دوره 26، شماره 1 - ( 1-1399 )
دوره 26 شماره 1 صفحات 75-45 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نقش ویژگی‌های جمعیت‌شناختی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در نمرۀ ربط نتایج بازیابی‌شدۀ موتورهای کاوش
دانشگاه فردوسی مشهد ، ma.zeynali@mail.um.ac.ir
چکیده: (3470 مشاهده)
هدف: برای طراحی نظام‌های بازیابی اطلاعات کاربرپسند، توجه به ویژگی‌های کاربران از اهمیت زیادی برخوردار است. ازاینرو، هدف پژوهش حاضر این است تا نقش متغیرهای جمعیت‌شناختی کاربران هنگام جست‌وجو در موتورهای کاوش مورد بررسی قرار گیرد.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بود که از روش ارزیابانه استفاده شد. در این پژوهش، ابتدا با توجه به ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نظیر جنسیت، مقطع و حوزۀ تحصیلی، گروه سنی و منطقۀ سکونت دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، تعداد 192 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند و سپس، از آن‌ها درخواست شد تا وظایف کاری تدوین شده بر اساس عناوین انتخاب شده از سرعنوان موضوعی فارسی را مطالعه و در موتورهای کاوش گوگل، پارسی‌جو، ریسمون و یوز به زبان فارسی جست‌وجو و سپس نشانی‌های اینترنتی مرتبط را در فرم داده شده ثبت کنند. براساس نشانی‌های اینترنتی ثبت شده، نمرۀ ربط نتایج بازیابی شدۀ دانشجویان با توجه به شاخص جاکارد محاسبه شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که نمرۀ ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد با سطح اطمینان 95 درصد در حدود 36/0 تا 42/0 قرار داشت؛ همچنین، بین نمرۀ ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان برحسب مقطع تحصیلی، گروه‌های سنی و منطقۀ سکونت آنان تفاوت معناداری وجود داشت؛ در حالی که تفاوت معناداری بین نمرۀ ربط نتایج بازیابی‌شده توسط دانشجویان برحسب جنسیت و حوزۀ تحصیلی آنان مشاهده نشد.
اصالت/ارزش: این مقاله توجه مدیران اطلاعات و طراحان نظام‌های بازیابی اطلاعات را به این موضوع معطوف می‌کند که در طراحی نظام‌های اطلاعاتی توجه به سه متغیر جمعیت‌شناختی تحصیلات، سن و منطقۀ سکونت نسبت به دو متغیر حوزه‌های تحصیلی و جنسیت از اهمیت بیشتری برخوردار است.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بود که از روش ارزیابانه استفاده شد. در این پژوهش، ابتدا با توجه به ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نظیر جنسیت، مقطع و حوزۀ تحصیلی، گروه سنی و منطقۀ سکونت دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، تعداد 192 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند و سپس، از آن‌ها درخواست شد تا وظایف کاری تدوین شده بر اساس عناوین انتخاب شده از سرعنوان موضوعی فارسی را مطالعه و در موتورهای کاوش گوگل، پارسی‌جو، ریسمون و یوز به زبان فارسی جست‌وجو و سپس نشانی‌های اینترنتی مرتبط را در فرم داده شده ثبت کنند. براساس نشانی‌های اینترنتی ثبت شده، نمرۀ ربط نتایج بازیابی شدۀ دانشجویان با توجه به شاخص جاکارد محاسبه شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که نمرۀ ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد با سطح اطمینان 95 درصد در حدود 36/0 تا 42/0 قرار داشت؛ همچنین، بین نمرۀ ربط نتایج بازیابی شده توسط دانشجویان برحسب مقطع تحصیلی، گروه‌های سنی و منطقۀ سکونت آنان تفاوت معناداری وجود داشت؛ در حالی که تفاوت معناداری بین نمرۀ ربط نتایج بازیابی‌شده توسط دانشجویان برحسب جنسیت و حوزۀ تحصیلی آنان مشاهده نشد.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
سواد اطلاعاتي سواد رسانه‌اي
دریافت: 1397/12/22 | پذیرش: 1398/4/5 | انتشار: 1399/5/12
دریافت: 1397/12/22 | پذیرش: 1398/4/5 | انتشار: 1399/5/12
فهرست منابع
1. آبام، زویا (1389). بررسی رفتار جستجوی مروری و معیارهای قضاوت ربط کاربران در محیط فراپیوندی وب. پایان نامه دکتری، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
2. باشگاه خبرنگاران (1393). در تقسیم‌بندی استان‌ها به همجواری محل جغرافیایی توجه شده است. بازیابی شده در 18 مهر 1396 از https://www.yjc.ir/fa/news/4884759/
3. پاول، رونالد (1379). روش‌های اساسی پژوهش برای کتابداران. ترجمه نجلا حریری. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
4. خدادادی، محمدرسول (1396). ارتباط بین رفتار اطلاع‌یابی و باورهای معرفت‌شناختی بر اساس الگوی اطلاع‌یابی ویلسون. مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، 4 (3)، 71-80.
