TY - JOUR T1 - Identifying and Prioritizing the Disabled Needs to Design and Plan Suitable Services in Public Libraries TT - شناسایی و اولویت‌بندی نیازهای معلولان به‌منظور ارائۀ خدمات و طراحی برنامه‌ها در کتابخانه‌های عمومی JF - publij.ir JO - publij.ir VL - 27 IS - 2 UR - http://publij.ir/article-1-2329-fa.html Y1 - 2021 SP - 359 EP - 393 KW - Public libraries KW - Disabled KW - Library services KW - Library building and equipment KW - Blind and visually impaired KW - Deaf and hard of hearing people N2 - هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی مهم‌ترین نیازهای معلولان (جسمی-حرکتی، نابینایان و کم‌­بینایان، ناشنوایان و کم­‌شنوایان) کشور به‌منظور ارائه و طراحی خدمات و برنامه­‌های کتابخانه‌­های عمومی ایران است. روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف، کاربردی و از نظرِ ماهیت، توصیفی-تحلیلی و از نظرِ روش اجرا، پیمایشی بود که به‌صورت مقطعی انجام شده است. نمونۀ آماری متشکل از 82 نفر از سه گروه معلولان جسمی-حرکتی، نابینایان وکم­‌بینایان و ناشنوایان و کم‌شنوایان 15 سال به بالا بود که به‌روشِ نمونه‌­گیری خوشه­‌ای چندمرحله­‌ای از 10 استان انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات سه پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته بود. برای تجزیه‌و‌تحلیل داده­‌ها و ارائۀ آمار توصیفی و تحلیلی از نرم‌­افزار SPSS ویرایش 23 استفاده شد. یافته‌­ها: نتایج نشان داد وجود کتابداران متخصص با برخورد مناسب، داشتن آسانسور یا بالابر و حمایت مسئولان از نیازهای معلولان، برای معلولان جسمی-حرکتی مهم‌ترین نیاز بوده است. در گروه نابینایان و کم‌­بینایان، وجود آسانسور مجهز به دکمه­‌های بریل در صورت چندطبقه بودن کتابخانه، تخصیص بودجۀ مناسب برای تأمین منابع موردنیاز و فراهم کردن دسترسی به فهرست کامل کتاب‌های گویای موجود در کتابخانه‌­های عمومی کشور از طریق اینترنت جزء نیازهای دارای اهمیت این گروه بوده است. در گروه ناشنوایان و کم‌­شنوایان نیز برگزاری برنامه‌های گروهی و اردوهای تفریحی، وجود مترجمان آشنا به زبان اشاره در کتابخانه و برگزاری کلاس‌های آشنایی با زبان اشاره از جملۀ مهم‌ترین نیازها بوده است. اصالت/ارزش: تاکنون پژوهشی در داخل کشور در این حجم از نظرِ گستردگی جامعۀ موردبررسی و در نظر گرفتن نیازهای سه گروه از معلولان (معلولان جسمی-حرکتی، نابینایان و کم‌بینایان، ناشنوایان و کم‌­شنوایان) انجام نگرفته است. کتابخانه­‌های عمومی می‌­توانند با در نظر گرفتن نیازهای گروه­‌های مختلف معلولان، با ارائۀ خدمات مناسب به معلولان، در زمینۀ توانمندسازی آنان و فراهم کردن دسترسی برابر به اطلاعات و در نتیجه کمک به فراهم کردن شرایط زندگی بهتر برای آنان مساعدت کنند. M3 ER -