دوره 26، شماره 2 - ( 6-1399 )
دوره 26 شماره 2 صفحات 367-341 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Jahangir G, Kiani M R, Talebzadeh M. The Role of Computer Anxiety in Acceptance of Iranian Public Library Management System Based on the Unified Theory of Acceptance and Use of Technology. Research on Information Science and Public Libraries 2020; 26 (2) :341-367
URL: http://publij.ir/article-1-2123-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2123-fa.html
جهانگیر غلامحسین، کیانی محمدرضا، طالب‌زاده مهسا. نقش اضطراب رایانه‌ای در پذیرش سامانه اطلاعاتی مدیریت کتابخانههای عمومی مبتنی بر نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1399; 26 (2) :341-367
دانشگاه بیرجند ، hjahangeer48@gmail.com
چکیده: (3385 مشاهده)
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر سنجش میزان پذیرش و نقش اضطراب رایانه‌ای کاربران کتابخانههای عمومی در میزان استفاده از سامانۀ مدیریت کتابخانههای عمومی (سامان) در چهارچوب نظریۀ یکپارچۀ پذیرش و استفاده از فناوری (UTAUT) بود.
روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف، کاربردی و از نظرِ نحوۀ گردآوری داده‌ها توصیفی– هم‌بستگی است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر شامل مراجعه‌کنندگان کتابخانههای عمومی نهادی استان کرمان مشتمل بر 130 کتابخانه که مجموعاَ شامل 35906 مراجعه‌کننده بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر برآورد شد که به روش چندمرحله‌ای صورت گرفت. برای اجرای پژوهش از دو پرسش‌نامۀ پذیرش فناوری اطلاعات (گودرزوند چگینی و اسماعیلی، 1394) و مقیاس اضطراب رایانه‌ای (هنسن، گلاس و نایت) استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که بین متغیرهای مدل یکپارچۀ پذیرش و استفاده از فناوری، و قصد رفتاریِ استفاده از نرم‌افزار کتابخانه‌ای سامان رابطۀ معنادار وجود داشت. سطح پذیرش نرم‌افزار کتابخانه‌ای سامان برحسب جنسیت کاربران کتابخانههای عمومی استان کرمان تفاوت معنی‌دار نداشت اما برحسب سن کاربران تفاوت معنادار داشت. اضطراب رایانه‌ای تعدیل‌کنندۀ رابطۀ انتظار عملکرد، انتظار تلاش و تأثیر اجتماعی با قصد رفتاری استفادۀ کاربران از نرم‌افزار کتابخانه‌ای سامان بود. همچنین، اضطراب رایانه‌ای تعدیل‌کنندۀ رابطه شرایط تسهیل‌گر با استفادۀ کاربران از نرم‌افزار کتابخانه‌ای سامان بود.
اصالت/ارزش: از آنجا که تاکنون پژوهشی به بررسی نقش اضطراب رایانه‌ای در پذیرش سامانۀ مدیریت کتابخانههای عمومی در چهارچوب نظریۀ یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری نپرداخته است، نتایج پژوهش حاضر با تأکید بر اهمیت نقش اضطراب رایانه‌ای در پذیرش و استفاده به‌منظور ارتقای این سامانه می‌تواند مفید واقع شود.
روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف، کاربردی و از نظرِ نحوۀ گردآوری داده‌ها توصیفی– هم‌بستگی است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر شامل مراجعه‌کنندگان کتابخانههای عمومی نهادی استان کرمان مشتمل بر 130 کتابخانه که مجموعاَ شامل 35906 مراجعه‌کننده بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر برآورد شد که به روش چندمرحله‌ای صورت گرفت. برای اجرای پژوهش از دو پرسش‌نامۀ پذیرش فناوری اطلاعات (گودرزوند چگینی و اسماعیلی، 1394) و مقیاس اضطراب رایانه‌ای (هنسن، گلاس و نایت) استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که بین متغیرهای مدل یکپارچۀ پذیرش و استفاده از فناوری، و قصد رفتاریِ استفاده از نرم‌افزار کتابخانه‌ای سامان رابطۀ معنادار وجود داشت. سطح پذیرش نرم‌افزار کتابخانه‌ای سامان برحسب جنسیت کاربران کتابخانههای عمومی استان کرمان تفاوت معنی‌دار نداشت اما برحسب سن کاربران تفاوت معنادار داشت. اضطراب رایانه‌ای تعدیل‌کنندۀ رابطۀ انتظار عملکرد، انتظار تلاش و تأثیر اجتماعی با قصد رفتاری استفادۀ کاربران از نرم‌افزار کتابخانه‌ای سامان بود. همچنین، اضطراب رایانه‌ای تعدیل‌کنندۀ رابطه شرایط تسهیل‌گر با استفادۀ کاربران از نرم‌افزار کتابخانه‌ای سامان بود.