5. سلیمی‌فر، ژاله و جمالی مهمموئی، حمیدرضا (1395). مروری بر تأثیر فرهنگ به‌عنوان یک عامل بافتی در رفتار اطلاعاتی. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 6 (2)، 41-60.
6. علوی، فروغ‌السادادت (1371). بررسی تأثیر توانایی‌های علمی و فنی متصدیان بازیابی اطلاعات از بانک‌های اطلاعاتی کامپیوتر بر نتایج حاصل از بازیابی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.
7. فتاحی، رحمت‌الله (1383). تحلیل عوامل موثر بر نسبی بودن ربط در نظام‌های بازیابی اطلاعات. اطلاع‌شناسی، 2(1)، 7-22.
8. فتحی، حسن و موسی‌زاده، صدیقه (1390). دیالکتیک هگل: سنتزی از دیالکتیک کانت در برابر دیالکتیک افلاطون. تاریخ فلسفه، 2(1)، 49-80.
9. لاله‌زاریان، آناسیک؛ زارع فراشبندی، فیروزه؛ رحیمی، علیرضا و حسن‌زاده، اکبر (1393). بررسی تأثیر عوامل فردی بر رفتار اطلاع یابی سلامت بیماران دیابتی. مدیریت اطلاعات سلامت،17(58)،97-108.
10. کرسول، جان و کلارک، ویکی پلانو (1390). روش‌های پژوهش ترکیبی. ترجمه علیرضا کیامنش و جاوید سرایی. تهران: آییژ.
11. نوکاریزی، محسن و داورپناه، محمدرضا (1385). تحلیل الگوهای اطلاع‌یابی. فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 9 (2)، 119-152.
12. نوکاریزی، محسن و زینالی تازه کندی، مهدی (1397). نظری بر مبانی فلسفی ربط: ثابت، سیال یا هر دو: ارزیابی ربط در نظام‌های بازیابی اطلاعات بر مبنای دیالکتیکی افلاطونی. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 29(2)، 97-116.
13. Abam, zoya (2010). An Investigation Into the Browsing Behaviors of Web Searchers and the Factors Influencing their Decision Making in Link-following and Relevance Judgments. PhD Thesis. Faculty of Education and Psychology. Ferdowsi university of mashhad. (In persian)
14. Alawi, F (1991). Investigating the Impact of the Scientific and Technical retrival Abilities of Database from Computer Databases on the Results of Retrieval. Master's Thesis, Faculty of Management and Information science, Iran University of Medical Sciences. (In persian)
15. Borlund, P. & Ingwersen, P. (1998) Measures of relative relevance and ranked half-life: performance indicators for interactive IR. In: Croft, B.W, Moffat, A., van Rijsbergen, C.J., Wilkinson, R., and Zobel, J., eds. [DOI:10.1145/290941.291019]
16. Borlund, P., & Schneider, J. W. (2010, August). Reconsideration of the simulated work task situation: a context instrument for evaluation of information retrieval interaction. In Proceedings of the third symposium on Information interaction in context (pp. 155-164). ACM. [DOI:10.1145/1840784.1840808]
17. Courtright, C. (2007). Context in information behavior research. Annual review of information science and technology, 41(1), 273-306. [DOI:10.1002/aris.2007.1440410113]
18. Creswell, JW & Plano Clark, V (2007). Designing and conducting mixed methods research. Translated by Alireza Kayamanesh & Javid Sarai. Tehran: Ayyzh. (In persian)
19. Czaja, S. J., Sharit, J., Ownby, R., Roth, D. L., & Nair, S. (2001). Examining age differences in performance of a complex information search and retrieval task. Psychology and aging, 16(4), 564. [DOI:10.1037/0882-7974.16.4.564]
20. Fathi, H & mosazadeh, S (2011). Hegel Dialectic: A Synthesis of Kant's Dialectics Against Plato's Dialectics. History of Philosophy, 2(1), 49-80. (In persian)
21. Fattahi,R (2004). Analysis of the Factors Affecting for Relativity of relevance in Information Retrival Systems. Informology, 2 (1), 7-22. (In persian)
22. Freudenthal, D. (2001). Age differences in the performance of information retrieval tasks. Behaviour & Information Technology, 20(1), 9-22. [DOI:10.1080/01449290110049745]
