۲۳ نتیجه برای محمدی
محمدی، ادیبی،
دوره ۳، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۷۲ )
چکیده
بیژن محمدی سامانی،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۱۱-۱۳۷۵ )
چکیده
مهدی محمدی،
دوره ۹، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۷۸ )
چکیده
سندی نرمن، داریوش علیمحمدی،
دوره ۱۱، شماره ۲ - ( ۵-۱۳۸۰ )
چکیده
سیدحسین محمدی،
دوره ۱۳، شماره ۳ - ( ۱۱-۱۳۸۲ )
چکیده
پرستو پارسایی محمدی، فیروزه زارع فراشبندی،
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۸۷ )
چکیده
زنان به عنوان نیمی از افراد جامعه (۴۲/۴۸% از کل جمعیت ایران) می‌توانند از عوامل مؤثر در پیشبرد توسعه به شمار آیند. آنان علاوه بر نقش عمده خود در رشد خانواده و جامعه، امروزه در عرصه‌های علمی و پژوهشی نیز نقشی کاملاً مشهود دارند. برای بیان موقعیت و شرایط واقعی زنان در جامعه باید پیرامون مسائل آنان بررسی و تحقیقاتی صورت‌گیرد. یکی از مواردی که میتوان بر روی آن تأمل کرد، مجموعۀ آثار نوشته شده توسط زنان است. بدین منظور پژوهش حاضر که از نوع پیمایشی بوده با هدف بررسی سهم زنان در تولید مقالات مندرج در ۷ عنوان مجلۀ فارسی کتابداری و اطلاع‌رسانی در طی سالهای ۱۳۴۷ تا ۱۳۷۸ صورت گرفته است. یافتهها نشان داد مجموع مقالات تولید شده توسط زنان، ۴۹۵ عنوان (۸۳/۳۴%) از کل مقالات مورد بررسی است. از مجموع ۹۵۸ مقاله تألیفی، ۳۲/۳۱% و از مجموع ۴۶۳ مقاله ترجمه شده، ۱۲/۴۲% را زنان پدید آورده‌اند. بالاترین میزان مشارکت زنان در تهیۀ مقالات در سال ۱۳۷۶ با ۵۶ عنوان بوده است. در مجموع، ۲۲۴ زن در تولید مقالات مورد بررسی مشارکت داشته‌اند که ۱۰۸ نفر از آنان (۲۱/۴۸%) در تألیف، ۶۴ نفر (۵۷/۲۸) در ترجمه و ۵۲ نفر (۲۲/۲۳%) هم در تألیف و هم ترجمۀ مقالات مشارکت داشته‌اند. پرکارترین نویسندگان زن مقالات در طی دورۀ مورد بررسی، نیز مشخص گردیدند. در مجموع میتوان نتیجه گرفت که مشارکت زنان در تولید مقالات حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی از سال ۱۳۴۷ تا ۱۳۷۸ نیز همانند سایر حوزه‌ها دارای سیر صعودی بوده است
موسی یمینفیروز، عیسی محمدی فیروزجائی،
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( ۸-۱۳۸۷ )
چکیده
کتابخانه‌ی ملی دیجیتال پزشکی ایران (INMDL) در سال ۱۳۸۷ در راستای تامین منابع علمی لاتین دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور با مسئولیت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی آغاز به کار کرد. دسترسی به این کتابخانه از طریق سایت www.inlm.org امکان پذیر است. با توجه به تعاریف علمی کتابخانه‌ی ملی و کتابخانه دیجیتال، به نظر می رسد خدمات و منابعی که از این بستر ارائه می‌گردد، نه به مفهوم کتابخانه‌ی ملی نزدیک است و نه به مفهوم کتابخانه دیجیتال. مقاله حاضر با چنین رویکردی ابتدا مفهوم کتابخانه‌ی ملی و کتابخانه دیجیتال را بیان نموده و در ادامه تعریف علمی کتابخانه‌ی ملی دیجیتال را ارائه می‌دهد تا خواننده محترم به درستی مفهوم این کتابخانه را درک کند و در نهایت بتواند تشخیص دهد که آیا میتوان چنین بستر و امکانی را کتابخانه‌ی ملی دیجیتال پزشکی قلمداد کرد یا خیر؟
مهدی محمدی،
دوره ۱۶، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۸۹ )
چکیده
