کارناساها، همایون حمیاری،
دوره ۴، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۷۳ )
چکیده
کتابخانه ها به عنوان سازمانهایی خدماتی، با حفظ واشاعۀ میراث فرهنگی قرون واعصار نقش مهمی در رشد نوع انسان و تمدن بشری داشته اند. به اعتقاد باتلر در عصر حاضر کتابخانه ها بنا بر ضرورت های ملموسی بوجود آمده و نقش اجتماعی حیاتی در پیشرفت تمدن کنونی داشته اند. وی در باب رسالت فرهنگ ها چنین اظهار می دارد: اگر این توقع را از فرهنگ نداشته باشیم تا هر آنچه را که افراد یک نسل دارا هستند به فرد منتقل کند،حداقل این انتظار را داریم که توان انتقال آنچه پیشینیان آموخته اند را به طور بالقوه دارا باشد. در این رابطه کتابها به مثابه مکانیسم اجتماعی یگانه ای در جهت ثبت حافظۀ جمعی و کتابخانه به منزله ابزاری خاص در وارد کردن ان حافظۀ جمعی به حوزۀ آگاهی افراد جامعه عمل می کنند.
محمدمهدی ذوالفقارزاده، علی ذاکری، فاطمه‌زهرا گیلانی‌نژاد، سینا صداقت باغبانی، حامد نصرالهی، سینا میاری،
دوره ۲۶، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف: هدف از این پژوهش ترسیم آینده‌های ممکن پیشِ روی کتابخانه‌های عمومی ایران از نظر کتابداران، مدیران و اعضای منتخب است.
روش: در پژوهش حاضر، با تمرکز بر روش سناریونگاری و رویکرد شبکه جهانی کسب‌وکار در آن، روندهای محیطی مؤثر بر آیندۀ کتابخانه‌های عمومی مورد دیدبانی قرار گرفته، و سپس با استفاده از روش کارگاه‌های آینده و با رویکردی مبتنی بر اقدام‌پژوهی مشارکتی و بهره‌مندی از نظرات کتابداران و مدیران منتخب و نیز اعضای فعال منتخب کتابخانه‌ها (در پنج کارگاه) به ترسیم سناریوهای ممکن پیشِ روی آیندۀ کتابخانه‌ها پرداخته شده است.
یافته‌ها: در هر کارگاه، گروه‌های پنج‌گانه بر اساس انتخاب دو عدم‌قطعیت کلیدی، در مجموع، به طراحی ۲۵ دسته سناریوی چهارگانه اقدام کردند. تیم پژوهش نیز از تجمیع و پالایش ذهنیت گروه‌ها به چهار سناریو بر اساس تلاقی دو عدم‌قطعیت پربسامد دست یافت که عبارت‌اند از: ۱) شیوۀ مالکیت/ حکمرانی متمرکز یا نامتمرکز و ۲) نقش محوری کتاب یا تجربۀ کاربر. سناریوی تلفیقی اول با عنوان دانش‌رانی کتابخانه‌ای تجربه‌گرا را در فضای حاکمیت دولتی توصیف می‌کند. سناریوی تلفیقی دوم کتابداری است و یک کتابخانۀ کتاب‌گرا را در فضای حاکمیت دولتی به تصویر می‌کشد. سناریوی تلفیقی سوم دانشیابی نام دارد و یک کتابخانۀ تجربه‌گرا با حاکمیت خصوصی را توصیف می‌کند. سناریوی تلفیقی چهارم با عنوان کتابکاری یک کتابخانۀ کتاب‌محور است و در فضایی که بخش خصوصی حاکم است به فعالیت می پردازد.
اصالت/ارزش: پژوهش‌هایی که به‌ویژه در ایران در حوزۀ آیندۀ کتابخانه‌های عمومی صورت گرفته و در آن‌ها از رویکرد سناریونگاری بهره گرفته شده است تاکنون رویکرد کارگاهی و اقدام‌پژوهی مشارکتی این پژوهش را مدنظر قرار نداده‌اند.
