دوره 16، شماره 4 - ( 11-1389 )
دوره 16 شماره 4 صفحات 127-105 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد علوم و تحقیقات تهران ، minaakhbari@yahoo.com
چکیده: (15210 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر به بررسی رابطه معنایی بین سال انتشار و قالب‌های ادبی در کتاب‌های اروپایی کودک و نوجوان ترجمه شده به فارسی در دهه اول قرن بیستویکم پرداخته و قالب‌های ادبی را در کتاب‌های مورد نظر که در طول نُه سال (از ابتدای سال 2000 میلادی برابر با 11دی ماه 1378 شمسی تا انتهای سال 2008 میلادی یعنی 11 الی دی ماه 1386) از نویسندگان اروپایی به زبان فارسی در ایران چاپ شده‌اند، شناسایی نموده است.
روش: روش به‌کار رفته در این پژوهش تحلیل محتوا است که در آن تلاش شده است با تحلیل نظام‌مند قالب‌های ادبی کتاب‌هایی که در دایره این پژوهش می‌گنجند هر یک از داستان‌ها را به روشی دقیق بررسی، و قالب ادبی آن مشخص گردد. جامعه آماری این پژوهش با بهره‌گیری از نمونه‌گیری منظم انتخاب شده است. اطلاعات مورد نیاز از هر کتاب در یک سیاهه بررسی ثبت شده و با بهره‌گیری از آزمون خی‌دو، فرضیه پژوهش مورد آزمون قرار گرفته است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که از مجموع 318 عنوان اثر داستانی ترجمه‌ای منتشر شده، 59 اثر
(28 درصد) توسط زنان و 170 اثر (5/53 درصد) توسط مردان تألیف شده است. از سوی دیگر 89 عنوان کتاب ترجمه شده (18 درصد) نویسنده مشخص نداشتند. بررسی 4 قالب ادبی استاندارد در نظرگرفته شده حاکی از آن است که 89 کتاب در قالب ادبی داستان واقعی (28 درصد)، 81 عنوان کتاب در قالب کتاب غیر داستانی (4/25 درصد)، 106 کتاب در قالب ادبی داستان فانتزی (4/33 درصد) و 42 عنوان کتاب در قالب ادبی داستان عامیانه (2/13درصد) توسط پدیدآورندگان اروپایی تألیف شده و به زبان فارسی ترجمه شده‌اند. همچنین نویسندگان انگلیسی با 105 کتاب (9/31 درصد) بیشترین فراوانی نگارش را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر نتایج پژوهش نشان داد که فرضیه مورد نظر در ارتباط با «وجود رابطه معنادار بین فراوانی قالب ادبی و تاریخ نشر» تأیید نشد؛ چرا که بر اساس آزمون خی‌دو 135/23 p= محاسبه شد و چنین نتیجه گرفته شد که بین قالب‌های ادبی و تاریخ نشر در کتاب‌های ترجمه شده رابطه معناداری وجود ندارد (05/0> p).
اصالت/ارزش: مقاله حاضر به شناسایی گستره قالب‌های ادبی کتاب‌های اروپایی کودک نوجوان، ترجمه شده به زبان فارسی پرداخته و از رویکردهای جدیدی است که به بررسی وضعیت کتاب‌های این حوزه از منظر گونه‌شناسی قالب‌های ادبی و نیز بررسی رابطه معنایی بین قالب‌های ادبی و سال نشر این کتاب‌ها می‌پردازد.
روش: روش به‌کار رفته در این پژوهش تحلیل محتوا است که در آن تلاش شده است با تحلیل نظام‌مند قالب‌های ادبی کتاب‌هایی که در دایره این پژوهش می‌گنجند هر یک از داستان‌ها را به روشی دقیق بررسی، و قالب ادبی آن مشخص گردد. جامعه آماری این پژوهش با بهره‌گیری از نمونه‌گیری منظم انتخاب شده است. اطلاعات مورد نیاز از هر کتاب در یک سیاهه بررسی ثبت شده و با بهره‌گیری از آزمون خی‌دو، فرضیه پژوهش مورد آزمون قرار گرفته است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که از مجموع 318 عنوان اثر داستانی ترجمه‌ای منتشر شده، 59 اثر
(28 درصد) توسط زنان و 170 اثر (5/53 درصد) توسط مردان تألیف شده است. از سوی دیگر 89 عنوان کتاب ترجمه شده (18 درصد) نویسنده مشخص نداشتند. بررسی 4 قالب ادبی استاندارد در نظرگرفته شده حاکی از آن است که 89 کتاب در قالب ادبی داستان واقعی (28 درصد)، 81 عنوان کتاب در قالب کتاب غیر داستانی (4/25 درصد)، 106 کتاب در قالب ادبی داستان فانتزی (4/33 درصد) و 42 عنوان کتاب در قالب ادبی داستان عامیانه (2/13درصد) توسط پدیدآورندگان اروپایی تألیف شده و به زبان فارسی ترجمه شده‌اند. همچنین نویسندگان انگلیسی با 105 کتاب (9/31 درصد) بیشترین فراوانی نگارش را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر نتایج پژوهش نشان داد که فرضیه مورد نظر در ارتباط با «وجود رابطه معنادار بین فراوانی قالب ادبی و تاریخ نشر» تأیید نشد؛ چرا که بر اساس آزمون خی‌دو 135/23 p= محاسبه شد و چنین نتیجه گرفته شد که بین قالب‌های ادبی و تاریخ نشر در کتاب‌های ترجمه شده رابطه معناداری وجود ندارد (05/0> p).
اصالت/ارزش: مقاله حاضر به شناسایی گستره قالب‌های ادبی کتاب‌های اروپایی کودک نوجوان، ترجمه شده به زبان فارسی پرداخته و از رویکردهای جدیدی است که به بررسی وضعیت کتاب‌های این حوزه از منظر گونه‌شناسی قالب‌های ادبی و نیز بررسی رابطه معنایی بین قالب‌های ادبی و سال نشر این کتاب‌ها می‌پردازد.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
پژوهش‌هاي نظری در كتابداري و اطلاع‌رساني
دریافت: 1391/5/19 | پذیرش: 1396/11/24 | انتشار: 1396/11/24
دریافت: 1391/5/19 | پذیرش: 1396/11/24 | انتشار: 1396/11/24
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |