دوره 30، شماره 1 - ( 1-1403 )
دوره 30 شماره 1 صفحات 114-100 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Naghizadeh Dehkharghani M, Khalili L, Yarigholi B. Analyzing the Effective Factors of and Barriers to Benefactors’ Participation in the Construction and Equipment of Public Libraries: A Qualitative Study. Research on Information Science and Public Libraries 2024; 30 (1) :100-114
URL: http://publij.ir/article-1-2449-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2449-fa.html
نقی‌زاده دهخوارقانی مهسا، خلیلی لیلا، یاری‌قلی بهبود. واکاوی عوامل و موانع مؤثر بر مشارکت خیّرین در ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی: یک مطالعه کیفی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1403; 30 (1) :100-114
دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران (نویسنده مسئول) ، l.khalili@azaruniv.ac.ir
چکیده: (487 مشاهده)
هدف: هدف پژوهش حاضر واکاوی عوامل و موانع مؤثر بر مشارکت خیّرین در ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی استان آذربایجان‌شرقی است.
روش: پژوهش کاربردی حاضر با رویکرد کیفی و به روش تحلیل محتوای کیفی از نوع عرفی انجام شد. مشارکت‌کنندگان پژوهش شامل تمامی خیّرین مشارکت‌کننده در ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی استان آذربایجان‌شرقی بود که دو شرط، مشارکت در عرض سال‌های 1389 تا 1400 و مشارکت با ارزش بالای صد میلیون ریال را داشتند. نمونه‌‌ها به صورت هدفمند برای مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انتخاب شدند. مصاحبه تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت و در مجموع، با یازده نفر از خیّرین مصاحبه انجام شد. به منظور اعتبارسنجی یافته‌های به‌‌دست‌‌آمده از معیارهای اعتبارپذیری، انتقال‌پذیری، اعتمادپذیری و تأییدپذیری استفاده شد.
یافته‌ها: با تجزیه و تحلیل مصاحبه‌ها، هفت مقوله کلی (عملکرد نهاد کتابخانه‌ها در انگیزش خیّرین، عملکرد مسئولان کتابخانه در انگیزش خیّرین، عملکرد حاکمیت و قوانین در انگیزش خیّرین، تأثیر زمینه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بر انگیزش خیّرین، باورهای شخصی خیّرین، کاستی‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی در انگیزش خیّرین و کاستی‌های حاکمیت و قوانین در انگیزش خیّرین) و دو مؤلفه اصلیِ (عوامل انگیزشی در جذب خیّرین و موانع جذب خیّرین) شناسایی شد. با توجه به تأکید خیّرین مشارکت‌کننده می‌توان نتیجه گرفت که از بین عوامل مؤثر بر مشارکت خیّرین استان آذربایجان شرقی در ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی، دو عامل تأثیر زمینه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین باورهای شخصی، مهم‌ترین عوامل انگیزشی بودند. همچنین از نظر خیّرین مشارکت‌کننده، مهم‌ترین مانع مشارکت نکردن خیّرین در ساخت و تجهیز کتابخانه، نبود روشنگری کافی برای ضرورت نیاز به کتابخانه بود که حاکی از ضعف در فرهنگ‌‌سازی است.
اصالت/ ارزش: به منظور گسترش مشارکت خیّرین کتابخانه‌ساز، ضروری است که عوامل انگیزشی مؤثر در مشارکت خیّرین کتابخانه‌ساز و موانع موجود در این مسیر مورد توجه ویژه نهاد کتابخانه‌های عمومی (به عنوان متولی گسترش کتابخانه‌های عمومی) قرار گیرد. مطالعه حاضر با رویکرد کیفی عوامل و موانع مؤثر بر مشارکت خیّرین در ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی را از دیدگاه خیّرین استان آذربایجان شرقی شناسایی کرد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند اطلاعات و افق دقیق‌تری را پیش روی مدیران و کارشناسان نهاد کتابخانه‌های عمومی جهت برنامه‌ریزی دقیق‌تر در رفع موانع و کاستی‌های این حوزه قرار دهد و همچنین مبنایی برای انجام پژوهش‌های آتی در این حوزه و بسط مبانی نظری آن است.
روش: پژوهش کاربردی حاضر با رویکرد کیفی و به روش تحلیل محتوای کیفی از نوع عرفی انجام شد. مشارکت‌کنندگان پژوهش شامل تمامی خیّرین مشارکت‌کننده در ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی استان آذربایجان‌شرقی بود که دو شرط، مشارکت در عرض سال‌های 1389 تا 1400 و مشارکت با ارزش بالای صد میلیون ریال را داشتند. نمونه‌‌ها به صورت هدفمند برای مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انتخاب شدند. مصاحبه تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت و در مجموع، با یازده نفر از خیّرین مصاحبه انجام شد. به منظور اعتبارسنجی یافته‌های به‌‌دست‌‌آمده از معیارهای اعتبارپذیری، انتقال‌پذیری، اعتمادپذیری و تأییدپذیری استفاده شد.
یافته‌ها: با تجزیه و تحلیل مصاحبه‌ها، هفت مقوله کلی (عملکرد نهاد کتابخانه‌ها در انگیزش خیّرین، عملکرد مسئولان کتابخانه در انگیزش خیّرین، عملکرد حاکمیت و قوانین در انگیزش خیّرین، تأثیر زمینه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بر انگیزش خیّرین، باورهای شخصی خیّرین، کاستی‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی در انگیزش خیّرین و کاستی‌های حاکمیت و قوانین در انگیزش خیّرین) و دو مؤلفه اصلیِ (عوامل انگیزشی در جذب خیّرین و موانع جذب خیّرین) شناسایی شد. با توجه به تأکید خیّرین مشارکت‌کننده می‌توان نتیجه گرفت که از بین عوامل مؤثر بر مشارکت خیّرین استان آذربایجان شرقی در ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی، دو عامل تأثیر زمینه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین باورهای شخصی، مهم‌ترین عوامل انگیزشی بودند. همچنین از نظر خیّرین مشارکت‌کننده، مهم‌ترین مانع مشارکت نکردن خیّرین در ساخت و تجهیز کتابخانه، نبود روشنگری کافی برای ضرورت نیاز به کتابخانه بود که حاکی از ضعف در فرهنگ‌‌سازی است.
اصالت/ ارزش: به منظور گسترش مشارکت خیّرین کتابخانه‌ساز، ضروری است که عوامل انگیزشی مؤثر در مشارکت خیّرین کتابخانه‌ساز و موانع موجود در این مسیر مورد توجه ویژه نهاد کتابخانه‌های عمومی (به عنوان متولی گسترش کتابخانه‌های عمومی) قرار گیرد. مطالعه حاضر با رویکرد کیفی عوامل و موانع مؤثر بر مشارکت خیّرین در ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی را از دیدگاه خیّرین استان آذربایجان شرقی شناسایی کرد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند اطلاعات و افق دقیق‌تری را پیش روی مدیران و کارشناسان نهاد کتابخانه‌های عمومی جهت برنامه‌ریزی دقیق‌تر در رفع موانع و کاستی‌های این حوزه قرار دهد و همچنین مبنایی برای انجام پژوهش‌های آتی در این حوزه و بسط مبانی نظری آن است.
نوع مطالعه: كيفي |
موضوع مقاله:
مطالعات كيفي
دریافت: 1402/3/24 | پذیرش: 1402/6/25 | انتشار: 1403/1/10
دریافت: 1402/3/24 | پذیرش: 1402/6/25 | انتشار: 1403/1/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
