دوره 25، شماره 4 - ( 10-1398 )
دوره 25 شماره 4 صفحات 620-597 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشگاه فرهنگیان استان سیستان و بلوچستان ، h.pishgoo@yahoo.com
چکیده: (4485 مشاهده)
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر راهکارهای آموزش کتابخوانی بر افزایش انگیزۀ مطالعه و میزان مطالعۀ غیردرسی دانش‌آموزان ابتدایی شهرستان زاهدان است.
روش: این پژوهش به‌روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و گواه انجام شد. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ دانش‌آموزان دختر و پسر پایۀ ششم ابتدایی ناحیۀ 1 شهر زاهدان در سال تحصیلی 1394-1395 به تعداد 2870 نفر بودند. نمونۀ پژوهش شامل 100 دانش‌آموز از چهار کلاس (دو کلاس دختر و پسر به‌عنوان گروه آزمایش، دو کلاس به‌عنوان گروه گواه) بود که به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند (50 نفر در گروه گواه و 50 نفر در گروه آزمایش). برای جمع‌آوری داده‌ها، از دو پرسش‌نامۀ محقق‌ساختۀ انگیزۀ مطالعه و میزان مطالعۀ غیردرسی استفاده شد. طرح آزمایشی در 10 جلسه برای مدت پنج هفته و حداقل هفته‌ای دو بار در کلاس اجرا و پس از اتمام جلسات، پس‌آزمون و یک ماه بعد از اتمام جلسات، آزمون پیگیری اجرا شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کواریانس یک‌طرفه و دوطرفه انجام گرفت.
یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد راهکارهای آموزش کتابخوانی بر افزایش انگیزۀ مطالعه و میزان مطالعۀ غیردرسی دانش‌آموزان در مرحلۀ پس‌آزمون مؤثر بوده است.
اصالت/ارزش: در این پژوهش، راهکارهای آموزش کتابخوانی در پنج جلسه توسط پژوهشگران طراحی و تدوین و در میان دانش‌آموزان مقطع ابتدایی به اجرا گذاشته شد. مراحل فوق می‌تواند به‌عنوان چهارچوبی برای اجرای آموزش‌های مطالعه و کتابخوانی توسط معلمان مورد استفاده قرار گرفته و سبب شود که دانش‌آموزان به کارآمدی شخصی بالاتری دست یابند و ضمن تلاش بیشتر در فعالیت علمی و پژوهشی، انگیزۀ بیشتری برای مطالعات غیردرسی داشته باشند.
روش: این پژوهش به‌روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و گواه انجام شد. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ دانش‌آموزان دختر و پسر پایۀ ششم ابتدایی ناحیۀ 1 شهر زاهدان در سال تحصیلی 1394-1395 به تعداد 2870 نفر بودند. نمونۀ پژوهش شامل 100 دانش‌آموز از چهار کلاس (دو کلاس دختر و پسر به‌عنوان گروه آزمایش، دو کلاس به‌عنوان گروه گواه) بود که به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند (50 نفر در گروه گواه و 50 نفر در گروه آزمایش). برای جمع‌آوری داده‌ها، از دو پرسش‌نامۀ محقق‌ساختۀ انگیزۀ مطالعه و میزان مطالعۀ غیردرسی استفاده شد. طرح آزمایشی در 10 جلسه برای مدت پنج هفته و حداقل هفته‌ای دو بار در کلاس اجرا و پس از اتمام جلسات، پس‌آزمون و یک ماه بعد از اتمام جلسات، آزمون پیگیری اجرا شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کواریانس یک‌طرفه و دوطرفه انجام گرفت.
یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد راهکارهای آموزش کتابخوانی بر افزایش انگیزۀ مطالعه و میزان مطالعۀ غیردرسی دانش‌آموزان در مرحلۀ پس‌آزمون مؤثر بوده است.