هدف: این پژوهش بهمنظور بررسی وضعیت انتشار داستانهای دینی منتشر شده برای کودکان و نوجوانان بین سالهای ۱۳۸۵-۱۳۸۰ انجام شده است. روش: این پژوهش به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری شامل ۲۹۱ عنوان کتاب داستانی منتشر شده بین سالهای ۱۳۸۵-۱۳۸۰ می‌باشد که برای شناسایی آنها از پایگاه اطلاع‌رسانی خانه کتاب ایران استفاده گردید. یافتهها: یافتهها نشان داد که ۷۷ درصد آثار توسط مردان و ۲۳ درصد توسط زنان نوشته شدهاند. همچنین ۶/۴۳ درصد آثار توسط تصویرگران زن و ۷/۵۶ درصد توسط تصویرگران مرد تصویرگری شده بودند. انتشار داستانهای دینی فقط محدود به هفت شهر بود. بیشترین آثار در سال ۱۳۸۵ و کمترین آثار در سال ۱۳۸۲ منتشر شده بودند. گروه سنی «ب» و «ج» ۸/۴۷ درصد از آثار مورد بررسی را به خود اختصاص داده بود. میانگین تیراژ آثار برای کل ناشران ۷۲۴۶ نسخه، برای ناشران دولتی ۴۵۵۰ نسخه و برای ناشران خصوصی ۷۸۸۸ نسخه بود. مقایسه میانگین قیمت‌ها نشان داد که ناشران خصوصی برخلاف ناشران دولتی هر سال قیمت آثار خود را افزایش داده‌اند. اصالت/ارزش: با توجه به استقبال خوب خوانندگان از کتب داستانی دینی و حمایت دولت و نهادهای دولتی از انتشار این گونه آثار، پژوهش مستقلی در خصوص بررسی وضعیت انتشار آثار دینی صورت نگرفته است. این بررسی اولین پژوهشی است که در این حوزه صورت گرفته که ضمن بررسی نقش سازمان‌های مؤثر در زمینه نشر و حمایت از این نوع آثار، پیشنهادهایی را آشنایی مسئولان، ناشران و پدیدآورندگان با کاستی‌ها و نارسائی‌های موجود ارائه کرده و برنامه‌‌هایی جهت برطرف کردن مشکلات در سالهای آتی پیشنهاد کرده است.
مهدی محمدی،
دوره ۱۹، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۲ )
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی سیر مطالعات تحقیقات تحلیل محتوا در ادبیات کودکان و نوجوانان ایران و مشخص کردن زمینه‌های تکراری و خلاءهای موجود برای محققان در پژوهش‌های آتی و هدایت پایان‌نامه‌های دانشجویی است.
روش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه‌ای انجام گرفته است. جامعه پژوهش را ۴۲ تحقیق صورت گرفته با استفاده از روش تحلیل محتوا تشکیل می‌دهند که ۱۱ عنوان آن به صورت مقاله در مجلات تخصصی منتشر شده و ۳۱ عنوان در قالب پایان‌نامه نوشته شدهاند.
یافتهها: پژوهش‌های شناسایی شده در سه گروه تحقیقات تحلیل محتوای داستانهای تألیفی، تحقیقات تحلیل محتوای داستانهای ترجمهای و تحقیقات تحلیل محتوای اشعار دسته‌بندی شدند. ۳۴ اثر در خصوص تحلیل محتوای داستانهای تألیفی، ۴ اثر در خصوص تحلیل محتوای داستانهای ترجمهای و ۴ عنوان در خصوص تحلیل محتوای اشعار صورت گرفته که ۲۴ مورد از آنها به بررسی یک موضوع خاص در داستان‌ها پرداخته‌اند.
اصالت/ارزش: تحقیقات تحلیل محتوا آیینۀ تمام‌نمایی از فعالیتهای علمی هر حوزه می‌باشد که پژوهش‌های صورت گرفته را معرفی کرده و خلاءهای موجود را نشان می‌دهد. بررسی جایگاه رشته‌های مختلف دانشگاهی و نوع دانشگاه‌ها اعم از دانشگاه‌های دولتی و آزاد در انجام پژوهش‌های تحلیل محتوا در حوزۀ ادبیات کودکان و نوجوانان، معرفی افراد تأثیرگذار در هدایت پایان‌نامه‌های تحصیلی، بررسی چالش‌های موجود و ارائه راهکارهای متناسب از ویژگیهای برجستۀ پژوهش حاضر هستند که برای اولین بار با رویکرد متن‌پژوهی در این حوزه نوشته شده است.