23. Halder, S., Ray, A., & Chakrabarty, P. K. (2010). Gender differences in information seeking behavior in three universities in West Bengal, India. The International Information & Library Review, 42(4), 242-251. [DOI:10.1080/10572317.2010.10762869]
24. KHodaryari,M(2017). The relationship between information seeking behavior and epistemological beliefs by using pattern-based information-seeking Wilson (case study: Sports management students). Journal of Organizational Behavioral Management in Sport Studies,4(3), 71-80. (In persian)
25. Kumpulainen, S. & Järvelin,K. (2012). Barriers to task‐based information access in molecular medicine. Journal of the American Society for Information Science and Technology 63 (1), 86-97. [DOI:10.1002/asi.21672]
26. Lalazaryan, A., Zare Farashbandi, F., ; Rahimi, AR. & Hassanzade, A, (2015). The Impact of Personal Factors on Diabetic Patient's Health Information Seeking Behavior. Journal of Health Administration17(58), 97-108. (In persian)
27. Nowkarizi ,M. & Davarpanah, M. (2006). Analysis of information seeking patterns. Library and Information Sciences journal, 9(2), 119-152. (In persian)
28. Nowkarizi, M & Zeynali Tazehkandi , M (2018). A look at the philosophical foundations of relevance: stable, fluid, or both: Appraising relevance in information retrieval systems based on Platonic dialectic, journal of National Studies on Librarianship and Information Organization 29(2), 97-116. (In persian)
29. Oyeniyi, O. (2013). Gender differences in information retrieval skills and use of electronic resources among information professionals in South-western Nigeria. International Journal of Library and Information Science, 5(7), 208-215.
30. Powell, RR (2000). Basic research methods for librarians.Translated by Najla Hariri.Tehran: Islamic Azad university. (In persian)
31. Relevance (2017). In Merriam-Webster Dictionary. Retrieved from https://www.merriam-webster.com/dictionary/relevance.
32. Reporters Club (2017). In the division of the provinces, attention has been paid to the proximity of the geographical location. Retrived 10 octobr 2017 from https://www.yjc.ir/fa/news/4884759/. (In persian)
33. Salimifar, Z & Jamali Mahmuei,H (2017). Review of the Impact of Culture as a Contextual Factor on Information Behavior. Library and Information Science Research Journal, 6(2), 41-60. (In persian)
34. Saracevic, T. (2015). Why is relevance still the basic notion in information science. In Re: inventing Information Science in the Networked Society. Proceedings of the 14th International Symposium on Information Science (ISI 2015) (pp. 26-35).
35. Saracevic, T.(2012). Research on relevance in information science: A historical perspective. In Proceedings of the ASIS&T 2012 Pre-Conference on the History of ASIS&T and Information Science and Technology (pp. 49-60).
36. Saracevic, T., & Kantor, P. (1988). A study of information seeking and retrieving. III. Searchers, searches, and overlap. Journal of the American Society for information Science, 39(3), 197.
https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-4571(198805)39:3<197::AID-ASI4>3.0.CO;2-A [DOI:10.1002/(SICI)1097-4571(198805)39:33.0.CO;2-A]
37. Thornley, C. (2012). Information retrieval (IR) and the paradox of change: An analysis using the philosophy of Parmenides. Journal of Documentation, 68(3), 402-422. (In persian) [DOI:10.1108/00220411211225601]
38. Zhang, X. (2002). Collaborative relevance judgment: A group consensus method for evaluating user search performance. Journal of the Association for Information Science and Technology, 53(3), 220-231. [DOI:10.1002/asi.10036]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |