دوره 27، شماره 2 - ( 6-1400 )
دوره 27 شماره 2 صفحات 325-293 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
soheili F, solgi Z, mimanatabadi Z. The Role of Additional Book Reading Programs on Students’ Metacognitive Awareness of Reading Strategies. Research on Information Science and Public Libraries 2021; 27 (2) :293-325
URL: http://publij.ir/article-1-2083-fa.html
URL: http://publij.ir/article-1-2083-fa.html
سهیلی فرامرز، سلگی زهرا، میمنت‌آبادی زیبا. نقش برنامه‌های جانبی کتابخوان بر آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه دانش‌آموزان. تحقیقات اطلاع‌رسانی و كتابخانه‌های عمومی. 1400; 27 (2) :293-325
دانشگاه پیام نور ، fsohieli@gmail.com
چکیده: (7894 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش برنامه‌های جانبی کتابخوان (نشست کتابخوان، نشست مدرسه‌ای و جمع‌خوانی) بر آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه (مطالعۀ کلی، مطالعۀ حمایتی و حل مسئله) دانش‌آموزان مقطع متوسطۀ شهر صحنه انجام شد.
روش: پژوهش حاضر مطالعه‌ای شبه‌آزمایشی با استفاده از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه (پایۀ اول تا چهارم) در شهرستان صحنه در سال تحصیلی 1396-1397 بودند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامۀ استاندارد آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعۀ مختاری و ریچارد (2002) بود.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که در گروه نشست کتابخوان، میانگین نمرۀ آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه‌های آن بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزایشی معنادار دارد (05/0P<). در گروه نشست مدرسه‌ای، میانگین نمرۀ آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه‌های آن در پیش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوتی معنادار ندارد (05/0P>). در گروه جمع‌خوانی نیز میانگین نمرۀ آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه‌های آن بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزایشی معنادار یافته است. (05/0P<). همچنین، یافته‌ها نشان دادند که هر دو روش گروه نشست کتابخوان و گروه جمع‌خوانی بر مؤلفه‌های مطالعۀ کلی، مطالعۀ حمایتی و حل مسئله تأثیر مثبت معناداری دارند.
اصالت/ارزش: برنامه‌های جانبی نشست کتابخوان و جمع‌خوانی می‌توانند آگاهی فراشناختی دانش‌آموزان از راهبردهای مطالعه را اثربخش‌تر و کارآمدتر سازند. با توجه به اینکه برنامه‌های جانبی کتابخوان در مراکز آموزشی (در همۀ سطوح) قابل اجرا و آموزش هستند، نهادهای آموزشی و فرهنگی کشور باید برنامهریزی دقیق و منسجمی در این زمینه داشته باشند.
روش: پژوهش حاضر مطالعه‌ای شبه‌آزمایشی با استفاده از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه (پایۀ اول تا چهارم) در شهرستان صحنه در سال تحصیلی 1396-1397 بودند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامۀ استاندارد آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعۀ مختاری و ریچارد (2002) بود.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که در گروه نشست کتابخوان، میانگین نمرۀ آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه‌های آن بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزایشی معنادار دارد (05/0P<). در گروه نشست مدرسه‌ای، میانگین نمرۀ آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه‌های آن در پیش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوتی معنادار ندارد (05/0P>). در گروه جمع‌خوانی نیز میانگین نمرۀ آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه در کل و مؤلفه‌های آن بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزایشی معنادار یافته است. (05/0P<). همچنین، یافته‌ها نشان دادند که هر دو روش گروه نشست کتابخوان و گروه جمع‌خوانی بر مؤلفه‌های مطالعۀ کلی، مطالعۀ حمایتی و حل مسئله تأثیر مثبت معناداری دارند.
اصالت/ارزش: برنامه‌های جانبی نشست کتابخوان و جمع‌خوانی می‌توانند آگاهی فراشناختی دانش‌آموزان از راهبردهای مطالعه را اثربخش‌تر و کارآمدتر سازند. با توجه به اینکه برنامه‌های جانبی کتابخوان در مراکز آموزشی (در همۀ سطوح) قابل اجرا و آموزش هستند، نهادهای آموزشی و فرهنگی کشور باید برنامهریزی دقیق و منسجمی در این زمینه داشته باشند.