سکینه فلسفین، یعقوب نوروزی، مهدی محمدی،
دوره ۲۲، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۵ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی دایره‌المعارف‌های فارسی کودکان و نوجوانان، منتشرشده بین سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ صورت گرفته است تا میزان مطابقت آنها با معیارهای ارزیابی کتابهای مرجع را معین کند.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با روش ارزیابانه انجام شده است. جامعۀآماری پژوهش را ۱۵۰ دایره‌المعارف تشکیل دادند که از پایگاه خانۀ کتاب ایران انتخاب شدند و با استفاده از سیاهه‌وارسی محققساخته مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافتهها: یافته ها نشان داد که از ۱۵۰ دایره‌المعارف بررسی‌شده، ۴۵ اثر (۳۰ درصد) عمومی و ۱۰۵ اثر (۷۰ درصد) تخصصی بودند. بیشترین آثار (۳۴ عنوان) در سال ۱۳۸۸ منتشر شده بود. بررسی دایرۀ شمول آثار نیز نشان داد که ۵/۷۱ درصد آنها تخصصی و ۵/۲۸ درصد عمومی بودند. با بررسی ۱۲ مؤلفه طرح شده در دامنه و محدوده مشخص شد که بیش از نیمی از آثار ترجمهای، هدف از تدوین و انتشار را ذکر نکردهاند و بیش از ۶۰ درصد آثار منتشره فاقد نمایه بودند. نداشتن راهنمای استفاده از اثر نیز در ۶/۶۳ درصد آثار تألیفی-ترجمهای و ۹۷ درصد آثار ترجمهای کاملاً مشهود بود. مقایسۀ کیفیت آثار نشان داد که دایره‌المعارف‌های تألیفی در مقایسه با ترجمهای و تألیفی-ترجمهای از کیفیت بهتری برخوردار بودند.
اصالت/ارزش: چارچوب حاصل از پژوهش حاضر میتواند در تدوین و ارزیابی دایرهالمعارفها که جزو کتابهای مرجع شناخته میشوند به کتابداران مرجع کمک کند و راهنمای نویسندگان، محققان، منتقدان و مخاطبان آنها باشد و فعالیتهای علمی مربوط را هدفمند و یکدست نماید.
زهرا اباذری، مسعود یارمحمدی، مریم امیدخدا،
دوره ۲۲، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۵ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر در نظر دارد تا تأثیر فعالیتهای فرهنگی را در میزان امانت کتاب، که شاخصی کمّی برای علاقه به مطالعه است، در دانشآموزان دختر مدرسۀ گوهرشاد بسنجد.
روش: پژوهش به روش نیمهتجربی از نوع طرح تکگروهی پیشآزمون و پسآزمون انجام شد. ابزار تحقیق شامل ۲ پرسشنامه (پیشآزمون ۴ سؤال و پسآزمون ۸ سؤال) بود و جامعۀ آماری، ۸۶ دانشآموز در سه کلاس اول راهنمایی (دو کلاس ۲۹ نفره و یک کلاس ۲۸ نفره) را شامل گردید. برای بررسی فرضیهها از آزمونهای مقایسات زوجی و آزمون مجذور کا استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که در پیشآزمون، ۳۸ نفر یا ۲/۴۴ درصد گزینۀ دو بار امانت در ماه را انتخاب کردند. این تعداد پس از اِعمال متغیر «فعالیتهای فرهنگی» (برگزاری نمایشگاه کتاب، جمعخوانی، مسابقات کتابخوانی، کارگاههای عملی و ...) در پسآزمون به ۴۵ نفر یا ۳/۵۲ درصد به سه بار امانت در ماه افزایش یافت. آزمون فرضیۀ اول مبنی بر تأثیر برنامههای فرهنگی بر ارتقاء میزان امانت و علاقهمندی به مطالعه، از طریق آزمون مقایسات زوجی بین دانشآموزان مورد تأیید قرار گرفت بهگونهای که تفاوت معناداری بین پاسخها در پیشآزمون و پسآزمون دیده شد. آزمون فرضیۀ دوم نیز که مبنی بررسی معناداری رابطۀ اجرای فعالیتهای فرهنگی و حفظ انگیزههای درونی و بیرونی بود، مورد تایید قرارگرفت. با توجه به ۰۱/۰> ۰۰۶/۰=Pvalue، با ۹۹ درصد اطمینان میتوان نتیجه گرفت که ارتباط معناداری بین فعالیتهای فرهنگی و حفظ انگیزههای درونی و بیرونی وجود دارد.
