دوره 20، شماره 1 - ( 1-1393 )
دوره 20 شماره 1 صفحات 30-11 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشکده علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران ، ghfadaie@ut.ac.ir
چکیده: (6578 مشاهده)
هدف: هدف این مقاله، ارائه طرحی پیشنهادی به‌عنوان جایگذینی برای اف. آر. بی. آر. است.
روش: مقاله حاضر به روش مطالعه سندی انجام گرفته است.
یافته‌ها: در این طرح، هر پدیده از جمله پدیده‌های کتابشناختی از طریق چند رویکرد مورد بررسی و تحقیق قرار می‌گیرد. ابتدا موجودیت هر پدیده مطرح می‌شود و طبیعی است که موجودیت هر پدیده نیازی به استدلال ندارد بلکه واقعیتی است که با سه عنصرِ عنوان، مؤلف (تنالگان) و موضوع در عالم معرفت‌شناسی قوام و موضوعیت می‌یابد. آنگاه با رویکرد پنداری به توصیف و بیانِ بیشتر درباره هر سه عنصر فوق پرداخته می‌شود و چنانچه شناسه‌های اضافی در مسیر سه عنصر وجود داشته باشد ذکر می‌گردد. در ادامه با توجه به رویکرد مکانی و زمانی، زمینه حضور و ظهور پدیده مورد بررسی قرار می‌گیرد و شناسه‌ها و مطالبی که روشنگر این دو ویژگی پدیده است ذکر می‌شود. آنگاه به اصلی‌ترین رویکرد درباره پدیده که همانا ویژگی‌ها و چگونگی حضور و ظهور آن است پرداخته می‌گردد و اینکه با توجه به مخاطبان نوع جلوه اثر ( متن اثر، ترجمه، چکیده،گزیده، ویرایش، شرح و حاشیه) و مسیر تحول آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین نحوه برخورد مخاطبان با آن از قبیل اقبال و یا اِدبار، نمایه‌شدن، ضریب تأثیر و هر آنچه که ویژگی این موجودیت را بهتر می‌نمایاند مطرح می‌شود. در ادامه در تأثیر و تأثری که پدیده کتابشناختی در فرد و جمع داشته است، ذکر می‌گردد. در آخرین بخش، دو رویکرد ساختاری و مقداری که حاوی دقیق‌ترین اطلاعات ساختاری و مقداری به‌لحاظ نوع، سبک، کم و کیف و مانند آن است، مطالعه می‌شود.
اصالت/ارزش: انواع قالب‌های سازماندهی و رده‌بندی چون دابلین کور، مارک، تی. آی. ای. و مودس، تاکسونومی‌ها، فولکسونومی‌ها به بازار آمده‌اند که هر یک گوشه‌ای از مشکلات را حل نموده‌اند و مشکلات و محدودیت‌هایی هم به همراه دارند. اف.آر. بی. آر نیز نمونه‌ای از آن است که آن هم به دلیل مشکلات اجرایی کمتر عملیاتی شده و مجریان رغبتی اندک برای استفاده از آن از خود نشان داده‌اند. نویسنده در این مقاله رویکردی جدید به مسئله هستی‌شناسی‌ها و یا بهتر است گفته شود هستی‌نگاشت‌ها دارد که می‌تواند جایگزینی برای اف‌آربی‌آر باشد.
روش: مقاله حاضر به روش مطالعه سندی انجام گرفته است.
یافته‌ها: در این طرح، هر پدیده از جمله پدیده‌های کتابشناختی از طریق چند رویکرد مورد بررسی و تحقیق قرار می‌گیرد. ابتدا موجودیت هر پدیده مطرح می‌شود و طبیعی است که موجودیت هر پدیده نیازی به استدلال ندارد بلکه واقعیتی است که با سه عنصرِ عنوان، مؤلف (تنالگان) و موضوع در عالم معرفت‌شناسی قوام و موضوعیت می‌یابد. آنگاه با رویکرد پنداری به توصیف و بیانِ بیشتر درباره هر سه عنصر فوق پرداخته می‌شود و چنانچه شناسه‌های اضافی در مسیر سه عنصر وجود داشته باشد ذکر می‌گردد. در ادامه با توجه به رویکرد مکانی و زمانی، زمینه حضور و ظهور پدیده مورد بررسی قرار می‌گیرد و شناسه‌ها و مطالبی که روشنگر این دو ویژگی پدیده است ذکر می‌شود. آنگاه به اصلی‌ترین رویکرد درباره پدیده که همانا ویژگی‌ها و چگونگی حضور و ظهور آن است پرداخته می‌گردد و اینکه با توجه به مخاطبان نوع جلوه اثر ( متن اثر، ترجمه، چکیده،گزیده، ویرایش، شرح و حاشیه) و مسیر تحول آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین نحوه برخورد مخاطبان با آن از قبیل اقبال و یا اِدبار، نمایه‌شدن، ضریب تأثیر و هر آنچه که ویژگی این موجودیت را بهتر می‌نمایاند مطرح می‌شود. در ادامه در تأثیر و تأثری که پدیده کتابشناختی در فرد و جمع داشته است، ذکر می‌گردد. در آخرین بخش، دو رویکرد ساختاری و مقداری که حاوی دقیق‌ترین اطلاعات ساختاری و مقداری به‌لحاظ نوع، سبک، کم و کیف و مانند آن است، مطالعه می‌شود.
اصالت/ارزش: انواع قالب‌های سازماندهی و رده‌بندی چون دابلین کور، مارک، تی. آی. ای. و مودس، تاکسونومی‌ها، فولکسونومی‌ها به بازار آمده‌اند که هر یک گوشه‌ای از مشکلات را حل نموده‌اند و مشکلات و محدودیت‌هایی هم به همراه دارند. اف.آر. بی. آر نیز نمونه‌ای از آن است که آن هم به دلیل مشکلات اجرایی کمتر عملیاتی شده و مجریان رغبتی اندک برای استفاده از آن از خود نشان داده‌اند. نویسنده در این مقاله رویکردی جدید به مسئله هستی‌شناسی‌ها و یا بهتر است گفته شود هستی‌نگاشت‌ها دارد که می‌تواند جایگزینی برای اف‌آربی‌آر باشد.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
خدمات کتابخانه‌ای برای گروه‌های خاص
دریافت: 1393/6/11 | پذیرش: 1393/6/11 | انتشار: 1393/6/11
دریافت: 1393/6/11 | پذیرش: 1393/6/11 | انتشار: 1393/6/11
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |