بهاره فرجلو مطلق، حسین معینی، ریحانه سادات موسوی،
دوره ۳۰، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۳ )
چکیده
هدف: هدف از انجام این پژوهش ارائه سناریوهای محتمل و مطلوب برای آینده صنعت نشر کتاب ایران است تا کلیه تلاشها برای دوری از جایگاه و سناریوی نامطلوب برای تحقق هرچه بهتر و سریعتر سناریوی مطلوب و ایدهآل بسیج شود.
روش: این تحقیق با رویکرد کیفی (تفسیرگرایی) و به لحاظ نوع تحقیق، کاربردی است و ابزار گردآوری دادهها، مصاحبه است. جامعه آماری این پژوهش خبرگان صنعت نشر کتاب هستند. روش نمونهگیری گلوله برفی است. با پیروی از قاعده اشباع نظری از ۱۰ ناشر مطرح کشوری که عمدتاً در تهران فعال هستند، مصاحبه شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش شبکه جهانی کسبوکار که کاربردیترین روش سناریونویسی است استفاده شد.
یافتهها: یافتههای این پژوهش چهار سناریو را برای آینده صنعت نشر کتاب کشور ارائه میدهد. این چهار سناریو عبارتند از توسعه (سیاستهای تحولآفرین و فرهنگسازی)، اتلاف (سیاستهای تحولآفرین و عدم فرهنگسازی)، بیابان کتاب (سیاستهای گذشته و عدم فرهنگسازی)، و بنبست (سیاستهای گذشته و فرهنگسازی). این چهار سناریو بر مبنای نظر خبرگان بودند که برای آینده صنعت نشر کتاب کشور تبیین و تشریح شدند. سناریوی توسعه سناریویی مطلوب است که سیاستها در آن تحولآفرین بوده و فرهنگسازی در بالاترین سطح خود انجام شده است و این صنعت در بهترین اوضاع متصور خود قرار دارد و سناریو بیابان کتاب با داشتن بیشترین حالات نامطلوب با عدم فرهنگسازی و سیاستهای گذشته، سناریویی بدبینانه است.
اصالت/ ارزش: نتایج این پژوهش میتواند به مدیران و متولیان حوزه فرهنگ و علم در تصمیمگیریهای خود کمک کند. بر اساس سناریوی مطلوب (سناریوی توسعه)، پیشنهادهایی برای شکلگیری این آینده مطلوب در روشن شدن مسیر و تقویت این صنعت در آینده پیشروی نشر کشورمان مطرح است.