اصالت/ارزش: ارزش این مقاله در نشان دادن اثر فعالیتهای ترویجی و فرهنگی در کتابخوان کردن نوجوانان است. اگر کتابداران فعالانه در تبلیغ کتابخوانی و آشناسازی نوجوانان و جوانان با کتابهای مورد علاقۀشان عمل کنند، بر اساس نتایج این پژوهش، نتایج معنیداری دریافت خواهند کرد.
مهدی محمدی، ایمان مطهری‌نیا،
دوره ۲۲، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان رضایتمندی مراجعان از معماری داخلی و رنگآمیزی فضاهای داخلی (فضاهای ورودی، بخش امانت، سالن مطالعه و بخش مرجع) کتابخانههای عمومی شهرستان یزد است.
روش: این پژوهش از نوع پژوهش‌های کاربردی است که با روش پیمایشی– توصیفی و با استفاده از پرسشنامۀ محققساخته انجام شده است. جامعۀ آماری آن را ۲۴۳۷۱ نفر از کاربران ۲۶ کتابخانۀ عمومی شهرستان یزد تشکیل می‌دهند که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان ۳۸۴ نفر انتخاب و مورد بررسی
قرار گرفتند.
یافتهها: یافته ها نشان داد که از بین بخشهای مختلف «فضای ورودی، سالن امانت، سالن مطالعه و بخش مرجع» کاربران بیشترین میزان رضایت خود را از «بخشهای مرجع» و «امانت» ابراز داشتند. فضاهای ورودی و سالن مطالعه کمترین میزان رضایت را به خود اختصاص داده است. نتایج پژوهش نشان داد که اکثر کاربران رنگ سفید و پس از آن کرم را برای فضاهای اصلی، رنگ‌های کرم و آجری را برای میزها و رنگ قهوهای را برای صندلیها پیشنهاد کردند.
اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن میزان رضایت از رنگ و فضای داخلی کتابخانههای عمومی یزد و رنگ‌های مورد پسند آنها برای فضای داخلی و تجهیزات است.
احمد شعبانی، زهرا اباذری، بهناز پیکامیان، مرتضی محمدی استانی،
دوره ۲۲، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۵ )
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین میزان کاربربست مؤلفههای اعلامیه جهانی سازمان یونسکو درباره تنوع فرهنگی در بین کتابداران کتابخانههای عمومی استان اصفهان بود.
روش: روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان کتابخانههای عمومی تابع اداره کل کتابخانههای عمومی استان اصفهان (۵۴۴ نفر) بود. بهمنظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونهگیری کوکران استفاده و تعداد ۱۱۰ نفر با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محققساخته بر اساس مؤلفههای اقتباسی از اعلامیه جهانی یونسکو درباره تنوع فرهنگی با طیف لیکرت بود که روایی آن توسط استادان متخصص مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ ۹۷/۰ محاسبه گردید که مؤید پایایی ابزار است.
یافته ها: نتایج نشان داد میزان کاربرد مؤلفه های اعلامیه جهانی سازمان یونسکو درباره تنوع فرهنگی در بین کتابداران کتابخانههای عمومی استان اصفهان کمتر از سطح متوسط است (۸۸/۲) و در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. از نظر کتابداران، بیشترین کاربرد مربوط به مؤلفه «پاسداری از تنوع زبانی انسان‌ها و حمایت از بیان، خلق، تولید و انتشار.....» و کمترین، مربوط به «ترویج تنوع فرهنگی در فضای مجازی و....» بود. همچنین در خصوص میزان کاربرد مؤلفههای تنوع فرهنگی در کتابخانه های عمومی استان اصفهان از نظر ویژگیهای جمعیتشناختی جنسیت، سن، و سابقه خدمت تفاوت معناداری مشاهده نشد ولی از نظر متغیر سطح تحصیلات و شهرستان محل خدمت، تفاوت معنادار بود.
اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن این نکته است که از نظر کتابداران، کاربست مؤلفههای اعلامیه جهانی سازمانی یونسکو در کتابخانههای عمومی محل اشتغال آنها در حد مقبولی نیست و مؤلفه‌ای که بیش از بقیه رعایت می‌شود، پاسداری از و حرمت‌گذاری به تنوع زبانی افراد است.
فاطمه آجیلی، سیمین حاجی‌احمدی، مهدی محمدی،
دوره ۲۳، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۶ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر در نظر دارد تا ویژگیهای ظاهری، ساختاری و محتوایی وب‌سایت‌های نشریات علمی ـ پژوهشی ایران را بررسی کند.