واژه‌های کلیدی: برنامه‌های جانبی کتابخانه، نشست کتابخوان، نشست مدرسه‌ای، جمع‌خوانی، آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه، کتابخانههای عمومی
نوع مطالعه: كمّي |
دریافت: 1399/11/27 | پذیرش: 1400/2/18 | انتشار: 1400/6/16
دریافت: 1399/11/27 | پذیرش: 1400/2/18 | انتشار: 1400/6/16
فهرست منابع
1. بابائی امیری، ناهید؛ کجباف، محمدباقر؛ مظاهری، محمدمهدی؛ منشئی، غلامرضا؛ و طالبی، هوشنگ (1394). رابطه راهبردهای شناختی-فراشناختی و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی با عملکرد تحصیلی دانشجویان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 16(2)، 24-33.
2. پاک‌نهاد، سمیه (1396). مجموعه پژوهشهای طرح ملی کتابخوان. تهران: نهاد کتابخانههای عمومی کشور.
3. پورطاهریان، زبیده؛ خسروی، معصومه؛ و محمدیفر، محمدعلی (1393). نقش راهبردهای فراشناختی خواندن و عادتهای مطالعه در انگیزش پیشرفت دانش‌آموزان دختر. روانشناسی مدرسه، 3(1)، 22-36.
4. جزایری، علیرضا؛ و اسماعیلی، معصومه. (1381). بررسی تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر عملکرد حل مسئله. توان‌بخشی، 3(4)، 32-27.
5. جوادی، مرضیه؛ کیوانآرا، محمود؛ یعقوبی، مریم؛ حسنزاده، اکبر؛ و عبادی، زهرا (1389). رابطۀ بین آگاهی فراشناختی از راهبردهای مطالعه و وضعیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 10(3)، 246-254.
6. حسین چاری، مسعود؛ سماوی، سیدعبدالوهاب؛ و کردستانی، داوود (1389). انطباق و بررسی شاخصهای روانسنجی پرسش‌نامۀ راهبردهای فراشناختی خواندن در میان دانش‌آموزان دورۀ متوسطه. مطالعات روانشناختی، 6(1)، 163-184.
7. دیره، عزت؛ و بنی‌جمالی، شکوه‌السادات (1388). بررسی سهم عوامل انگیزشی خودکارآمدی، اهداف تسلط و ادراک سودمندی تکالیف در میزان استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی در فرایند یادگیری. مطالعات روانشناختی، 5(3)، 47-62.
8. عاشوری، جمال (1392). ارتباط راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، ساختار هدف‌های ادراک‌شدۀ کلاس و هوش معنوی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرستاری. مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 13(8)، 692-700.
9. عاشوری، جمال؛ طالع‌پسند، سیاوش؛ و بیگدلی، ایمانالله (1390). نقش راهبردهای انگیزشی، راهبردهای یادگیری شناختی و یادگیری از همتایان در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی زبان انگلیسی. فصلنامۀ پژوهشهای نوین روانشناختی، 6(24)، 77-96.
10. کاکی، مریم؛ جمالی مهمویی، حمیدرضا؛ و مکتبی‌فرد، لیلا (1392). خدمات جنبی کتابخانههای عمومی و نقش آن در جذب کودکان به کتابخانه‌ها. نظامها و خدمات اطلاعاتی، 2(4)، 21-32.
11. کرمی، بختیار؛ الله‌کرمی، آزاد؛ و هاشمی، نظام (1392). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خلاقیت، انگیزۀ پیشرفت و خودپندارۀ تحصیلی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2(4)، 121-140.
12. کریمزاده، مهناز؛ و ابوالقاسم مسلمان، طاهره (1394). ارزیابی اثربخشی تبلیغات طرح ملی نشست کتابخوان بر جذب مخاطب به کتابخانههای عمومی استان زنجان از دیدگاه کتابداران [ارائۀ مقاله]. همایش ملی کتابخانههای عمومی: عوامل و موانع جذب و توسعه مخاطب، اهواز، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
13. محمدامینی، زرار (1387). رابطۀ راهبردهای یادگیری خود-تنظیمی و باورهای انگیزشی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. اندیشه‌های نوین تربیتی، 4(4)، 123-136.
