دوره 28، شماره 4 - ( 10-1401 )                   دوره 28 شماره 4 صفحات 480-466 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


دانشگاه تهران ، Mnakhoda@ut.ac.ir
چکیده:   (770 مشاهده)
هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی ارائۀ خدمات مبتنی بر اطلاعات سلامت در کتابخانه‌های‌ عمومی شهر تهران است.
روش: پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و با رویکرد کیفی انجام شده است. در رویکرد کیفی، با استفاده از روش تحلیل محتوای مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته، سه گروه متخصصان اطلاعات سلامت، کتابداران شاغل در کتابخانه‌‌‌های عمومی و پژوهشگران حوزۀ اطلاعات سلامت، مؤلفه‌های الگوی خدمات مبتنی بر اطلاعات سلامت در کتابخانه‌های عمومی به دست آمد.
یافته‌ها: الگوی پیشنهادی ارائه خدمات مبتنی بر اطلاعات سلامت در کتابخانه‌های عمومی دارای پنج مقوله است که عبارت از: «شناسایی نیاز کاربر»، «برنامه‌‌‌ریزی»، «ارزیابی»،« موانع»، و «عوامل پیش‌‌برنده». نتایج نشان داد انتظارات کتابداران از نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در زمینۀ خدمات مبتنی بر ارائه اطلاعات سلامت عبارت‌اند از: همکاری نهاد کتابخانه‌‌های عمومی با سازمان‏های حوزه‌های بهداشت، رویکرد نیازسنجی و برنامه‌‌ریزی در زمینۀ اطلاعات سلامت، استفاده از روش‌های اطلاع‌‌رسانی گسترده، ارزیابی، سازمان‌دهی منابع اطلاعات سلامت، موانع زیرساختی، موانع مربوط به کتابداران و موانع مربوط به منابع کتابخانه‌ای.
اصالت/ارزش: این مطالعه به خدمات اطلاعات سلامت در کتابخانه‌های عمومی ایران به‌عنوان یکی از نهادهای مشارکت‌کننده در ارتقای سواد سلامت شهروندان می‌پردازد و علاوه بر شناسایی گرایش، نیاز و علاقۀ کاربران کتابخانه‌های عمومی، مجراها، برنامه‌ها و نوع منابعی را نیز که موردعلاقۀ آن‏ها است شناسایی می‌کند. نتایج این پژوهش برای کتابخانه‌های عمومی برای سیاست‌گذاری در زمینۀ ارائۀ خدمات اطلاعات سلامت مفید است.
متن کامل [PDF 738 kb]   (259 دریافت)    
نوع مطالعه: كيفي | موضوع مقاله: خدمات كتابخانه‌ها
دریافت: 1401/5/11 | پذیرش: 1401/8/30 | انتشار: 1401/10/10

فهرست منابع
1. اخوتی، مریم؛ شریف‌‌پور، الهام؛ حمزه‌‌زاده، مهران؛ شهسواری، معصومه؛ و سلطان‌‌شاهی، مهدیه (1395). بررسی رفتار جست‌وجوی اطلاعات سلامت شهر کرمان و نقش کتابخانه‌‌های عمومی در این زمینه. مجلۀ انفورماتیک سلامت و زیست‌پزشکی، 3(1)، 48-56.
2. امین‌پور، فرزانه (1384). آیا می‌توان آرمان «اطلاعات سلامت برای همگان تا سال 2015» را محقق ساخت. مدیریت اطلاعات سلامت، 2(1).
3. بازرگان، عباس (1394). مقدمه‌ای بر روش‌های پژوهش کیفی و آمیخته؛ رویکردهای متداول در علوم رفتاری. تهران: دیدار.
4. جولاهی، لاله؛ باب‌الحوائجی، فهیمه؛ و حریری، نجلا (1395). افزایش سلامت جامعه با راه‌اندازی بخش خدمات اطلاع‌رسانی پزشکی و سلامت در کتابخانه‌های عمومی: رویکرد کیفی. مجلۀ طب توانبخشی، 5(2)، 9-19.
5. خسروی، عبدالرسول؛ احمدزاده، خدیجه؛ و احمدزاده، زیبا (1393). توسعۀ سواد سلامت. بوشهر: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی بوشهر.
6. خسروی، عبدالرسول؛ محمودی، نسرین؛ بصیریان‌‌جهرمی، رضا؛ و اجیوندی، عبدالله (1396). رویکردی نو به کتابخانه‌های عمومی در ارائۀ خدمات اطلاعات سلامت: بررسی موردی کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر. پژوهش‌‌‌نامۀ کتابداری و اطلاع‌‌رسانی، 7(2)، 40-23.
7. ریاحی‌نیا، نصرت؛ عظیمی، علی؛ و حاصلی، داود (1401). خدمات، فرصت‌ها، ظرفیت‌ها و چالش‌های کتابخانه‌های عمومی در ارائه اطلاعات سلامت: مرور نظام‌مند. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 28(3)، 274-290.
8. زارع‌‌گاوگانی، وحیده؛ قیصری، الهام؛ و اصغری‌‌‌جعفر‌آبادی، محمد (1393). رفتار اطلاع‌‌جویی اعضای کتابخانۀ عمومی شهر قزوین دربارۀ سلامت. تحقیقات اطلاع‌‌رسانی و کتابخانه‌‌های عمومی، 20(1)، 93-112.
9. صیامیان، حسن؛ حسن‌زاده، محمد؛ نوشین‌فرد، فاطمه؛ و حریری، نجلا (1391). نیازهای اطلاعاتی کاربران با آسیب بینایی و نقش کتابخانه‌ها در تأمین آن‌ها: مرور نظام‌مند. مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 25(2)، 150-165.
10. عبداللهی، نوراله (1382). خدمات و اهمیت کتابخانه‌های عمومی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 13(3و4)، 15-21.
11. عبداله‌زاده، پروین؛ و زارع گاوگانی، وحیده (1393). مروری بر نقش کتابخانه‌های دیجیتال در ارتقای سواد سلامت. تصویر سلامت، 5(2)، 36-32.
12. کریمی، صدیقه؛ و نصر، احمد‌رضا (1392). روش‌های تجزیه‌وتحلیل داده‌های مصاحبه. عیار پژوهش در علوم انسانی، 4(1). 71-94.
13. مسلمی، معصومه؛ و فرج‌‌پور، محمد (1395). بررسی وضعیت اطلاع‌جویی و اطلاع‌‌رسانی کتابداران کتابخانه‌های عمومی دربارۀ اطلاعات سلامت مطالعۀ موردی: استان آذربایجان غربی. فصلنامۀ علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 3(1)، 36-58.
14. موسوی‌چلک، افشین؛ و ریاحی، عارف (1396). سواد سلامت و منابع کسب آن در میان کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران. مجلۀ بیماری‌های التهابی، 21(6)، 73-64.

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.