روش: این پژوهش به روش ارزیابانه (روش ایجاد راه‌حل برای تصمیم‌گیری) و با رویکرد وب‌سنجی با استفاده از ابزار سیاهه‌وارسی محققساخته (با ۹۴ مؤلفه) ۸۵۸ وب‌سایت مجلات علمی ـ پژوهشی (کل مجلات طبق آمار ۱۳۹۲) را مورد مطالعه قرار داده است.
یافتهها: مقایسه ویژگیهای سه‌گانه بررسی‌شده در وب‌سایت نشریات نشان داد که از نظر رعایتشدن وی‍ژگی‌ها، مؤلفههای ساختاری، محتوایی و ظاهری به ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم قرار گرفتند. عدم توجه به مؤلفههای «امکان جستجو در موتورهای جستجوی عمومی از وب‌سایت نشریه»، و مؤلفههای تعامل با کاربران و اِعمال نظرات آنها در سیاست‌گذاری، و مؤلفههای مربوط به جلب اعتماد مخاطبان نسبت به اعتبار نشریه از ضعف‌های عمده وب‌سایت نشریات در مقوله ساختاری بودند. در ویژگیهای محتوایی نیز، عدم توجه به مؤلفه‌هایی چون ارائه عنوان، اسامی پدیدآورندگان، و چکیده مقالات به زبان‌های زنده دنیا باعث شده بود نشریات علمیـ پژوهشی نتوانند در پایگاه‌های معتبر مقالات نمایه شوند. ویژگیهای ظاهری نظیر درج لوگو، ذکر تغییرات عنوان و ذکر عنوان کوتاه نیز میبایست مدنظر قرار گیرد.
زکیه عرب شیبانی، مهدی محمدی، سکینه فلسفین، سمانه خویدکی،
دوره ۲۴، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۷ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر در راستای بررسی شخصیتپردازی و محتوایی رمان‌های پرفروش نوجوانان ایران بین سالهای ۱۳۸۰- ۱۳۸۹ صورت گرفته است.
روش: این تحقیق، از نوع تحقیق‌های کاربردی است که با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی صورت گرفته است. جامعۀ آماری آن را ۱۴ رمان نوجوان پرفروش دهۀ ۸۰ که بر اساس آمارهای خانۀ کتاب ایران بیش از ده بار تجدید چاپ شدهاند تشکیل می‌دهند.
یافتهها: یافته ها نشان داد که شخصیت‌های اصلی اکثر این رمان‌ها با مسائل و مشکلات مشابهی نظیر فقر، بیماری، خودکشی، مرگ عزیزان و بیماری‌های روحی و.... روبه‌رو بودند و پایان تلخی داشتند؛ فقط زندگی ۴۰ درصد شخصیت‌ها تا آخر ادامه یافت و ۲۲ درصد در طول داستان مجبور به ترک زندگی مشترک خود شدند. ۱۱ درصد از رمان‌ها نیز در خلال داستان به حیات قهرمان خاتمه دادند. قهرمانان ۱۱ درصد از رمان‌ها، در انتهای داستان به جنون و سایر بیماری‌های روانی مبتلا شدهاند.
تشویق خوانندگان جوان به تحصیل و اتخاذ رویکرد مثبت در مواجه با مشکلات به‌عنوان نکات مثبت و فضای غم‌آلود، سیاه، و متفاوت با واقعیت جامعه از نکات منفی داستان‌ها شناسایی شدند. شخصیت‌های رمان‌ها شخصیت‌هایی بودند که از نظر موقعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با اکثریت جامعه همخوانی نداشته و به دور از واقعیت جامعۀ امروزی است.
اصالت/ارزش: رمان‌های پرفروش آثاری هستند که با اقبال خوانندگان روبه‌رو میشوند و معمولاً تأثیرپذیری بالایی دارند؛ لذا لازم است ارزیابی‌های دقیقی از آنها به‌عمل آید. مقالۀ حاضر با نگاه متفاوت به بررسی رمان‌های پرفروش پرداخته و سعی کرده روشن سازد که شخصیتپردازی بهگونهای بوده که از نظر موقعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با اکثریت جامعه همخوانی نداشته و به دور از واقعیت جامعۀ امروزی است.
