هدف اصلی مقاله حاضر شناسایی روند موضوعی پژوهش‌های بین‌المللی حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی است. این تحقیق با استفاده از تحلیل استنادی مقالات مجله «مرور سالانه علم اطلاع‌رسانی و فن‌آوری» بین سال‌های 2002 تا 2006 انجام شد. از 4663 منبع مورد استناد که بین سال‌های 1996 تا 2005 منتشر شده‌اند، حدود 76 درصد آنها شامل مواد چاپی و نزدیک به 8 درصد مواد الکترونیکی بودند. بیشترین گرایش به موضوع «ذخیره و بازیابی اطلاعات کامپیوتری» با فراوانی 839 (18 درصد) و کمترین گرایش به «ساختمان کتابخانه» با فراوانی 1 (02/0 درصد) است. موضوع‌های «علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی» و «سازمان» تا اواسط دهه 1996 تا 2005 روندی نزولی داشته، پس از آن سیری صعودی پیموده‌اند. موضوع‌های «حرفه» و «استفاده‌کننده و استفاده از کتابخانه» که در دوره ده ساله با فراز و نشیب‌های متعددی روبه رو بوده‌اند، در سال 2005 به یکباره افزایش یافته‌اند. موضوع «کتابخانه‌ها و مراکز منابع» تا سال 2001 روندی صعودی داشته، در سال 2002 افت کرده، و پس از آن دوباره روندی صعودی پیدا کرده است. موضوع‌های «مواد»، «ارتباط اطلاعاتی» و «پیشینه‌های کتابشناختی»، روندی نزولی را طی کرده‌اند. «خدمات فنی»، «کنترل کتابشناختی»، «فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات»، «رسانه» و «مدیریت پیشینه‌ها» تا میانه‌های دهه روندی صعودی داشته، اما در سال‌های پایانی از سیری نزولی برخوردار بوده‌اند. «ذخیره و بازیابی اطلاعات کامپیوتری» در طول دهه از روندی تقریباً متعادل با فراوانی بالا برخوردار بوده است، که در دو سال آخر روندی افزایشی را داشته است. و در نهایت موضوع «خواندن» و «دانش و یادگیری» روندی صعودی را طی کرده‌اند.

واژه‌های کلیدی: روند موضوعی، کتابداری و اطلاع‌رسانی، تحلیل استنادی، سالنامه آریست

متن کامل [PDF 146 kb]   (493 دریافت)