14. ملایی، ابراهیم؛ شعبانی، احمد؛ و رضایی دریانی، رقیه (1392). شناسایی راههای بهبود خدمات جنبی در کتابخانههای عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر مبنای رهنمودهای ایفلا/یونسکو. نظامها و خدمات اطلاعاتی، 2(3)، 43-54.
15. ملکیان، فرامرز؛ نریمانی، مریم؛ و صاحب‌جمعی، ساغر (1389). نقش راهبردهای شناختی و فراشناختی در انگیزۀ پیشرفت فراگیران نظام آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 7(25)، 21-38.
16. نهاد کتابخانههای عمومی کشور (1396). گزارش نهاد کتابخانههای عمومی کشور از نشست‌های کتابخوان. بازیابی‌شده در ۳۱ خرداد 1396، از
17. https://www.lisna.ir/en/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C/28970-%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86
18. همائی، مهدی؛ و اشرفیریزی، حسین (1392). بررسی راهکارهای ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی. صدای جمهوری اسلامی ایران، 1(69)، 54-42.
19. Alenizi, M. A. K., & Alanazi, M. S. (2016). The Effectiveness of Metacognitive Teaching Strategies to Enhance Elementary School Pupils’ Reading Skills in the Northern Border Areas of Saudi Arabia. International Journal of English Linguistics, 6(4), 213-226.
20. Bouffard-Bouchard, T., Parent, S., & Lavirée, S. (1993). Self-regulation on a concept-formation task among average and gifted students. Journal of Experimental Child Psychology, 56(1), 115-134.
21. Coutinho, S. A. (2007). The relationship between goals, metacognition, and academic success. Educate~, 7(1), 39-47.
22. Edossa, A. K., Neuenhaus, N., Artelt, C., Lingel, K., & Schneider, W. (2019). Developmental relationship between declarative metacognitive knowledge and reading comprehension during secondary school. European Journal of Psychology of Education, 34(2), 397-416.
23. Furnes, B., & Norman, E. (2015). Metacognition and reading: Comparing three forms of metacognition in normally developing readers and readers with dyslexia. Dyslexia, 21(3), 273-284.
24. Haynes, N. M., Comer, J. P., & Hamilton-Lee, M. M. (1988). Gender and achievement status differences on learning factors among black high school students. The Journal of Educational Research, 81(4), 233-237.
25. Lee, H. M., Chuang, C. P., Li, J. F., & Huang, Y. C. (2013). A study on the relation between meta-cognition and problem solving ability among the students of mechanical engineering. In Applied Mechanics and Materials (Vol. 263, pp. 3439-3443). Trans Tech Publications Ltd.
26. Lindner, M. A., Eitel, A., Barenthien, J., & Köller, O. (2021). An integrative study on learning and testing with multimedia: Effects on students’ performance and metacognition. Learning and Instruction, 71, 101100. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2018.01.002
27. Mokhtari, K., & Reichard, C. A. (2002). Assessing students' metacognitive awareness of reading strategies. Journal of educational psychology, 94(2), 249-259.
28. Musingafi, M. C. C., & Zebron, S. (2014). The Classroom Situation: Improving Study Habits of Secondary School Students in Zimbabwe. Journal of Education and Literature, 1(4), 133-138.
29. Perry, J., Lundie, D., & Golder, G. (2019). Metacognition in schools: what does the literature suggest about the effectiveness of teaching metacognition in schools?. Educational Review, 71(4), 483-500.
30. Rana, J., & Burgin, S. (2018). Teaching & Learning Tips 3: active learning strategies. International journal of dermatology, 57(1), 79-82.
31. Shi, H. (2017). Learning strategies and classification in education. Institute for Learning Styles Journal, 1(1), 24-36.
32. Slavin, R. E., Lake, C., & Groff, C. (2009). Effective programs in middle and high school mathematics: A best-evidence synthesis. Review of Educational Research, 79(2), 839-911.
33. Soto, C., Blume, A. P., Jacovina, M., McNamara, D., Benson, N., & Riffo, B. (2019). Reading comprehension and metacognition: The importance of inferential skills. Cogent Education, 6(1), 1-20.
34. Ugwoke, B. U. (2013). Promoting Nigerian agriculture through library and information services. International journal of information management, 33(3), 564-566.
35. Veenman, M. V. (2015). Metacognition. In Handbook of Individual Differences in Reading (pp. 44-58). Routledge.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