اصالت/ارزش: از آنجا که تاکنون پژوهشی به بررسی نقش اضطراب رایانه‌ای در پذیرش سامانۀ مدیریت کتابخانههای عمومی در چهارچوب نظریۀ یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری نپرداخته است، نتایج پژوهش حاضر با تأکید بر اهمیت نقش اضطراب رایانه‌ای در پذیرش و استفاده به‌منظور ارتقای این سامانه می‌تواند مفید واقع شود.
واژه‌های کلیدی: اضطراب رایانه‌ای، پذیرش فناوری، سامانه مدیریت کتابخانههای عمومی(سامان)، کتابخانههای عمومی، نظریه یکپارچه پذیرش فناوری.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
مطالعات روان‌شناسي
دریافت: 1398/3/9 | پذیرش: 1399/7/1 | انتشار: 1398/9/24
دریافت: 1398/3/9 | پذیرش: 1399/7/1 | انتشار: 1398/9/24
فهرست منابع
1. اژه‌ای، جواد؛ امانی ساری بگلو، جواد؛ خضری آذر، هیمن؛ و غلامی، محمدتقی (1390). نقش واسطۀ باورهای شناختی در ارتباط بین عوامل فردی و سازمانی با پذیرش فناوری اطلاعات. مجلۀ علوم رفتاری، 6(1)، 9-1.
2. اسفندیارپور، اقدس (1389). عوامل مؤثر بر پذیرش سیاستهای امنیت اطلاعات توسط کاربران در سازمان (پایاننامۀ کارشناسیارشد). دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
3. اسماعیلی، مهرداد؛ طلوعی اشلقی، عباس؛ پورابراهیمی، علیرضا؛ و اسعمیلی، رقیه (1392). بررسی میزان پذیرش و امکان پیادهسازی فناوری اطلاعات در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بر اساس مدل دیویس. پژوهنده، 18(1)، 45-40.
4. امیری‌نسب، منیر و مهرآذین، رضا (1392). مقایسۀ مدیران نوآور و سازشگر در پذیرش، استفاده و پیادهسازی سیستم برنامه‌ریزی منابع سازمان (ERPS). حسابداری مدیریت، 6(4)، 15-26.
5. بشیریان، سعید؛ حیدرنیا، علیرضا؛ اله‌وردی‌پور، حمید و حاجی‌زاده، ابراهیم (1391). کاربرد تئوری رفتار برنامهریزیشده در پیشبینی فاکتورهای مؤثر بر سوء‌مصرف مواد در نوجوانان. مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی فسا، 2(3)، 162-156.
6. جهانگیر، غلامحسین؛ دیانی، محمدحسین و نوکاریزی، محسن (1394). توسعۀ مدل پذیرش فناوری اطلاعات دیویس (TAM) از طریق سنجش تأثیر باورهای خودکارآمد و ناکارآمد اعضای هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بر پذیرش سامانۀ اطلاعات پژوهشی (پژوهان)، مبتنی بر رویکرد شناختی-اجتماعی. پژوهشنامۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، 5(2)، 339-319.
7. حسینی دوزین، فاطمه (1395). رفتار امنیتی اطلاعات کاربران گوشی‌های هوشمند بر اساس نظریۀ تجزیه‌یافتۀ رفتار برنامهریزیشده (پایاننامۀ کارشناسیارشد). دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
8. خراسانی، اباصلت؛ عبدالملکی، جمال؛ و زاهدی، حسین (1390). عوامل مؤثر بر پذیرش یادگیری الکترونیکی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران بر مبنای مدل پذیرش فناوری. مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 11(6)، 673-664.
9. خلفه نیلساز، مهناز؛ توسلی، الهه؛ رمضانخانی، علی؛ دهداری، طاهره؛ سوری، حمید؛ اکبرپور، سمانه؛ اشرفی حافظ؛ اصغر؛ و جلیلیان، محسن (1392). بررسی رابطۀ بین سازه‌های نظریۀ رفتار برنامهریزیشده با رفتارهای ایمن عبور از خیابان در دانش‌آموزان چهارم ابتدایی شهر تهران. مجلۀ علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 21(3)، 162-156.
