۴ نتیجه برای حاصلی
رحمان ابراهیمی، داود حاصلی،
دوره ۲۴، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۷ )
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی مهمترین عوامل مؤثر بر تأخیر بازگشت منابع اطلاعاتی امانتی در کتابخانههای عمومی استان آذربایجان شرقی است.
روش: در این پژوهش از فنون دادهکاوی استفاده شده است. دادهها از سامانۀ مدیریت کتابخانههای عمومی ایران (نرمافزار سامان) استخراج شد. بعد از آمادهسازی در نرمافزارهای اکسس و اکسل، برای تحلیل دادهها از SPSS نسخۀ ۲۱ و نسخۀ ۱۲ نرمافزار کلمنتاین استفاده شد.
یافته ها: نتایج دادهکاوی با الگوریتم چاید در نرمافزار کلمنتاین نشان داد که بهترتیب عاملهای سقف مجاز تعداد امانت، سن، نحوه عضویت و جنسیت مهمترین متغیرهای دخیل در تأخیر بازگشت کتابهای امانتی برای اعضای فعال کتابخانههای استان آذربایجان شرقی هستند. همچنین اعضایی که دارای ظرفیت فوقالعاده هستند، بیشترین تأخیر را داشتند. این عامل به لحاظ سن به سه گروه تقسیم شدهاند: افراد زیر ۱۵ سال دارای ۳۳ درصد تأخیر، افراد بین ۱۵ تا ۲۶ سال دارای ۴۱ درصد تأخیر و افراد بالای ۲۶ سال دارای ۴۴ درصد تأخیر هستند.
اصالت/ارزش: طبقهبندی و توصیف دادههای بزرگ دید روشنی از وضعیت یک پدیده را برای ما به وجود میآورد. با توجه به نتایج بهدست آمده از این پژوهش، میتوان برنامههای خاصی برای هر یک از گروههای هدف در جهت کاهش تأخیر در بازگشت کتابهای امانتی در کتابخانههای عمومی کشور در نظر گرفت.
نصرت ریاحینیا، علی عظیمی، داود حاصلی،
دوره ۲۸، شماره ۳ - ( ۸-۱۴۰۱ )
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی انواع خدمات، فرصتها، ظرفیتها و چالشهای کتابخانههای عمومی در ارائه اطلاعات سلامت در متون این حوزه انجام شده است.
روش: روش پژوهش مرور نظاممند متون است و از چهارچوب مطالعه نظاممند کیچنهام و چارترز برای انجام آن استفاده شد. با مشخص شدن پایگاههای اطلاعاتی و عبارات پرسوجو، جستوجوها انجام شد و در نهایت با پالایش منابع و همچنین اعمال معیارهای ورود و خروج به پژوهش تعداد ۳۷ منبع به زبان انگلیسی و ۳ منبع به زبان فارسی وارد مرور نظاممند شدند. ابزار پژوهش از نوع سیاهۀ وارسی بود. اطلاعات بهدستآمده با تلخیص مطالب در قالب جدول ارائه شده است.
یافتهها: نتایج نشان میدهد انواع خدمات شامل شش مقوله کلی اطلاعرسانی سلامت، عوامل اجتماعی تعیینکننده سلامت، آموزش سواد سلامت، ارائه مستقیم خدمات بهداشتی، ترویج تحرک جسمی، و خدمات جایگزین و مکمل مراقبت هستند. ظرفیتها در چهار مقوله کلی نیروی انسانی، منابع، کارکردهای کتابخانه، و ارزشهای بنیادی کتابخانهها دستهبندی شدند. فرصتها شامل چهار مقوله کلی استفاده از ظرفیت سایر سازمانها، تقویت نیروی انسانی، تأمین مکان ارائه خدمات بهداشتی، و افزایش تابآوری جامعه در بحرانها بود. در نهایت، چالشها شامل ماهیت موضوع، سیاست و خطمشی، بودجه، منابع، تجهیزات و فناوری، فضا، خدمات، همکاری بینسازمانی، نیروی انسانی متخصص، ارتباط با مراجعان، و مشکلات مراجعان بود.
اصالت/ ارزش: با توجه به وضعیت ارائه خدمات اطلاعات سلامت در سبد خدمات کتابخانههای عمومی ایران، آگاهی از انواع خدمات، ظرفیتها، فرصتها، و چالشهای کتابخانههای عمومی دنیا در ارائه اطلاعات سلامت به شهروندان، برای طراحی یا ارائه خدمت اطلاعات سلامت در کتابخانههای عمومی ایران مفید است.
داود حاصلی، زینب صفوی، فرزانه پارسا،
دوره ۲۹، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده
هدف: پرداختن به موضوع اقتصاد، کارآفرینی، کسبوکارهای کوچک و فراهمآوری اطلاعات تجاری برای شرکتهای خصوصی و دولتی ازسوی کتابخانههای عمومی در دنیا سابقهای طولانی دارد. ازاینرو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی انواع خدمات، برنامهها و فعالیتهای اقتصادی و تجاری کتابخانههای عمومی در متون این حوزه انجام شده است.
روش: روش این پژوهش مرور نظاممند متون است و از چهارچوب مطالعه نظاممند کیچنهام و چارترز برای انجام آن استفاده شد. با مشخص شدن پایگاههای اطلاعاتی و عبارات پرسوجو، جستوجوها انجام شد و در نهایت با پالایش منابع و همچنین اعمال معیارهای ورود و خروج به پژوهش، ۳۷ منبع به زبان انگلیسی و ۶ منبع به زبان فارسی وارد مرور نظاممند شدند. ابزار پژوهش از نوع سیاهۀ وارسی بود. اطلاعات بهدستآمده با تلخیص مطالب در قالب جدول ارائه شده است.