حدیث باقریان، امین زارع، محسن گل‌محمدیان،
دوره ۲۶، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف: دوران کودکی از مهم‌‌ترین زمان‌‌ها در شکل‌‌گیری شخصیت افراد است که میتوان با انواع روش‌‌های غیرمستقیم در تقویت نقاط مثبت آن که جزء ذاتی وجود هر انسانی است کوشید. در این میان، قصهخوانی میتواند یکی از روش‌‌های جذابی باشد که به‌دلیل برانگیختن احساسات و همچنین کنجکاوی کودک بسیار تأثیرگذار باشد و در آموزش انواع مفاهیم از جمله رفتارهای نوع‌‌دوستانه مفید واقع شود. این پژوهش با هدف تعیین تأثیر قصهخوانی بر افزایش احساس و رفتار نوع‌‌دوستانۀ پسران دبستانی شهر کرمانشاه صورت گرفته است.
روش: در چهارچوب روش شبه‌‌تجربی و در قالب یک طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه آزمون و کنترل، ۲۰ پسر ۷ تا ۱۲ساله با روش نمونه‌گیریِ دردسترس در شهر کرمانشاه انتخاب و در دو گروه ۱۰نفره جای گرفتند. گروه آزمایش در هشت جلسه از مرداد تا شهریور ۱۳۹۸ در کتابخانۀ عمومی امام علی (ع) واقع در شهر کرمانشاه تحت‌تأثیر متغیر قصه‌‌گویی قرار گرفت و هشت قصۀ مرتبط برای آنها خوانده شد. گروه کنترل هیچ مداخله‌‌ای دریافت نکرد. پس از پایان مداخله از هر دو گروه آزمون به عمل آمد تا تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابستۀ نوعدوستی مشخص شود.
یافتهها: نتایج نشان داد قصهخوانی باعث افزایش نوعدوستی کودکان گروه آزمایش شده است، اما در نوعدوستی پیشآزمون و پسآزمون گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد.
اصالت/ارزش: پژوهش حاضر برای نخستین بار به‌شیوه تجربی نشان داد قصهخوانی باعث افزایش حس نوعدوستی پسران ۷ تا ۱۲ساله می‌شود. این یافته قابلیت کاربرد قصهخوانی را در آموزش کودکان و حل مشکلات آنها نشان می‌دهد و پیشنهاد می‌کند از قصهخوانی در فضاهای آموزشی و بالینی به‌عنوان یک روش تعلیمی بهینه و در عین حال سرگرم‌کننده استفاده شود.
هاجر محمدی، سپیده فهیمی‌فر، ایوب محمدیان،
دوره ۲۷، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی انواع خدمات مبتنی بر راهبرد پلتفرمی بر اساس فراترکیب متون موجود و سنجش اهمیت آنها از نظرِ متخصصان بهمنظور کاربست در کتابخانههای عمومی ایران است.
روش: این پژوهش به‌لحاظ هدف کاربردی و به‌لحاظ چهارچوب پژوهش از نوع آمیخته است. ابتدا با استفاده از روش فراترکیب، خدمات مبتنی بر دیدگاه پلتفرم شناسایی شدند. در فراترکیب پس از مراحل جست‌وجو و انتخاب منابع مناسب، در نهایت ۹ مقاله به‌عنوان منابع نهایی مورد بررسی قرار گرفتند. پس از استخراج کدها و دسته‌بندی مفاهیم، خدمات مبتنی بر دیدگاه پلتفرم در کتابخانههای عمومی شناسایی شد. در بخش دوم، برای تعیین اهمیت خدمات استخراج‌شده از نظرِ خبرگان و متخصصان کتابخانههای عمومی، از پرسشنامۀ محققساخته استفاده شد. اهمیت خدمات شناسایی‌شده بر اساس پاسخ‌های ۳۸ نفر از خبرگان در نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس و با استفاده از آزمون توزیع دوجمله‌ای بررسی شد.
یافتهها: در فراترکیب، ۲۸ خدمت مبتنی بر دیدگاه پلتفرمی در کتابخانههای عمومی در سه دسته استخراج شدند خدمات آموزش‌محور (۱۱ خدمت)، خدمات دسترس‌پذیری و اطلاع‌رسانی (۹ خدمت)، و خدمات دستۀ فرهنگی و اوقات فراغت (۸ خدمت). از نظرِ متخصصان خدمات فرهنگی و اوقات فراغت اهمیت بیشتری برای ارائه در کتابخانههای عمومی ایران داشتند.