10. رضایی، مسعود (1388). نظریۀ رایج دربارۀ پذیرش فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات. پژوهش ارتباطی، 16(4)، 93-63.
11. زمانپور، عنایت‌الله؛ خانی، محمدحسین؛ و مرادیانی دیزه‌رود، سیده خدیجه (1392). تأثیر اضطراب کامپیوتر بر نگرش به یادگیری الکترونیکی: نقش واسطه‌ای نگرش و خودکارآمدی کامپیوتر و اینترنت. فصلنامۀ روان‌شناسی تربیتی، 9(28)، 98-78.
12. زندی، طالب؛ و نوروزی، داریوش (1392). بررسی رابطۀ بین سبک‌های یادگیری (حسی-شهودی، دیداری-کلامی) با اضطراب رایانۀ دانشجویان کارشناسی دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی. فصلنامۀ علمی پژوهشنامۀ تربیتی، 8(33)، 22-1.
13. شیخ‌شعاعی، فاطمه؛ و علومی، طاهره (1386). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط کتابداران کتابخانههای دانشکده‌های فنی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 10(3)، 34-9.
14. عبدالوند، محمدعلی؛ و عبدالعظیمی، حمید (1391). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش بانکداری اینترنتی از تلفیق دو مدل پذیرش تکنولوژی و تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده با ریسک و سود ادراک شده توسط مصرف‌کننده. مجلۀ مدیریت بازاریابی، 15(2)، 14-1.
15. عسگری، پرویز؛ و مرعشیان، فاطمه (1392). رابطۀ بین ویژگی‌های شخصیتی و اضطراب کامپیوتر با اعتیاد به اینترنت در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. یافته‌های نو در روان‌شناسی، 2(8)، 35-23.
16. فرزین یزدی، محبوبه؛ برادر، رؤیا؛ و غائبی، امیر (1392). بررسی قابلیت کاربرد مدل پذیرش فناوری برای پذیرش فناوری آر.اف.آی.دی. در کتابخانههای دانشگاهی (موردکاوی: شهر یزد). تحقیقات کاربردی کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 2(47)، 189-171.
17. فهیمی‌فر، سپیده؛ و غائبی، امیر (1387). کتاب‌های الکترونیکی از دیدگاه متخصصان اطلاع‌رسانی شاغل در کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های شهر تهران. پژوهشنامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، 24(1)، 115-79.
18. قلاوندی، حسن (1394). عوامل موثر بر استفاده از رایانه‌ها در بین آموزگاران: آزمون نظریۀ یکپارچۀ پذیرش و استفاده از فناوری. اندیشه‌های نوین تربیتی، 11(3)، 27-9.
19. گودرزوند چگینی، مهرداد؛ و اسماعیلی، سمانه (1394). مطالعۀ فرهنگ سازمانی مرتبط با پذیرش مدل یکپارچۀ پذیرش و استفاده از فناوری اطلاعات در بیمارستان‌های شهر رشت. پیاورد سلامت، 9(1)، 42-29.
20. لگزیان، محمد؛ حدادیان، علیرضا؛ کفاشان، مجتبی؛ و آسمان‌دره، یاسر (1392). بررسی ادراک دانشجویان از خدمات الکترونیکی کتابخانههای دانشگاهی: پژوهشی بر مبنای نظریۀ رفتار برنامهریزیشده آجزن. پژوهشنامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، 29(2)، 350-333.
21. محمدی، داود؛ منوری‌فرد، فیض‌الله؛ و صالحی، لاله (1390، بهمن). عوامل مؤثر بر پذیرش کتاب‌های الکترونیکی در بین دانشجویان استفاده از مدل پذیرش فناوری. مقالۀ ارائه‌شده در ششمین کنفرانس ملی و سومین کنفرانس بین‌المللی یادگیری و آموزش الکترونیک، مرکز آموزش‌های الکترونیک دانشگاه تهران، تهران.
22. نارمنجی، سیدمهدی (1396). ارزیابی کاربردپذیری سامانۀ مدیریت کتابخانههای عمومی کشور (سامان) بر اساس اصول ده‌گانۀ نیلسون. تحقیقات اطلاع‌رسانی کتابخانههای عمومی، ۲۳(2)، 199-217.
23. نفری، ندا؛ عالیخانی، علی؛ و غم‌خوار، افسانه (1390). طراحی مدل پذیرش فناوری اطلاعات در شرکت ملی گاز ایران بر اساس مدل پذیرش فناوری دیویس. مطالعات کمی در مدیریت، 2(4)، 130-110.