یافتهها: فعالیتهای کتابخانههای عمومی در راستای توسعۀ اقتصادی جامعه در چهار مؤلفۀ اطلاعرسانی، آموزشی، اجتماعی، و توسعۀ فضا و تجهیزات دستهبندی شد. مؤلفۀ اطلاعرسانی دارای دو بُعد منابع و پایگاههای اطلاعاتی و خدمات مرجع است. بُعد منابع و پایگاههای اطلاعاتی به نیازسنجی منابع، ارائۀ خدمات اطلاعرسانی اقتصادی، توسعۀ مجموعۀ اقتصادی، گردآوری منابع شغلی، رزومهنویسی و مصاحبۀ شغلی، بازاریابی مجموعۀ اقتصادی، ایجاد بانکهای اطلاعاتی مشاغل، تأمین دسترسی به پایگاههای قوانین تجاری، و ایجاد و تکمیل وبسایت اقتصادی اشاره دارد. در بُعد خدمات مرجع، خدماتی همچون خدمات مرجع عمومی و مشاورۀ مرجع، خدمات مرجع تجاری و تحقیقاتی، تحویل سند، پاسخ به سؤالات تجاری از راه دور، ارائۀ راهنماهای موضوعی و کمک به جستوجو ارائه میشود. مؤلفۀ آموزشی شامل توسعۀ سواد مالی و کارآفرینی، مهارتهای ویژۀ مشاغل و کسبوکارها، توسعۀ سواد دیجیتال و فناوری، توسعۀ مهارتهای دانشآموزان و بزرگسالان کمسواد، آموزش سواد اطلاعاتی تجاری، کمک به شغلیابی، مشاورههای اقتصادی و تجاری، و آموزش مربی است. مؤلفۀ اجتماعی به توسعۀ اجتماعی-اقتصادی جامعه، ایجاد مشارکتهای اجتماعی، شبکهسازی، برگزاری رویدادهای تجاری، همکاری سازمانی و جلسات ملاقات با مشاوران میپردازد. در نهایت، مؤلفۀ توسعۀ فضا و تجهیزات هم شامل ایجاد ساختکدهها و فضاهای نوآوری، تمهید فضاهای فیزیکی، ایجاد فضاهای مرجع، کتابخانههای تجاری مستقل، و توسعۀ تجهیزات است.
اصالت/ارزش: این پژوهش مروری جامع و نظاممند بر انواع خدمات، برنامهها و فعالیتهایی است که کتابخانههای عمومی برای حمایت از توسعۀ اقتصادی جامعه ارائه میکنند. یافتهها نشان میدهد که کتابخانههای عمومی در حال ایجاد کارکرد جدیدی با عنوان کارکرد اقتصادی برای خود هستند که نقشی چندوجهی دارد و جنبههای مختلفی از جمله اطلاعرسانی، آموزش، مسائل اجتماعی و توسعۀ فضا و تجهیزات را پوشش میدهد. کتابخانههای عمومی در پاسخ به مشکلات اقتصادی جامعه برنامهها و خدمات متنوعی را برای کسبوکارها، صاحبان مشاغل، کارآفرینان و حتی کاربران عادی طراحی و ارائه میکنند. این مطالعه به دانش موجود در مورد تأثیر اقتصادی کتابخانههای عمومی کمک میکند و جهتگیریهایی را برای اقدام کتابخانههای عمومی در آینده پیشنهاد میکند.
ساهره ساکی، محمد زرهساز، داود حاصلی،
دوره ۳۰، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
هدف: هدف از این پژوهش، شناسایی و تعیین عناوین شغلی و شایستگیهای حرفهای کتابداران کتابخانههای عمومی است.
روش: این پژوهش با رویکردی توصیفی و با استفاده از روشهای تحلیل محتوا و تحلیل خبرگان (دلفی) انجام شده است. جامعه پژوهش شامل آگهیهای استخدامی کتابخانههای عمومی در وبگاههای مطرح کاریابی جهان و نیز متخصصان حوزه کتابخانههای عمومی در ایران است. در این پژوهش از سیاهه وارسی و کدگذاری در نرمافرار مکسکیودآ و پرسشنامه برای پنلهای دلفی به عنوان ابزارهای گردآوری داده استفاده شده است.
یافتهها: بر اساس تحلیل محتوای آگهیهای شغلی، عناوین شغلی کتابخانههای عمومی دنیا در چهار گروه شامل مدیریت و امور اداری، خدمات عمومی، خدمات فنی، و فناوری و ۵۴ فقره دستهبندی شدند. سپس عناوین شغلی جدید و مهم برای بافت ایران بر اساس نظرات متخصصان در چهار گروه بالا و ۳۵ فقره مشخص شدند. در نهایت ۸۱ شایستگی شغلی برای کتابداران کتابخانههای عمومی ایران در شش دسته خدمات مشتری و اجتماعی، تبلیغات و بازاریابی، آموزش و ترویج خواندن، تخصصی کتابداری، مدیریتی و برنامهریزی، و فنی و فناوری استخراج شد.
نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که تنوع و جذابیت فعالیتهای کتابخانه عمومی در دنیا بسیار است و کتابخانههای عمومی در ایران نیز قابلیت افزایش عناوین و شایستگیهای شغلی را دارند. این یافتهها قابلیت استفاده برای سیاستگذاران و مدیران کتابخانههای عمومی برای تعریف مشاغل و شایستگی جدید را دارد و همچنین آموزشگران گروههای علم اطلاعات و دانششناسی میتوانند از این پژوهش برای بازنگری دروس رشته استفاده کنند.