اصالت/ارزش: در این پژوهش، راهکارهای آموزش کتابخوانی در پنج جلسه توسط پژوهشگران طراحی و تدوین و در میان دانش‌آموزان مقطع ابتدایی به اجرا گذاشته شد. مراحل فوق می‌تواند به‌عنوان چهارچوبی برای اجرای آموزش‌های مطالعه و کتابخوانی توسط معلمان مورد استفاده قرار گرفته و سبب شود که دانش‌آموزان به کارآمدی شخصی بالاتری دست یابند و ضمن تلاش بیشتر در فعالیت علمی و پژوهشی، انگیزۀ بیشتری برای مطالعات غیردرسی داشته باشند.
نوع مطالعه: كمّي |
موضوع مقاله:
مكان‌يابي و مطالعات جغرافيايي
دریافت: 1396/6/12 | پذیرش: 1398/5/8 | انتشار: 1398/12/24
دریافت: 1396/6/12 | پذیرش: 1398/5/8 | انتشار: 1398/12/24
فهرست منابع
1. استیگر، رالف سی. (1377). شیوه‌های مطالعه (علی شکوئی، مترجم). تهران: نشر دبیرخانه هیات امنای کتابخانه‌های عمومی کشور.
2. اسدی‌سروستانی، خدیجه و کرمی، نورالله (1387)، بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با گرایش جوانان به مطالعه غیردرسی و مشکلات آنها در این زمینه: مطالعه موردی شهر شیراز، علوم و فناوری اطلاعات، 23(4) ، 84-71.
3. اصنافی، امیررضا؛ حاجی زین‌العابدینی، محسن و دانشمند، محترمه (1397)، مطالعه نقش آموزگاران در بهبود کتابخوانی دانش‌آموزان ابتدایی استان مازندران، مطالعات دانش شناسی، 14، 97-115.
4. بحرانی، محمود (1378). بررسی رابطه انگیزش تحصیلی و عادات مطالعه بر روی نمونهای از دانش‌آموزان متوسطه شیراز، علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 29، 113-126.
5. بهزادی، حسن و محمودی، حسن (1397). بررسی نقش یادگیری مشاهده ای بر وضعیت مطالعه دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه بر اساس نظریه شناختی اجتماعی بندورا، کتابداری و اطلاع رسانی، 81، 25-54.
6. پالهنگ، زینب (1389). بررسی اثربخشی مطالعه کتابهای غیردرسی بر اعتماد به نفس و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرستان لامرد در سال تحصیلی 89-1388(پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
7. جمیاری، همایون (1375). بررسی ارتباط مطالعه منابع غیردرسی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال سوم رشته‌های نظری نظام جدید آموزش متوسطه شهر تهران (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه تهران، تهران.
8. جوادزاده، مصطفی (1387). مطالعه چرا و چگونه؟، روزنامه رسالت، 6414، 18. موجود در لینک http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1610527
9. خنیفر، حسیسن؛ طاهری، فاطمه و سیار، ابوالقاسم (1393)، راهکارهای اجرایی ارتقاء فرهنگ مطالعه در بین دانش‌آموزان، کتابداری و ساماندهی اطلاعات، 98، 87-105.
10. دیانی، محمدحسین و تقی‌پناهی، فاطمه (1387). بررسی عوامل موثر بر انگیزه‌های مطالعه در دانش‌آموزان ابتدایی و راهنمایی. کتابداری و اطلاعرسانی، 11(3)، 56-22.
11. رحمانی، بتول (1384). فرهنگ ایجاد انگیزه مطالعاتی، فرهنگ آموزش، 1، 5-47.
12. زیدآبادی، مریم (1395). بررسی رابطه شیوه‌های مطالعه و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. کنفرانس بین المللی اقتصاد، مدیریت و روانشناسی، تهران.
13. سامانیان، مصیب (1384). بررسی مطالعه غیردرسی دانشجویان و شناسایی عوامل مؤثر بر آن از نظر دانشجویان دانشگاه آزاداسلامی واحد بجنورد، پژوهش‌های تربیتی، 2، 75-84.
