هدف: در حرفۀ کتابداری کیفیت ارتباط کتابدار نقش مهمی در جذب کاربر به کتابخانه دارد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، ارتقای کیفیت مهارتهای ارتباطی کتابداران بر اساس رویکرد پویایی اجتماعی است.
روش: پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و بر اساس نحوۀ گردآوری اطلاعات از پژوهشهای نیمهتجربی از نوع طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل است. جامعۀ پژوهش شامل کلیۀ کتابداران کتابخانههای عمومی شهرستان خمینیشهر در سال ۱۳۹۸ است که از این جامعه ۳۰ نفر از کتابداران بهروشِ نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام با ۱۵ عضو) قرار گرفتند. برای گردآوری دادهها، از پرسشنامۀ اطلاعات جمعیتشناختی و پرسشنامۀ مهارتهای ارتباط بینفردی کویین دام (۲۰۰۴) استفاده شد. قبل از اجرای مداخله، پرسشنامۀ مهارتهای ارتباط بینفردی بهعنوان پیشآزمون در میان افراد گروههای آزمایش و کنترل اجرا شد. سپس، پروتکل مهارتهای ارتباطی بر مبنای رویکرد پویایی اجتماعی بهعنوان متغیر مستقل در گروه آزمایش به مدت هشت جلسه اجرا شد، اما گروه کنترل مداخلهای دریافت نکردند. در ادامه، مجدداً پسآزمون برای گروههای آزمایش وکنترل اجرا شد.
یافتهها: نتایج مطالعۀ حاضر نشان میدهد که تفاوت معناداری بین میانگین نمرات مهارتهای ارتباطی و ابعاد آن در گروههای آزمایش و کنترل وجود دارد. بر این اساس، میتوان نتیجه گرفت که آموزش پویایی اجتماعی در ارتقای مهارتهای ارتباطی کتابداران مؤثر بوده است.
اصالت/ارزش: ارزش این مطالعه در کاربرد یک مداخله با هدف ارتقای مهارتهای ارتباطی کتابداران بر اساس رویکردی فرامدرن است. با مرور پژوهشهایی که تاکنون در حوزۀ کتابداری انجام شده است میتوان به اهمیت متغیر ارتباط در این حرفه پی برد، اما اکثر مطالعات انجامشده در این خصوص از نوع توصیفی بوده است و مطالعهای که به بررسی اثربخشی یک مداخله در خصوص ارتقای کیفیت مهارت ارتباطی کتابداران پرداخته باشد یافت نشد. ازاینرو، این مطالعه بهلحاظ روش و موضوع دارای ارزش است.