24. Achim, N., & Al Kassim, A. (2015). Computer usage: the impact of computer anxiety and computer self-efficacy. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 172, 701-708.
25. Aharony, N. (2009). Web 2.0 use by librarians. Library & Information Science Research, 31, 29-37.
26. Aharony, N. (2012). LIS Students' perceptions of m-learning. Journal of Librarianship and Information Science, 202-216.
27. Al-Gahtani, S. S., Hubona, G. S., & Wang, J. (2007). Information technology (IT) in Saudi Arabia: Culture and the acceptance and use of IT. Information & management, 44(8), 681-691.
28. Alomary, A., & Woollard, J. (2015) How is technology accepted by users? A review of technology acceptance models and theories. Proceedings of The IRES 17th International Conference, London, United Kingdom.
29. Camilleri, M. A., & Camilleri, A. (2017, April). The technology acceptance of mobile applications in education. In 13th International Conference on Mobile Learning (Budapest, April 10th). Proceedings, pp., International Association for Development of the Information Society.
30. Celik, H. & Phau, I. (2016). Customer online shopping anxiety within the Unified Theory of Acceptance and Use Technology (UTAUT) framework. Asia Pacific journal of Marketing and logistics, 28(2), 278-307.
31. Chang, M. K., & Cheung, W. (2001). Determinants of the intention to use Internet/WWW at work: a confirmatory study. Information & Management, 39(1), 1-14.
32. Chua, S. L., Chen, D. T., & Wong, A. F. (1999). Computer anxiety and its correlates: a meta-analysis. Computers in human behavior, 15(5), 609-623.
33. Davis, F. D., Bagozzi, R. P., & Warshaw, P. R. (1989). User acceptance of computer technology: a comparison of two theoretical models. Management science, 35(8), 982-1003.
34. Dillon, A. and; Morris, M.G. (1996). User Acceptance of Information Technology: Theories and Models. Annual Review of Information Science and Technology, 31, 3-32.
35. Ernst, C. P., Wedel, K., & Rothlauf, F. (2014, January). Students acceptance of e-learning technologies: combining the technology acceptance model with the didactic circle. Paper presented at the Twentieth Americas Conference on Information Systems, Savannah, 2014.
36. Heinssen Jr, R. K., Glass, C. R., & Knight, L. A. (1987). Assessing computer anxiety: Development and validation of the computer anxiety rating scale. Computers in Human Behavior, 3(1), 49-59.
37. Jones, C. M., McCarthy, R. V., Halawi, L., & Mujtaba, B. (2010). Utilizing the technology acceptance model to assess the employee adoption of information systems security measures. Issues in Information Systems, 11(1), 9.
38. Maurer, M. M. (1994). Computer anxiety correlates and what they tell us: A literature review. Computers in Human Behavior, 10(3), 369-376.
39. Mohammadi, D., Monavarifard, F., & Salehi, L. (2012, February). Factors affecting the acceptance of electronic books among the students using the technology acceptance model (TAM). Paper presented at
40. Schlag, M., & Imhof, M. (2017). Does Perceived Ease of Use Mitigate Computer Anxiety and Stimulate Self-Regulated Learning for Pre-Service Teacher Students?. International Journal of Higher Education, 6(3), 154-168.
41. Simsek, A. (2011). The relationship between computer anxiety and computer self-efficacy. Online Submission, 2(3), 177-187.
42. Thong, J. Y., Hong, W., & Tam, K. Y. (2002). Understanding user acceptance of digital libraries: what are the roles of interface characteristics, organizational context, and individual differences?. International journal of human-computer studies, 57(3), 215-242.
43. Venkatesh, V., & Bala, H. (2008). Technology acceptance model 3 and a research agenda on interventions. Decision sciences, 39(2), 273-315.
44. Venkatesh, V., & Davis, F. D. (2000). A theoretical extension of the technology acceptance model: Four longitudinal field studies. Management science, 46(2), 186-204.
45. Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., & Davis, F. D. (2003). User acceptance of information technology: Toward a unified view. MIS quarterly, 27(3), 425-478.
46. Yu, P., Li, H., & Gagnon, M. P. (2009). Health IT acceptance factors in long-term care facilities: a cross-sectional survey. International journal of medical informatics, 78(4), 219-229.
47. Zhou, T., Lu, Y., & Wang, B. (2010). Integrating TTF and UTAUT to explain mobile banking user adoption. Computers in Human Behavior, 26(4), 760-767.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