14. شعبانی،احمد و فاضل، مرتضی (1381). مطالعات غیردرسی دانش‌آموزان دوره متوسطه و شناسایی عوامل مؤثر از نظر دانش‌آموزان شهرضا، کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 50، 47-56.
15. شیخی، سعید؛ کرمی، آزیتا و کرمی، احمد (1393). بررسی رابطه عوامل ترغیب کننده به مطالعه کتب غیردرسی (آزاد) با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در مقطع متوسطه شهرستان آبدانان. نخستین همایش ملی علوم تربیتی و رواشناسی، مرودشت، شرکت اندیشه سازان مبتکر جوان. بازیابی 23 آذر 1394، از http://www.civilica.com/Paper-ASM - 01 ASMJ01_0168.html
16. صاحب‌الزمانی، محمد و زیرک، آیدا (1390). راهبردهای مطالعه و یادگیری دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و ارتباط آن با سطح اضطراب امتحان. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 11(1)، 68-58
17. ظریف‌قاسمیان، نعیمه (1395). واکاوی رابطه مطالعه آزاد بر میزان موفقیت تحصیلی دانشجویان رشته روانشناسی دانشگاه فردوسی. فصلنامه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 2(1)، 75-57.
18. ظهیری‌ناو، بیژن و رجبی، سوران (1390). بررسی رابطه کتاب خوانی و رشد اجتماعی در دانش‌آموزان. مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، 2(1)، 165-145.
19. عصاره، فریده و نظری، اشرف (1390). دیدگاه‌های دانش‌آموزان دبیرستانی شهرستان شهرکرد در مورد عوامل ترغیب کننده و بازدارنده مطالعه آزاد. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 87(3)، 73-56.
20. محمدی‌جهرمی، محمدمهدی (1380). بررسی تأثیر مطالعات غیردرسی (کتب، مجلات، نشریات ) بر وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان پسر مقطع راهنمایی منطقه ۲ شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد مرکزی، تهران.
21. مرامند، علی (1389). بررسی تطبیقی عوامل مشوق و بازدارنده مطالعه غیردرسی از دیدگاه دانشجویان دختر و پسر دوره کارشناسی در دانشگاه تربیت معلم آذربایجان، تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 16(2)، 114-95.
22. یداللهی، محمد، محمدی‌بردبری، محمد و محمدی، علی‌زمان (1394). بررسی میزان و علل استفاده دانش‌آموزان دوره ابتدایی از کتب غیردرسی در شهرستان شهرکرد. اولین کنگره علمی پژوهشی سراسری توسعه و ترویج علوم تربیتی و روانشناسی،جامعه شناسی و علوم فرهنگی اجتماعی ایران، انجمن علمی توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین تهران.
23. Asnafi, A., Haji Zeinolabedini, M. & Daneshmand, M. (2018). Study of the role of teachers in improving reading of elementary school students in Mazandaran province. Knowledge Studies, 4(14), 99-117. doi: 10.22054/jks.2019.36998.1206
24. Doiron, R. (2011). Using e-books and e-readers to promote reading in school libraries: Lessons from the field. In IFLA Conference (pp. 13-18).
25. Doiron, R. (2011). Using e-books and e-readers to promote reading in school libraries: Lessons from the field. In IFLA Conference (pp. 13-18).
26. Kavi, R. K., Tackie, S. N., & Bugyei, K. A. (2015). Reading for pleasure among junior high school students: case study of the Saint Andrews Anglican Complex Junior High School, Sekondi. Library Philosophy and Practice, 0_1.
27. Kikas, E., Silinskas, G., Jõgi, A. L., & Soodla, P. (2016). Effects of teacher's individualized support on children's reading skills and interest in classrooms with different teaching styles. Learning and Individual Differences, 49, 270-277.
28. Long PhD, T. (2009). Rescuing Reading at the Community College. Inquiry: The Journal of the Virginia Community Colleges, 14(1), 10.
29. Mansor, A. N., Rasul, M. S., Rauf, R. A. A., & Koh, B. L. (2013). Developing and sustaining reading habit among teenagers. The Asia-Pacific Education Researcher, 22(4), 357-365.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |