حاضر با هدف استخراج رهنمودهای کیفی مرتبط و بررسی قابلیت پیادهسازی آنها در بافت کتابخانههای عمومی ایران انجام شده است.
روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف کاربردی و از نظرِ روش انجام از نوع آمیخته (ترکیبیِ اکتشافیِ متوالی) است. در بخش کیفی، با روش گروه کانونی به بررسی رهنمودهای ایفلا و تهیۀ سیاهۀ وارسی برای دستهبندی رهنمودها و تعیین گروههای ارزیابیکننده انجام شد. جامعۀ پژوهش در این بخش شامل ۵ نفر از متخصصان تدوین استاندارد در کشور بودند که بهروشِ نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمّی، ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه بود. جامعۀ پژوهش در این بخش ۴ گروه ارزیابیکننده استانداردهای ایفلا در نهاد کتابخانههای عمومی کشور بودند که شامل ۸۰ نفر از مدیران و کارشناسان سازمانی، ۱۱۱ نفر کتابدار، ۲۱ نفر متخصص، و ۳۴۲ نفرکاربر و در مجموع ۵۵۹ نفر بودند. هر گروه با روش نمونهگیری و استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شدند. با توزیع پرسشنامهها در میان ۴ گروه ارزیابیکننده، جمعآوری دادهها انجام شد. تعداد پرسشنامههای بازگشتی از مدیران و کارشناسان سازمانی ۸۱ پرسشنامه، کتابداران ۱۱۰ پرسشنامه، متخصصان ۲۱ پرسشنامه، و کاربران ۳۴۲ پرسشنامه است. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی، درصد فراوانی و میانگینها و آزمون کروسکال والیس با استفاده از نرمافزارهای اکسل و اسپیاساس انجام شده است.
یافتهها: در بخش کیفی این پژوهش، از رهنمودهای مختلف ایفلا در ۱۲ حوزۀ خدمات و برنامههای کتابخانههای عمومی برای گروههای مختلفِ جمعیت خدمتگیر، استخراج و در سیاهۀ وارسی در گروه کانونی تأیید شد. از مجموع ۱۲ رهنمود (۵۱ گزارۀ رهنمودیِ) بررسیشده، بهطور کلی در ۸ رهنمود از نظرِ گروههای ارزیابیکننده، بیشترین درصد فراوانی به «قابلیت پیادهسازی دارد» تعلق گرفته و در ۴ رهنمود، بیشترین درصد فراوانی به «قابلیت پیادهسازی مشروط دارد» تعلق گرفته است. یافتهها در بخش کمّی و مقایسۀ میان ۴ گروه در گزارههای مشترک با استفاده از آزمون ناپارامتریک کروسکال والیس نشان داد که اختلاف معناداری میان دیدگاههای گروههای ارزیاب در سه گروه کتابداران و متخصصان و مدیران و کارشناسان سازمانی وجود ندارد و این گروهها نظرات یکدیگر را تأیید میکنند؛ اما بین دیدگاه این گروهها و کاربران اختلاف معنادار وجود دارد. برای افزایش قابلیت پیادهسازی رهنمودهای ایفلا در کتابخانههای عمومی ایران راهکارهایی ارائه شده است. بازبینی یا تجدیدنظر در برخی دستورالعملها، شناخت جمعیت خدمتگیر، نیازسنجی کاربران، ایجاد کارگروهی متشکل از مدیران، کتابداران، متخصصان و کاربران در تنظیم و طراحی فعالیتهای کتابخانه از جملۀ این راهکارها است.
اصالت/ارزش: بررسی منابع و پژوهشهای مختلف داخلی و خارجی نشان داد که تاکنون پژوهشی به مدوّنسازی رهنمودهای کیفی ایفلا در زمینۀ خدمات و برنامههای کتابخانههای عمومی و بررسی قابلیت پیادهسازی آنها از دیدگاه گروههای سیاستگذار و متخصص و ذینفع نپرداخته است. یافتههای این پژوهش میتواند در تصمیمگیریها و سیاستگذاریها در ارائه و اجرای خدمات و برنامهها و تدوین استانداردها برای کتابخانههای عمومی مفید باشد.
عباس شفیعی فلاورجانی، احمد شعبانی، مرتضی محمدی استانی،
دوره ۳۰، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
هدف: با توجه به اهمیت بازاریابی و روابط عمومی در کتابخانهها و فقدان جایگاه رسمی از یک سو و تدوین استاندارد جدید کتابخانههای عمومی ایران، هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه مسئولان کتابخانههای عمومی استان اصفهان درباره امکان پیادهسازی استاندارد بازاریابی و روابط عمومی کتابخانههای عمومی ایران بود.
روش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری مشتمل بر مسئولان کتابخانههای عمومی استان اصفهان (۱۹۶ نفر) بود. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای متناسب با حجم، تعداد ۱۲۷ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه محققساخته بود و برای تجزیه و تحلیل دادهها نیز از نرمافزار آماری SPSS V,۲۶ استفاده شد.
یافتهها: میانگین امکان پیادهسازی استاندارد بازاریابی و روابط عمومی کتابخانههای عمومی ایران از دیدگاه مسئولان کتابخانههای عمومی استان اصفهان، پایینتر از حد میانگین (۳) بود و اختلاف میانگین مشاهدهشده نیز معنادار است. میانگین مؤلفههای برنامهریزی، ارزیابی و پشتیبانی نیز همگی پایینتر از میانگین فرضی بود که نشان از وضعیت نامناسب امکان پیادهسازی این مؤلفهها در کتابخانههای عمومی استان اصفهان دارد. بین نظرات مسئولان کتابخانههای عمومی بر پایه متغیرهای جمعیتشناختی جنسیت، سن، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی، شهرستان محل خدمت و سابقه خدمت درباره امکان پیادهسازی این استاندارد تفاوت معناداری وجود نداشت.
نتیجهگیری: تاکنون پژوهشی درباره استاندارد بازاریابی و روابط عمومی کتابخانههای عمومی ایران انجام نشده است. نتایج پژوهش حاضر میتواند دستیابی به وضعیت مطلوب را در حوزه بازاریابی و روابط عمومی به منظور جذب مخاطب و تسهیل روابط با جامعه مخاطب بالفعل و بالقوه محقق کند.