اصالت/ارزش: در راهبرد پلتفرمی، کتابخانههای عمومی ایران علاوه بر اینکه مجرایی برای دسترسی به اطلاعات و منابع اطلاعاتی هستند بایستی رابط بین کاربران و سازمان‌های محلی باشند. در کتابخانههای عمومی ایران باید بستری فراهم آید که کاربران محلی، سازمان‌ها، شرکت‌ها و یا هر نوع سازمان دیگری بتواند از فضای فیزیکی کتابخانههای عمومی برای برگزاری مراسم رسمی، جشنواره‌ها، بازارهای سنتی و نمایشگاه‌ها استفاده کنند.
پروین نجف‌پور مقدم، زینب محمدی،
دوره ۲۸، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۱ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف کشف روابط چندگانه بین ابعاد منزلت اجتماعی کتابداران و ابعاد ساختاری، شناختی، ارتباطی سرمایه اجتماعی در کتابخانههای عمومی خوزستان انجام شده است.
روش: پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از نظرِ روش کمّی و به‌روشِ توصیفی-هم‌بستگی انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل همۀ کتابداران کتابخانههای عمومی استان خوزستان به تعداد ۳۹۰ نفر است که از این تعداد، با استفاده از فرمول کوکران ۱۹۴ نفر به‌عنوان نمونۀ پژوهش انتخاب شد. برای گردآوری داده‌ها، از پرسشنامۀ منزلت اجتماعی (نجف‌پور مقدم و محمدی، ۱۴۰۰) و پرسشنامۀ سرمایۀ اجتماعی ناهاپیت و گوشال (۱۹۹۸) استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از آزمونهای توصیفی و آزمونهای استنباطی با بهره‌گیری از نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس (نسخۀ ۲۶) استفاده شد.
یافتهها: یافته‌های پژوهش نشان داد بین ابعاد پنج‌گانۀ منزلت اجتماعی و ابعاد سه‌گانۀ سرمایۀ اجتماعی رابطه‌ای مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین، بین دیدگاه کتابداران در خصوص منزلت اجتماعی و ابعاد آن در تعامل مدرک تحصیلی و سابقه تفاوتی معنادار وجود دارد. بررسی زیرمؤلفه‌ها نیز نشان می‌دهد در بُعد ساختاری تفاوتی معنادار وجود دارد و کتابدارانِ دارای مدارک تحصیلی مختلف دیدگاه متفاوتی نسبت به بُعد ساختار دارند.
اصالت/ارزش: این پژوهش از این نظر که جایگاه اجتماعی و سرمایۀ اجتماعی کتابداران را از منظر فرهنگ بومی خوزستان مورد توجه و مطالعه قرار داده و متغیرهای جمعیتشناختی را در رابطۀ بین منزلت اجتماعی و سرمایۀ اجتماعی کتابداران بررسی کرده دارای نوآوری است.
محمدمحسن رفیعی، مهدی محمدی، عیسی زارعی،
دوره ۲۸، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
هدف: هدف این پژوهش کشف تعامل کاربران نابینا و کمبینا با کتابخانههای عمومی کشور و مطالعۀ اهداف و انگیزههای آنان از مراجعه به کتابخانۀ عمومی و تعیین میزان رضایتمندی آنان از خدمات دریافتی است.
روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل ۳۶۵ نفر از اعضای فعال کتابخانههای عمومی است که از این میان، ۲۳۳ نفر به شیوۀ نمونهگیری تصادفی به‌عنوان جامعۀ نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داد‌ها پرسش‌نامه‌ای بود که با پیگیری‌های تلفنی و حضوری در میان اعضای جامعۀ نمونه توزیع و توسط آنان تکمیل شد.
یافتهها: یافتهها نشان داد که اغلب بخشهای مخصوص نابینایان (۲۹ بخش) در کتابخانۀ مرکزی و یا کتابخانههای شهری مرکز استان واقع شده است و بقیۀ شهرستان‌‌ها فاقد این بخش هستند. از لحاظِ جنسیت، ۱/۵۴ درصد از کاربران بخش نابینایان زن هستند و از لحاظِ مدارک تحصیلی اکثر کاربران (۶/۴۴ درصد) مدرک کارشناسی دارند. ۵/۵۱ درصد از کاربران نابینای مطلق و ۵/۴۸ درصد کمبینا هستند. در مجموع، میزان رضایت کاربران از وضعیت فعلی بالاتر از حد متوسط (۹۵/۳ از ۵ در مقیاس لیکرت) بوده، و بیشترین میزان رضایت از برخورد، راهنمایی، دانش و تخصص کتابداران کتابخانه بوده است و میزان رضایت از کیفیت، کمیت و روزآمد بودن منابع کتابخانه در سطح متوسطی قرار داشت. کمترین میزان رضایت کاربران از علامت‌‌ها و نشانه‌‌های راهنمایی برای هدایت آنها و طراحی و معماری بخش نابینایان بوده است. با توجه به نقایص و کاستی‌های موردمطالعه، ضروری است کتابخانههای عمومی کشور بهمنظور بهبود خدمات‌دهی در سطوح مختلف اقدام کنند تا کاربران کمبینا و نابینا با سهولت و رضایت بیشتری از امکانات و منابع کتابخانه‌ها بهره‌مند شوند.
اصالت/ارزش: در زمینۀ بخش نابینایان کتابخانههای عمومی، پژوهش‌های متعددی صورت گرفته است که هریک بخش نابینایان کتابخانۀ خاصی را بررسی کرده‌اند، اما این پژوهش کل بخشهای نابینایان کتابخانههای عمومی کشور را به‌صورت یکپارچه مورد مطالعه قرار داده است.
مرتضی محمدی استانی، علی اکبری، مریم آذرگون،
دوره ۲۹، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده
هدف: بازخورد ۳۶۰درجه یکی از روش‌‌های ارزیابی است که به‌دلیل استفاده از چند منبع برای ارزیابی افراد، ارزیابی کامل و دقیقی از مهارت‌ها، توانایی‌‌ها، شایستگی‌‌ها، و عملکرد ارزیابی‌شونده ارائه می‌دهد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی شهر قم با استفاده از روش بازخورد ۳۶۰درجه است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که از روش پیمایشی-تحلیلی برای ارزیابی عملکرد مسئولان کتابخانه‌ها در هشت شاخص (مهارتهای مدیریتی، تصمیم‌گیری، نوآوری و تغییر، ارتباط و تعامل، رهبری، مهارتهای تخصصی، مهارتهای رفتاری و کار تیمی) از روش بازخورد ۳۶۰درجه استفاده کرده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مسئولان کتابخانه (۱۲ نفر)، کتابداران (۴۲ نفر) و مسئولان مافوق (۲ نفر) در کتابخانههای عمومی شهر قم است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامۀ براون (با اندکی اصلاحات) در طیف پنج‌درجه‌‌ای لیکرت (از هرگز تا همیشه) با ۶۴ گویه است که روایی صوری آن توسط اساتید متخصص تأیید شد و میزان پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ ۹۷/۰ به دست آمد. ارزیابی عملکرد مدیران توسط سه گروه خودارزیابی مدیران، کتابداران و مسئولان مافوق مدیران کتابخانه در ادارۀ کل کتابخانههای عمومی استان قم صورت گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمونهای ناپارامتریک نرم‌افزار آماری SPSSV,۲۶ استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که تمام شاخصهای عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی شهر قم در وضعیتی مطلوبی قرار دارد و بین خودارزیابی مسئولان کتابخانه و کتابداران و مسئولان مافوق- جز شاخص «رهبری»- تفاوتی معنادار وجود ندارد. شاخصهای «مهارتهای مدیریتی»، «تعامل و ارتباط»، و «کار تیمی» در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند. شاخص «تصمیم‌گیری» نیز با توجه به میانگین رتبۀ آن دارای کمترین اهمیت از دید پاسخ‌دهندگان است و میان شاخصهای عملکرد مسئولان کتابخانه هم‌بستگی بالا و معناداری وجود دارد. همچنین، میان نظرات پاسخ‌گویان بر مبنای متغیرهای جمعیتشناختی سن، جنسیت، میزان تحصیلات، رشتۀ تحصیلی و سابقۀ کار تفاوتی معنادار وجود ندارد.
اصالت/ارزش: تاکنون، پژوهشی دربارۀ ارزیابی عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی با این روش صورت نگرفته است. روش بازخورد ۳۶۰درجه میتواند الگویی مناسب برای تصمیم‌گیری دربارۀ عملکرد مسئولان کتابخانههای عمومی به‌صورت گروهی و انتخاب آنها باشد. لزوم توجه و تفویض اختیار در شاخص‌هایی نظیر «تشویق و نوآوری»، «رهبری» و «تصمیم‌گیری» با توجه به یافته‌های پژوهش در ارزیابی عملکرد مسئولان از موارد موردتأکید است. همچنین، تدوین و ابلاغ شاخصهای ارزیابی عملکرد به کتابداران و مدیران کتابخانههای عمومی بهمنظور دستیابی به شناخت بهتر از این شاخص‌‌ها و بهبود کیفیت عملکرد آنها میتواند مفید واقع شود.
